دوازده سال تجربه در کار استانداردسازی کشورد در حوزه‌های مختلف از جمله کالاهای نساجی و چرم و همچنین سوابق تحقیقاتی در بحث تجهیزات ورزشی موجب شد تا پیمان تبریزی مقاله‌ای با ترکیب سه موضوع استاندارد، کفش و فوتبال را نگارش کند که در ادامه می‌خوانید.
اولین استاندارد
آنچه مسلم است قدمت استاندارد کفش تدوین شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و سازمان ملی استاندارد کنونی به سال ۱۳۴۹ برمی‌گردد. هم اکنون۲۲ استاندارد که شامل ویژگی‌ها و روش آزمون می‌شود در ایران تدوین و بعضا اجرا می‌شود.
در جدول زیر عناوین استانداردهای کفش تدوین شده مورد بررسی قرار داده است. نکته جالب می‌توان استانداردهای کفش در پنج بخش نساجی، شیمی، ورزش، پزشکی و برق تدوین شده است.
در این مقاله سعی بر آن شده نگاهی به استاندارد کفش فوتبال تمام چرمی به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزار بزرگترین پدیده اجتماعی پرداخته و در کنارش به اهمیت تاثیر اتفاقات ورزشی در افزایش فروش کفش فوتبال نگاهی گذرا شود.
جدول استاندارد تدوین شده کفش در ایران
| عنوان استاندارد | شماره استاندارد | سال چاپ | |
| ۱ | واکس خمیری- با پایه آب و حلال گیاهی | ۱۱۰۷ | ۱۳۷۶ |
| ۲ | پایپوش- روش‌های آزمون کفش کامل – چسبندگی پستایی، ریزین | ۱۱۱۵۸ | ۱۳۷۸ |
| ۳ | مشخصات و روش آزمون واکس خمیری با پایه حلال‌های آبی | ۱۱۳۸ | ۱۳۵۳ |
| ۴ | اسکی- کفش‌ها – روش آزمون | ۱۳۱۸۵ | ۱۳۸۹ |
| ۵ | روش آزمون و تعیین وزن اسفنج کفش | ۱۳۷۲ | ۱۳۵۴ |
| ۶ | ویژگی‌های آستری پنبه‌ای برای کفش‌های لاستیک | ۱۳۷۳ | ۱۳۷۳ |
| ۷ | ویژگی کفش فوتبال تمام چرمی | ۱۳۸۴ | ۱۳۷۳ |
| ۸ | کفش کتانی تحت لاستیکی | ۱۳۸۶ | ۱۳۷۶ |
| ۹ | کفش کتانی تحت لاستیکی | ۱۳۸۶ | ۱۳۷۴ |
| ۱۰ | کفش دمپایی پلاستیکی رویه چرمی | ۱۳۸۷ | ۱۳۷۴ |
| ۱۱ | برس کفش- ویژگی‌ها- روش آزمون | ۱۵۰۳ | ۱۳۴۹ |
| ۱۲ | مداخلات پرستاری – کمک مدد جو- بیمار در پوشیدن کفش‌های محافظ- آیین کار | ۱۵۰۴۸ | ۱۳۹۸ |
| ۱۳ | پایپوش وسایل حفاظت – پایپوش برای حفاظت الکتریکی – قسمت ۱- پایپوش روکفشی عایق- الزامات و روش‌های آزمون | ۱۳۹۸ | ۱۵۶۹۵-۱ |
| ۱۴ | بسته‌بندی – قوطی فلزی واکس کفش- ویژگی‌ها و روش‌های آزمون | ۱۳۹۴ | ۲۰۷۴۱ |
| ۱۵ | تجهیزات ورزش‌های زمستانی- دستگاه‌های آزمون برای تنظیم بخش‌های کارکردی کفش – الزامات و آزمون‌ها | ۱۳۹۴ | ۲۰۴۷۱ |
| ۱۶ | پایپوش قابلیت شستشوی کفش در ماشین‌های لباسشویی خانگی – روش آزمون | ۱۳۹۳ | ۱۸۴۶۹ |
| ۱۷ | چرم، چرم براق بز و بزغاله مورد مصرف در رویه کفش – ویژگی‌ها | ۱۳۹۶ | ۲۱۳۱ |
| ۱۸ | ویژگی‌های کار در مخصوص تیک کردن یا برش چرم رویه کفش | ۱۳۷۱ | ۲۰۶۸ |
| ۱۹ | ویژگی‌های چرم مصنوعی مورد مصرف در رویه کفش | ۱۳۷۶ | ۴۲۶۶ |
| ۲۰ | ویژگی‌های اندازه و تناسب کفش | ۱۳۷۲ | ۴۵۹ |
| ۲۱ | چرم، چرم تمام کروم مورد مصرف در رویه کفش، ویژگی‌ها و روش‌های آزمون | ۱۳۸۱ | ۶۳۰۴ |
| ۲۲ | پایپوش، رویه‌های منسوجات، نخ مورد مصرف در پایپوش – استحکام تا حد پارگی انواع بند کفش روش آزمون | ۱۳۸۵ | ۸۸۲۵ |
در جدول سه استاندارد ورزشی، شش استاندارد شیمیایی، یک استاندارد پزشکی، یک استاندارد برقی، ۱۰ استاندارد در حوزه نساجی چرم است.
بررسی استاندارد کفش فوتبال
اولین استاندارد كفش فوتبال چرمي كه بوسيله كميسيون فني كفش تهيه و تدوين شده در چهاردهمين جلسه كميته ملي پوشاك در تاریخ ۲۳/۴/۱۳۵۴ به تصويب رسید که آخرین ویرایش استاندارد مربوط به سال ۱۳۷۳ به شماره استاندارد ۱۳۸۴ است.
تعاریف استاندارد قطعات کفش فوتبال
– رويه: به قسمتي از كفش است كه از پشت پا تا سرپنجه را مي‌پوشاند.
– دستك: قسمتي از رويه كفش است كه از پشت پا شروع و تا قسمت سينه پا امتداد دارد.
– پنجه: قسمتي از رويه كفش است كه از دستك تا نوك انگشتان پا را مي‌پوشاند.
– زبانه: قسمتي از رويه كفش است كه روي آنرا مي‌پوشاند.
– تسمه: قسمتي از كفش است كه روي اتصال دو دستك را مي‌پوشاند.
– زيرين: زيرين شامل تخت و پاشنه داخلي و پل و مغزي و گل ميخ مي‌باشد.
– تخت: قسمتي از زيرين است كه از سرپنجه تا انتهاي كفش را مي‌پوشاند.
حداقل الزامات یک کفش فوتبال چرمی استاندارد
– چرم رويه: چرم تمام كروم يا دباغي تكميلي شده با كروم طبق ويژگي‌هاي استاندارد چرم رويه شمارههاي ۷۷ و ۸۰ استاندارد ايران نوع چرم درجه يك.
– رنگ چرم رويه: برحسب توافق خريدار و سازنده تعيين مي‌گردد. بر اساس این الزام می‌بینید که بازیکنان کفش‌ها به رنگ‌های مختلف استفاده می‌کنند.
– چرم آستري: براي قسمت رويه از چرم آستري مطابق با ويژگي‌هاي استاندارد چرم آستري شمارههاي ۷۷ و ۹۷ استاندارد ايران استفاده گردد.
اما می‌توان در صورت توافق سازنده و خريدار از پارچه كتان آستري استفاده نمود.
– چرم زيرين: چرم زيره فشرده شده (پرس شده) گياهي متناسب با ويژگي‌هاي استاندارد چرم زيرين شمارههاي ۷۷ و ۸۱ استاندارد ايران.
در صورت لزوم از چرم زيرين مقاوم در مقابل آب نيز مي‌توان استفاده نمود.
نخ دوخت
– دوختن رويه: براي دوختن رويه بايد از نخ كتاني مرسريزه سه لا با تحمل بار پارگي حداقل ۴ كيلوگرم استفاده گردد.
– در صورت موافقت خريدار و سازنده مي‌توان از نخ ابريشمي يا نايلون با كيفيت فوق استفاده نمود.
– دوختن زيرين: براي دوختن قسمت زيرين به رويه برحسب اينكه عمل دوختن توسط دست و يا ماشين انجام گردد از دو نوع نخ مختلف بايد استفاده شود.
– دوختن توسط ماشين: نخ مصرفي بايد ۸ لا (نمره۱۷) با تحمل بار پارگي حداقل ۲۳ كيلوگرم براي ماكو (ماسوره) و ۱۰ لا (نمره۱۸) با تحمل بار پارگي ۳۰ كيلوگرم براي سوزن باشد.
– دستدوز: بايد از نخ ۸ لا (نمره۱۸) با تحمل با پارگي حداقل ۲۳ كيلوگرم استفاده گردد.
توجه : تحمل پارگي برحسب كيلوگرم براي نخي به طول ۵۰ سانتيمتر در دستگاهي كه با سرعت ۳۰ سانتيمتر در دقيقه حركت نمايد بيان شده است.
– منگنه: منگنهها بايد فلزي بوده با روكش و يا لعابي پوشيده شود. در صورتي كه از منگنه استفاده نشود بايد براي استحكام محل آن از زير منگنه استفاده نمود.
– پشتي: قسمت پشتي بايد از چرم و با مواد نساجي آغشته به مواد سخت‌كننده و يا صمغي ساخته شود.
– نوار كتاني: از نواركتاني نوع كج راه داراي پهناي ۱۳ ميليمتر بايد استفاده شود.
با چرخ كردن رويه آستر به صورت زيگزاگ اين قسمت را مي‌توان حذف و يا بايد نوار چرمي ۱۵±۱ ميليمتر كه چرم آن داراي ويژگي‌هاي چرم درجه يك مشابه چرم رويه بايد استفاده شود. و در صورت موافقت خريدار و سازنده مي‌توان از پارچه كتاني با پهناي ۲۸ ميليمتر كه دو طرف لبههاي آن باندازه ۴/۵ ميليمتر تا شده باشد نيز استفاده نمود.
– گل ميخ: گل ميخ‌ها برحسب كاربرد كفش در شرايط و زمين‌هاي مختلف فوتبال به سه دسته تقسيم مي‌گردند.
– گل ميخ زمين چمن: اين گل ميخ‌ها هر كدام از سه تكه چرم مدور با قطر ۱۰ ميليمتر ضخامت ۴/۵ ميليمتر ساخته شده و تعداد آنها حداقل بايد ۸ عدد در هر كفش باشد.
– گل ميخ زمين خاكي: بايد به صورت يك نوار با عرض ۱۵ ميليمتر و ضخامت ۱۲ ميليمتر ساخته شود طوري‌كه پهناي كفش را از يك لبه تا لبه ديگر بپوشاند و حداقل تعداد آن ۴ عدد مي‌باشد.
– گل ميخ براي زمين گلي: مشابه ميخ زمين چمن بوده با قطر ۱۵ ميليمتر و به تعداد دو عدد در پاشنه و چهار عدد در تخت تعبيه مي‌گردد. در اصطلاح فوتبالیست به کفش ۶ معروف است
– ميخ قالب: بايد از ميخ‌هاي فولادي ضدزنگ با طول ۵ و ۷ ميليمتر استفاده نمود.
الزامات ساخت کفش فوتبال
كفش‌های فوتبال بايد در روي قالب ساخته شوند. رويه كفش بايد به صورت بخيه بسته دوخته شده تعداد بخيهها بين ۵ تا ۶ عدد در هر سانتيمتر بود بخيههاي قسمت رويي كه مرئي مي‌باشد بايد كاملا صاف بوده و انتهاي آزاد سر نخ سرقائمي گردد. تعداد بخيههاي سنگين در هر سانتيمتر ۴ ـ ۳ عدد بوده مي‌توان به صورت دو رديف و با فاصله ميليمتر از هم دوخته شود.
قسمت بالائي تسمه در هنگام دوختن بايد بصورت يك حلقه با قطر ۲۰±۱ ميليمتر درآيد.
قبل از اتصال آستر به رويه بايد نوار كتاني دوخته شود.
قبل از قالبگيري بايد اطمينان حاصل نمود رويه بخوبي روي قالب چوبي كشيده شده و فاقد هر گونه چين و چروك مي‌باشد.
فضاي خالي قسمت زيرين پس از كاركشي بايد توسط مواد پركننده مناسب هم سطح گردد.
اتصال قسمت زيرين به رويه در دوخت ماشين توسط بخيه بسته و يا زنجيري و در دست دوز در محل شياري كه دور كفش به عمق ۲ ميليمتر و فاصله ۸ ميليمتر از لبه كفش ايجاد گرديده انجام شود اين شكاف بعدا توسط دوخت مجدد و يا به كمك چسب مسدود مي‌گردد.
براي تقويت اين اتصال بايد آنرا با ميخ سرپهن ضد زنگ فولادي با طول ۱۲ ميليمتر و ضخامت ۱/۵ ميليمتر به تعداد ۵ ميخ در سرپنجه ۵ ميخ در كناره داخلي و خارجي با فاصله ۱۲ ميليمتر از هم محكم نمود و يا بجاي ميخ از پيچ‌هاي برنجي به همان تعداد استفاده كرد. پس از يكنواخت و صاف كردن زيرين گل ميخ‌ها توسط ميخ فولادي ضد زنگ كوبيده مي‌شود.
هیچ محصولی در سبد خرید نیست. 
Persian 
English