آلودگی زمین و اقیانوسها در سالهای اخیر بیشتر از هر زمانی دیگری اهمیت پیدا کرده است. افزایش تعداد و تنوع تقاضا، به ناچار صنایع را به تولیدات با سرعت و انبوه وادار میکند. البته این موضوع در صنایع لوکس مثل مد و پوشاک بیشتر از صنایع دیگر دیده میشود. از آنجایی که اقلام ضروری برای مردم به حساب نمیآید، تولیدکنندگان دغدغههای متفاوتی همچون تعیین قیمت مناسب و ارائه کالایی متناسب با سلایق مختلف برای جذب مشتریان و فروش بهتر دارند، در این شرایط توجه به آلودگیهای تولیدی را یک موضوع حاشیهای میدانند.
مضرات زیست محیطی در تولیدات لباسهایی که کاربرد روزانه بیشتری دارند و عضو همیشگی از استایل ما شدهاند، بیشتر قابل مشاهده است. یکی از این تولیدات انبوه و آلوده کننده زمین و آبها یار همیشگی استایل ما، شلوار جین است. شلوارجین به اصطلاح سنگ بنای هر کمد لباس است و یکی از مهمترین آیتم استایل ما به حساب میآید. هر فردی در هر سن و با هر سبک پوششی، با هر حرفه و سطح درآمدی این لباس را میپوشد. بنابراین محدودیتی برای هیچ کس در مورد پوشیدن این آیتم وجود ندارد؛ اما در واقع به همان اندازه که محبوب است، به همان اندازه برای محیط زیست زیانآور است.
نتایج تحقیقات دانشگاهی در زمینه آلودگی محیط زیست
آلودگیهای جین از کارخانهها گرفته تا شستوشوی خانگی مسئلهای است که نیاز به مطالعه و بررسی دارد. اخیرا تحقیقات دانشگاهی در همین زمینه انجام شده است که طبق نظر دانشمندان، در اعماق دریا و حتی در آبهای اقیانوسی مقادیر زیادی میکروالیاف مصنوعی به اندازه کمتر از ۵ میلیمتر دیده شده است. سوای آن که این ذرات آلودهکننده از کارخانههای تولید پوشاک جین به اقیانوسها وارد میشوند، همچنین هنگام شستن اینگونه لباسها توسط ما مقادیر زیادی میکروالیاف وارد آبهای طبیعی میشود که حتی تصفیه فاضلاب شهری نمیتواند همه آنها را از بین ببرد.
اثرات زیست محیطی جین تا قطب شمال
محققان دانشگاه تورنتو در مقالهای منتشر شده در ژورنال Science and Technology Letters Environmental مینویسند؛ طی بررسیهای گستردهای ذراتی از الیاف جین را به صورت رسوب شده در اقیانوس منجمد شمالی در شمال کانادا، یعنی درست در جای که نه انسانی و نه فعالیت انسانی در آن وجود دارد، پیدا کردهاند. این موضوع نشان میدهد که رسوبات میکروفیبرهای الیاف و ذرات نابود کننده توسط حمل و نقل طولانی طی جریان جو اتمسفر و جریانهای دریایی به قطب شمال که یکی از مناطق حیاتی زمین است انتقال یافتهاند.
دانشمندان بعد از تحقیقات متعددی، فهمیدند که میکروفیبرهای جین در اقیانوسها بیش از ۱۵۰۰ متر در اعماق آبها دیده شدهاند. این ذرات ممکن است مسافت زیادی را طی کنند و در مناطق دور افتادهای از اکوسیستم جمع شوند. رسوب آنها باعث از بین رفتن محیط سالم آبهای طبیعی و موجودات اقیانوس میشود.
ورود میکروفیبر مخرب با هر بار شست و شوی جین
محققان بعد از آزمایشات به این نتیجه رسیدهاند که هر شلوار جین با هر شستشو تقریبا ۵۶۰۰۰ میکرو فیبر آسیب زننده به آبزیان را وارد اقیانوسها میکند. به همین خاطر تاکید میکنند این دسته از لباسها در ماشین لباسشویی شسته شوند؛ هرچند برخی از مطالعات نشان داده است که حتی فیلترهای ماشین لباسشوی هم نمیتوانند در به دام انداختن این میکروفیبرها کمک کنند. در نهایت راهکار اصلی برای کاهش این زیانها تولید و خرید کمتر جینها است.
دوستداران محیطزیست مثل همیشه خواستار این هستند که حد الامکان از شلوارهای جین طولانی مدت استفاده کنید. طرفدار فست فشنها نباشید و از خرید لباسهای ارزانقیمت و طبق ترندها به خصوص این دسته از آیتمهای استایلتان خودداری کنید. در صورت لزوم بیشتر ازجینهایی با پارچههای زیستسازگار و مقاوم خریداری کنید تا مدت زیادی برایتان قابل پوشیدن باشد.
شلوار جین، چرا لباس ناسازگار با محیط زیست؟!
ازجمله آلودگیهایی که از کارخانههای لباسهای جین وارد محیط زیست میشوند، میتوان به سموم آفات وحشرهکشهای مورد استفاده برای تولید الیاف آن اشاره کرد. در کل یکی از کمترین لباسهای سازگار با محیط زیست به حساب میآید. مصرف مقادیر زیادی آب، انرژی و مواد شیمیای که برای فرآوری مواد و تبدیل آنها به جین استفاد میکنند، روندی پر خرج و تخریب کننده به محیط زیست است.
در دنیای که منابع در حال کم شدن و محل دفن زبالهها با لباسهای دور ریختی انباشته شده است تولیدکنندگان موظفندکه علاوه بر مواد قابل بازیافت، لباسهایی را تولید کنند که به راحتی در محیط تجزیه شوند. به واسطه تلاشهای دوستداران محیط زیست، برندهای جین درصدد شدند در سال ۲۰۲۰ برای تولید الیاف طبیعی با تجزیه پذیری بالا قدمهایی را بردارند.
تحولی جدید برای تولید جین تخریب پذیر
روند جدیدی را که در صنعت مد شاهد آن هستیم نشان میدهد گروه زیادی از طراحان در صنعت مد پایدار با خلاقیتهای خودشان در زمینه جین زیستسازگار قدم برداشتهاند. تمایل مصرفکننده به مراقبت بیشتر زمین باعث شده برندها متقاعد به تولید جین سازگار با زمین شوند. به همین علت خرده فروشان در سال گذشته شروع به ایجاد مجموعهای از جین زیستتخریبپذیر (به موادی که در طبیعت تجزیه و به مواد مفیدتر تبدیل میشود) کردند و از مواد گیاهی که راحت قابل بازیافت و حداقل اثرات زیستمحیطی را ایجاد میکنند، بهره گرفتند. یکی از برندهای طرفدار مد پایدار و پیشتاز در این زمینه برند Stella MacCartney است.
جین طبیعی از برند ملکه وگان
Stella MacCartney به عنوان ملکه وگان و پیشگام در زمینه مد اخلاقی معروف است. به تازگی خط ابریشم وگان خود را راه اندازی کرده است و مصرفکنندگان را ترغیب میکند که از الیاف طبیعی و بازیافتی در تولید پوشاک برند خود استفاده کنند. این برند در کالکشن ۲۰۲۰ خود مجموعه لباسهایی از جین تخریبپذیر را به نمایش گذاشت. الیاف به کاربرده در لباسها توسط استلا بدون استفاده از مواد و رنگ شیمیایی و سازگار با منابع طبیعی تولید شده است.
این طراح یکی از مخالفان سرسخت مصرف گوشت حیوانات و استفاده پوست آنها در صنعت پوشاک است. او میگوید؛ استفاده بیرویه از حیوانات آسیب بزرگی به محیط زیست آبها و خشکی زمین وارد میکند.
اولین جین کشی قابل تجزیه برند استلا مک کارتنی
این طراح بریتانیایی اولین جین کشی زیست تخریبپذیر و قابل تجزیه را که با استفاده از نخهای گیاهی تولید شده ارائه کرده است. البته پس از برند Denham در مجموعه خود آشکار کرد. استلا مک کارتنی در سال گذشته با برند جین ایتالیایی candiani بر ای مجموعه پاییز و زمستان ۲۰۲۰ خود همکاری داشته است. آنها با جایگزینی الاستومرهای متدوال مصنوعی و مبتنی بر بنزین، با به کارگیری فناوری coreva stretch و استفاده از پنبه ۱۰۰% ارگانیک موفق به ایجاد پارچه جین کشی زیست سازگار شدند.
این شلوارها نیاز به حجم بالای آب ندارد و در یک محیط ایمن و عاری از هر نوع سم و مواد پلاستیک ساخته میشود و به دو روش رنگرزی هوشمند در طول تولید بدون مواد شیمیای انجام میشود. همچنین در راستای این همکاری، مادهی kitotex vegetal یک ماده قابل تجزیه از قارچ و جلبک دریایی به دست آوردند. این ماده جایگزینی از مواد شیمیایی مانند پلی وینیل الکل (PVA) برای تثبیت رنگ روی نخ در این مجموعه استفاده شده است. Stella همچنان به تعهد خود در زمینه نوآوری پارچههای پایدار در مجموعههایش پایبند است.
برند استلا مک کارتنی و اختراع Coreva Stretch
Alberto Candiani، نسل چهارم این برند برای اختراع Coreva Stretch با پایه گیاهی از پلاستیکهای بستهبندی غذا الهام گرفتهاند. وی معتقد است در دنیایی که منابع در حال کم شدن و محل دفن زبالهها با لباسهای دور ریخته شده، انباشته شده است. وظیفهی ما است که علاوه بر استفاده از مواد قابل تجزیه به دنبال منابع تجدیدپذیر باشیم. جینها با توجه به آلودگیهایی که دارند باید به عنوان پرچم در این انقلاب پیشگام باشند. آلبرتو در این مسیر خستگیناپذیر تلاش کرده و در نهایت Bio-Stretch برنده جایزه نوآوری پایدار ITMA 2019 شده است.
از استارتاپهایی مانند frank and oak و outerknown گرفته تا برندهای قدیمی مانند Levi’s از پیشگامان طرفداران مد پایدار و تولید جین تخریبپذیر هستند .در این قسمت برای شما شش برند برتر در این زمینه معرفی خواهیم کرد.
Outerknown’s S.E.A jeans
برند S.E.A jeans که توسط موج سوار حرفهای Kelly slater تاسیس شده است. این ورزشکار برند خود را جهت ایجاد حال خوب برای مردم و کره زمین توصیف میکند. این برند به خاطر داشتن تولیدات سالم برای زمین هر تصمیمی را با بالاترین دقت اتخاذ میکند.
شلوار جین S.E.A با الیاف ۱۰۰درصد پنبه ارگانیک در تمیزترین کارخانه تولید پارچه جین در جهان یعنی saitex (کارخانه تولید پارچه جین در شرایط کاملا پایدار در مناطق مختلف) ساخته میشود. علی رغم اینکه تمرکز زیادی بر سازگاری با محیط زیست داشته است از نظر کیفیت و ظاهر تمام فاکتورها را رعایت کردند. حتی در این برند پایدار جین، محصولات تا مدتی دارای ضمانت است، اگر شلوار جینی که همیشه میپوشید پاره شود یا به هر علتی قابل پوشیدن نباشد؛ شما میتوانید به صورت رایگان آنها را برای تعمیر یا تعویض به مراکز فروش این برند بفرستید.
Warp+Weft
این برند توسط سارا و احمد تاسیس شده است و آنها با طیف گستردهای در این صنعت پوشاک تاثیرگذار بودهاند. همچنین Warp+Weft به عنوان تمیزترین شرکت جین با ساختاری منظم و یکپارچه در جهان شناخته میشود. یکی از مهمترین فعالیتهای این برند در سال ۲۰۱۷ بیش از ۴۷۷۰۰۰۰ جهت شلوار جین فروخته و بیش از ۵۷۲٫۴ میلیون گالن آب صرفهجویی کرده است.
برند Warp+Weft برای اینکه کاملا شفاف در مورد فرآیند تولید خود باشد نگاهی به داخل کارخانه خود میاندازد و عناصری مانند پنبه و رنگ سازگار با محیط زیست تکنیکهای صرفهجویی در مصرف آب وانرژی خورشیدی را بررسی میکند.
در حال حاضر در هنگام پرورش گیاهان پنبه از آب آفتکش حشرهکشها و کودهای مصنوعی کمتر استفاده میکند .این برند با بیش از ۲۰% از موارد استفاده از پنبه نه فقط برای شلوار جین بلکه برای تولید لباسهای دیگه هم بهترین پنبه شناخته شده است .
این برند در سال ۲۰۲۰ از پنبه ارگانیک تولید شده با استفاده از منابع پایدار در محصولاتش استفاده میکند. آب مورد استفاده در تولیدات برند Warp+Weft به صورت یک چرخه به ابتدای فرآیند باز میگردد و پس از پاک سازی مجدد مصرف میشود.
برند Levi’s 2021
مجموعه در سال ۲۰۲۱، Levi’s طرح “پنبه بهتر” را راه اندازی کرد، به کشاورزان آموزش میدهد هنگام پرورش گیاهان پنبه، از آب، آفت کشها، حشره کشها و کودهای مصنوعی کمتر استفاده کنند. در حال حاضر، بیش از ۲۰% از موارد استفاده از پنبه Levi نه فقط برای شلوار جین بلکه برای پوشاک آن به عنوان ” better cotton The” شناخته میشود و آنها به سرعت در حال افزایش این درصد هستند. این برند تا امسال طبق برنامهریزی، موفق به استفاده از پنبه منابع پایدار در همه محصولات خود شده است.
از نظر تولید، تکنیکهای Levi’s Water Less کارهای زیادی برای بهرهمندی از محیط زیست انجام داده است. Levi’s تاکنون با تغییر تکنولوژی خود، در بیش از ۳ میلیارد لیتر آب را بازیافت کرده است . این برند همچنین با برنامه Blue Jeans Go Green Cotton همکاری کرده است تا با تبدیل جین به عایقبندی خانهها و ساختمانها، جین قدیمی را از محل دفن زباله نجات دهد.
برند Denim 68
برند جین ارگانیک Taylor Stitch برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ تولیدات خود را با نام Denim 68 آغاز کرد. این برند با شرکت افسانهای نساجی پنبه، Cone Mills در گرینزبورو کارولینای شمالی همکاری کرد. ورود با کیفیتترین جین آمریکا به ۹ همراه جین پایدار به بازار حاصل همکاری آنها بود. Taylor بیش از یک سال جستوجوی مواد و تولیدکننده مناسب، با کارخانه ISKO بزرگترین تولیدکننده جین در جهان همکاری کرد و ” Denim 68″ را دوباره طراحی و عرضه کرد. این بار با استفاده از جین ۱۰۰درصد پنبه ارگانیک (پرورش پنبه بدون سموم دفع آفات) و روشهای تولید پایدار که از آب، انرژی و مواد شیمیای بسیار کمتری استفاده میکنند. این برند مختص کسانی است که عاشق شلوار جین سنتی هستند همان ظاهر و احساسی را میدهد که به دنبال آن هستند.
برند J.Crew
J.Crew (و نام تجاری خواهرش Madewell) با Fair Trade USA، یک سازمان غیر انتفاعی، همکاری کردند که به مارکهای تجاری کمک میکند تا شرایط کار بهتری را برای کارمندان ایجاد و فرایندهای سازگار با محیط زیست را اجرا کنند.
با این کار J.Crew و Madewell اولین مجموعه جین مجاز تجارت عادلانه خود را راه اندازی کردند. و همچنین در کارخانه Saitex ساخته شده است. شلوار جین ۷۵% آب کمتر، ۶۵% مواد شیمیایی کمتر و انرژی کمتری را مصرف میکنند. فراتر از مزایای زیست محیطی و پایداری، مسائل زیست محیطی را رعایت میکنند و برای کارگران مزایا، حقوق برابر زنان و کمکهای اضافی برای حمایت از زیر ساختها در جوامع محلی آنها در ویتنام میدهد.
و اگر شلوار جین قدیمی دارید که دیگر نیازی به آنها ندارید، میتوانید به J.Crew اهدا کنید. آنها با سازمانهای غیرانتفاعی همکاری میکنند که به عایق مسکن تبدیل میکند و توسط سازمانهایی مانند Habitat for Humanity استفاده میشود.
برند Everlane
سازمان برند Everlane همیشه به شفافسازی عملکرد تولید و کسبوکار خود معروف بوده است. علاوهبر اولویت دادن به روشهای اخلاقی کار، پایداری را به عنوان اصل فرآیند تولید خودشان قرار دادهاند. اخیرا در کالکشن Renew خود، لباسهای جین را از پلاستیک بازیافتی طراحی کرده است. همچنین شریک تولید پارچه برند جین Everlane، همان کارخانه Saitex است. این تولید کننده ۹۸% آب مورد نیاز خود را بازیافت میکند و از انرژی پاک استفاده میکند.
اگر واقع بینانه بیان کنیم، این آمار از ضرر و زیانهای تولید مانع از خرید شلوار جین برای کسی نمیشود؛ اما به عنوان مصرفکنندههای مسئول میتوانیم سهم خود را با خرید از برندهایی انجام دهیم که اصول پایداری و زیست محیطی را در روش تولید خود قائل هستند. امیدواریم روزی برسد که زمین پاک و عاری از هر آلودگی را برای نسلهای آینده به جای بگذاریم و رسالت انسانی خودمان را به نحو احسن انجام داده باشیم.