ربات‌ها بر روی صحنه‌ی مُد و فشن

پس از انقلاب صنعتی، تکنولوژی در پشت پرده به کمک دنیای مد و فشن آمد، ولی اواخر قرن بیستم بود که ماشین آلات توجه‌ها را به خود جلب کردند. در یکی از معروف‌ترین فشن شوهای تاریخ، طراح انگلیسی الکساندر مک کویین سیزدهمین مجموعه‌ی خود (با عنوان شماره ۱۳) را برای بهار و تابستان ۱۹۹۹ در انبار بزرگ چلسی در لندن برگزار کرد.

این مجموعه از نظر بصری مینیمالیستی بود ولو اینکه دو بازوی رباتی عظیم در پایین صحنه قرار گرفته بودند و تا پایان نمایش و تا زمانی که مدل مشهور Shalom Harlow  با یک لباس سفید وارد صحنه شد مردم را سردرگم و متعجب نگه داشته بودند. 

هارلو بر روی یک سکوی چرخنده رفت و ربات‌ها گویی جان گرفته و شروع به اسپری کردن رنگ های مشکی و زرد بر روی لباس او کردند.

در مقابل چشمان هیجان زده تماشاگران، پرتاب رنگ در ابتدا مانند حمله به مدل بنظر آمد ولی پس از اینکه لباس کاملا رنگ گرفت هارلو اجرای پرفورمنس را بدست گرفت. 

فشن شوی مک کویین در ادغام تکنولوژی و مُد تاثیر بسزایی داشت. ارائه او از جنبش هنرها و صنایع دستی الهام گرفته شده بود و در مورد تحولات تکنولوژیکی معمول در آغاز قرن اظهار نظر می کرد. 

لباس های متحرک

طراح انگلیسی، Hussein Chalayan در مجموعه‌ی بهار و تابستان سال ۲۰۰۰ قدمی فراتر گذاشت و اولین نفری بود که خودِ رباتیک را با طرح‌ها ادغام کرد. 

چالایان لباسی از جنس پلاستیک سخت با عنوان “لباس پرواز” را روی سِن فرستاد که بال‌هایی داشت که توسط کنترل از راه دور قابل حرکت بودند. چند سال بعد، در شوی بهار و تابستان سال ۲۰۰۷ طرح‌های چالایان نگاهی به دگرگونی مد و فشن در قرن بیستم انداخت.

 طرح‌های او تحولاتی اساسی در حرکات با تکان دادن، باز کردن یا جمع کردن و بستن زیپ توسط موتورها، قرقره‌ها و یا سیم‌هایی که از طریق لوله‌های توخالی داخل لباس تعبیه شده بودند ایجاد کرد.

 نوآوری های چالایان ثابت کرد که فناوری، مد و تاریخ در داستان گویی دست به دست هم می دهند.

حضور پهبادها در فشن

تعریف داستان‌های مجموعه‌های مد و فشن با حضور ربات‌ها در صحنه مخصوصا با وجود پهبادها آسان‌تر شده بود. فشن شوی پاییز و زمستان برند فندی در سال ۲۰۱۴ به کمک سه پهباد که در بالای سر میهمانان به گردش درآمده بودند و از طرح‌ها فیلم گرفته و به صورت زنده در شبکه‌های خانگی پخش می‌کردند برگزار شد.

این نمایش تجربه‌ای واقعی و ۳۶۰ درجه را به بیننده می‌داد. با توجه به دسترسی بیش از پنجاه میلیون مخاطب به این اجرا، این ایده توسط برندهای دیگر نیز اجرا شد. 

همزیستی با فناوری

یکی از این طراحان Philipp Plein است که در فشن شوی بهار و تابستان ۲۰۱۶ مدل‌هایش را در یک خط مونتاژ ردیف کرد و این نمایش را با بازوهای رباتیکی که به آن‌ها لوازم جانبی مانند کیف و جواهرات پوشانده بود به پایان رساند. 

درسال ۲۰۱۷ این طراح برای برگزاری فشن شوی خود Brooklyn Navy Yard را به پیست موقت اسکی تغییر داد و درآن‌جا سوپر مدل معروف؛ ایرینا شایک با ظاهری غافلگیر کننده به همراه ربات بزرگی با لوگو Plein بر روی صحنه ظاهر شد که این اتفاق، نمایشی نمادین از همزیستی بین انسان و فناوری بود و تماشاگران را در بهت فرو برد. 

کارل لاگرفلد هم این رابطه را با طرح‌های بین کهکشانی خود در بهار و تابستان ۲۰۱۷ برای برند شنل به چالش کشید و تاثیر ربات‌ها روی صحنه را حتی در مجلل‌ترین محافل مد و فشن اثبات کرد. 

لاگرفلد که دو مدل را که لباس توییدی(پشمی) مشهور شنل پوشیده و مانند ربات ماسک زده بودند را روی سِن فرستاد و گفت:

” ربات! این ایده‌ی من برای نمایش یکی از شاخص‌ترین کت های شنل در نمایشگاه بر تنِ موجودی از آینده‌ی ناشناخته، نشان دهنده‌ی این است که شنل محدود به زمان نیست. حتی اگر شما این ایده را دوست ندارید، تکنولوژی قوانین را تغییر می‌دهد زیرا جهان را تغییر می‌دهد. تکنولوژی همه چیز را آسان‌تر می‌کند.”

طراح لباس های مردانه برند دیور، Kim Jones در مجموعه‌ی پاییز خود در سال ۲۰۱۹ قصد داشت همانطور که به گذشته ادای احترام می‌کند به جلو نیز پیش برود. 

کانون توجه در این نمایش لباس مردانه در توکیو مجسمه‌ی یازده متری زنی سایبورگ بود که توسط هنرمند ژاپنی Hajime Sorayama ساخته شده بود. با نمای بیروی کرومیومی، این مجسمه شکوه کریستسن دیور را به عنوان یک خانه‌ی مد که ریشه در ارج نهادن به مقام زنانگی دارد به نمایش گذاشت. 

همچنین جونز از فیلم علمی تخیلی متروپلیس الهام گرفت و قصد داشت تا مضامین آینده را از طریق مجموعه‌ی خود و با محوریت نوآوری ژاپنی منتقل کند. در میان کت و شلوار و لباس‌های مردانه، لباس‌هایی الهام گرفته از فضا با اکسسوری‌های مناسبِ لباس وجود داشت. 

عصر فاصله گذاری اجتماعی

مدل‌ها یا وسایل رباتیک این توانایی را به طراحان می‌دهند که در عصر فاصله گذاری اجتماعی بتوانند نمایشی با امنیت فیزیکی برگزار کنند. 

با اینکه این جایگزینی توسط همه تایید نشده ولی این روندی بود که پیش‌تر توسط Maria Grazia Chiuri برای خانه‌ی مد برند کریستین دیور در پاییز و زمستان ۲۰۲۰ و همین طور توسط Jonathan Anderson برای شوی مردانه‌ی بهار و تابستان برند Loewe در سال ۲۰۲۱ به کار گرفته شده بود . 

ربات‌ها جایگزینی آینده‌نگر برای این رویکردها ارائه می‌کنند و به طراحان اجازه می‌دهند تا نمایش ها را با حضور افراد کمتری برگزار کنند. 

عناصر مکانیکی حتی می‌توانند به عنوان مکمل در نمایش‌های سنتی مورد استفاده قرار بگیرند، مانند پلین که از ربات‌ها برای پوشاندن لباس برتن مدل‌ها استفاده کرد که به سادگی شرایطی را فراهم می‌کرد که ارتباط فردی را کاهش میداد. 

مجموعه‌ی Satoshi Kondo’s Issey Miyake در بهار و تابستان سال ۲۰۲۰ نمونه‌ای دیگر بود که از پهبادها برای پوشاندن لباس بر تن مدل‌ها استفاده می‌کرد. 

با اینکه فقط زمان می‌تواند آینده‌ی ربات‌ها را بر روی صحنه بازگو کند، منتقدان مُد هیچ دلیلی برای توقف این روند نمی‌بیند: “انسان و ماشین دیگر مقابل یکدیگر نیستند، به جای آن مدام به هم نزدیک‌تر و نزدیک‌تر می‌شوند. در این محیط خاکستری که تکنولوژی، هوش مصنوعی و خلاقیت با هم تلاقی می‌کنند زبان طراحی جدیدی با دایره‌ی لغات خود شکل خواهد گرفت.”