La Sape، استایل شیک پوشان آفریقایی

این برای همه‌ی دنیا آشکار است که قاره آفریقا، به واسطه عواملی مانند جنگ، فقر، قحطی، بیماری و…، از پیشرفت در دنیای امروز جا مانده است. اکثر کشورهای آفریقایی با فقر شدید دست و پنجه نرم می‌کنند و بسیاری از مردم آفریقا با پدیده‌ای به نام فشن آشنایی ندارند.
اما این چیزی است که ما به آن باور داریم. آیا تا به حال به این فکر کرده‌ایم که قاره آفریقا در دنیای فشن در چه مرتبه‌ای قرار دارد؟ یا آیا به این فکر کرده‌ایم که مردم آفریقا هم می‌توانند به شدت استایلیش باشند؟
ما در اینجا به این موضوعات پی خواهیم برد و خود را با استایل La Sape آشنا خواهیم کرد؛ قدمی که آفریقا در دنیای فشن برداشته است.

La sape به چه معنا است؟

اول از هر چیزی، ما باید معنی La sape را بدانیم؛ در زبان فرانسوی، این واژه به معنی “شخصی که لباس بر تن دارد” است. ولی لا‌ساپه کوتاه شده‌ی جمله Société des Ambianceurs et des Personnes Élégantes است. معنی این جمله هم، “جامعه شیک پوشان و Ambience Maker ها” است.
Ambience Maker به شخصی اشاره می‌کند که فضا سازی می‌کند و جو یک محیط را به نفع خود تغییر می‌دهد.

 این استایل که عموما استایل آقایان است، تاریخچه بسیار جالبی دارد و چیزی که لباس‌های پیروان این استایل را تشکیل می‌دهد، قطعا آن چیزی که انتظار دارید نیست. بلکه بسیار جالب‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید.
در استایل لاساپه، مردانی که این استایل را دارند را Sapeur می‌نامند که در زبان فرانسوی به معنی مردی شیک‌پوش است.

آشنایی مختصر با تاریخچه La Sape

الان وقت این است که کمی با تاریخچه‌ی این استایل و منشا آن آشنا شویم.
همه چیز به دوران اشغال کشورهای آفریقایی در دهه ۲۰ میلادی برمی‌گردد؛ مخصوصا در شهرهای Brazzaville و Kinshasa (برازاویل و کینشاسا) در کشور کنگو. فرانسه که این کشور را اشغال کرده بود هدفی در ذهن داشت؛ اینکه آفریقایی‌ها را با تمدن و طرز پوشش اروپایی آشنا کند. ولی برای کنگویی‌ها این رفتار بسیار تحقیرآمیز بود و آن‌ها تصمیم به مقابله با این رفتار گرفتند.

مقابله کنگویی‌ها با رفتار تحقیرآمیز اروپایی‌ها

چیزی که جالب است روش مقابله‌ی کنگویی‌ها با این رفتارها بود؛ آن‌ها استایل اربابانشان را گرفتند و آن را تصاحب کردند. مردان کنگویی که شیفته‌ی استایل و پوشش اشغال‌گران شده بودند، لباس‌های دست دوم آن‌ها را می‌خریدند و پس از مدتی کوتاه، همان مردان کنگویی‌ تبدیل به خبرگان دل‌سوز و ماهر این لباس‌ها شدند و هرجایی که چشمشان به لباس‌های دلخواهشان می‌خورد، اندک پولی که داشتند را خرج خرید این لباس‌ها می‌کردند تا تکه‌ای از فشن فرانسه را بر تنشان داشته باشند.

همچنین مردانی که در خانه‌های اشغال‌گران خدمت می‌کردند، از دوستانی که در فرانسه داشتند استفاده می‌کردند تا از آن کشور، لباس وارد کنند. رهبر این جنبش، Camille Diata بود که در دهه ۳۰ میلادی، این جنبش را رهبری می‌کرد. او همچنین یکی از اعضای L’Amicale بود؛ گروهی که شدیدا مخالف اشغال‌گری فرانسوی‌ها بود و به آفریقایی‌هایی که تازه به فرانسه آمده بودند کمک می‌کرد تا سر و سامان بگیرند.

دهه ۵۰ و ۶۰، آغاز تحولی بزرگ در دنیای La Sape

دهه ۵۰ میلادی، دوره‌ای بود که زندگی شهری همه‌گیر شد و به محبوبیت موسیقی، دیسکوها، می‌خانه‌ها و… چندین برابر شد. این سبک جدید زندگی که در کنگو هم همه‌گیر شده بود و جوانان کنگویی را بیشتر با دنیا آشنا کرد. در همین سال‌ها که سبک زندگی کنگویی‌ها متحول شده بود، استانداردهای خاص لا ساپه در دهه ۶۰ کنار هم آمدند تا یک چیز بزرگ را تشکیل دهند.

کنگو که در دهه ۶۰ میلادی استقلال خود را به دست آورده بود، با مشکلات شدید اقتصادی مواجه شده بود و بسیاری از مردم بی‌کار و فقیر شدند. این برای مردم کنگو تبدیل به بهانه‌‌ای شد که از کشور خارج شوند و به کشورهای غربی مهاجرت کنند؛ کشورهایی مانند فرانسه و انگلیس.

همراهی استایل لا ساپه با زنان و مردان رنگین پوست برای همرنگ شدن با مردم اروپا

البته زندگی در لندن و پاریس برای آفریقایی‌ها خوشایند نبود و مردم آن شهرها، حضور کنگویی‌ها را نمی‌پذیرفتند؛ اینجا بود که لا ساپه به کمک مردان و زنان آمد تا به آن‌ها کمک کند که بیشتر همرنگ مردم اروپا بشوند. تا قبل از دهه ۹۰ میلادی که کنگویی‌ها به کشورشان برگشتند تا استایل خود را برای مردم خود به نمایش بگذارند، کسی از این خوش پوشان آفریقایی به عنوان Sapeur یاد نمی‌کرد. به عبارتی دیگر، استایل خوش‌پوشان کنگویی در اروپا چیز نرمالی بود ولی در کشور خودشان که فقر زده بود، این استایل بسیار جذاب، نو و خلاقانه بود.

احیا استایل لا ساپه در شهر برازاویل

کنگو مدت طولانی است که با جنگ و قحطی دست و پنجه نرم می‌کند، لا ساپه در شهر برازاویل احیا شده است. در دهه هشتاد میلادی، داشتن استایل لاساپه در اماکن عمومی جرم حساب می‌شد ولی در سال‌های اخیر، این استایل تبدیل به میراث فرهنگی کنگو تبدیل شده است. همچنین مردان یا زنانی که استایل لا ساپه دارند، توسط حکومت حمایت می‌شوند و اجازه شرکت در مراسم مختلف مانند نمایشگاه فشن و صنایع دستی آفریقا را دارند. در کنار آن، Sapuer ها به شدت مورد احترام قرار می‌گیرند.

لا ساپه از چه آیتم‌هایی تشکیل شده است؟

همانطور که اشاره شد، لا ساپه استایلی عموما مردانه است و در اوایل، لباس‌های دست دوم فرانسویان آن را تشکیل می‌داد، این لباس‌ها معمولا کت و شلوارهای بسیار شیک هستند و اغلب پارچه‌های رنگی دارند. امروزه، لاساپه استایل عمومی مردان شیک پوش آفریقایی و آفریقایی تبار است که از کت و شلوارهای دیزاینر ایتالیایی و اسپانیایی تشکیل شده است و بسیار گران قیمت هستند. شاید دیده باشید که مردان آفریقایی با کت و شلوارهای بسیار شیک و رنگی در شهرهای اروپایی تردد می‌کنند؛ این مردان پیروهای استایل لا ساپه هستند.
“می‌توانستم با پولی که داشتم یک زمین بزرگ بخرم ولی خوشحالم که آن‌ را خرج یک دست کت و شلوار کردم.” این جمله‌ای است که یک Sapuer گفته است. ارزش لا ساپه در کنگو برای مردان به قدری زیاد است که حاضر به گفتن چنین چیزی می‌شوند. مردانی که استایل لا ساپه را دنبال می‌کنند، افراد ثروتمندی نیستند؛ آن‌ها راننده تاکسی‌ها، کارگران و کشاورزان هستند ولی با این حال، لا ساپه برایشان بسیار ارزشمند است.

جذابیت لاساپه، تضاد چشمگیر نوع زندگی و سبک استایل

این را می‌توانیم بگوییم که نهایت جذابیت لا ساپه در کشورهای آفریقایی دیده می‌شود؛ در شهرهای مدرن و امروزی، ما عادت به دیدن افراد شیک پوش داریم ولی هنگامی که وارد کشوری می‌شویم که حتی جاده‌های آن آسفالت ندارند، دیدن یک مرد شیک پوش با کت و شلوار رنگی و گران قیمت، کنتراستی بسیار جالب در دید ما ایجاد می‌کند.

دلیل محبوبیت استایل لا ساپه در کشورهای آفریقایی

حس خاص بودن، شیک بودن و ثروتمند بودن است که لاساپه را در کشورهای آفریقایی بسیار محبوب می‌کند. و به خاطر همین است که مردان Sapuer در سرتاسر آفریقا به شدت مورد توجه و احترام مردم قرار می‌گیرند. ولی نکته منفی‌ای که درباره لا ساپه وجود دارد، اعتیاد و علاقه افراطی Sapuer ها به این استایل است. گاهی اوقات این مردان شانس خریدن یک خانه، ماشین و در کل داشتن یک زندگی مرفه را فدای پیروی از لا ساپه می‌کنند. آن هم در کشورهایی که با فقر شدید، قحطی و… سر می‌کند.

آفریقا سرزمینی پر از عجایب

درباره لاساپه، چندین فیلم، مستند، و مقاله نوشته شده است و بی شک این استایل یکی از پدید‌ه‌های بسیار جذاب آفریقا است. در کل می‌توانیم این نتیجه را بگیریم که آفریقا سرزمینی پر از پتانسیل است و هنگامی که مردم این قاره را وارد یک حوزه می‌کنیم، به هر روشی که می‌توانند جلوه‌ی جدیدی به آن حوزه می‌دهند.

در سال‌های اخیر، توجه بسیاری از کارشناسان و تاثیرگذاران دنیای فشن به آفریقا جلب شده است و همه‌ی آن‌ها مشغول این هستند که توجه دوست داران دنیای فشن را به سوی این قاره جلب کنند. آفریقا به غیر از لا ساپه در طراحی پارچه، لباس و استایل‌های خاص مهارت و محبوبیت زیادی پیدا کرده است و ما در مطالب آینده، این پدیده‌ها را بررسی خواهیم کرد.
منشا تمام این خلاقیت‌ها و نوآوری‌ها در فرهنگ و سبک زندگی آفریقایی‌ها نهفته است و ما قطعا در حال آشنا شدن با جلو‌ه‌ای بسیار نو و جذاب در دنیای فشن هستیم.