پیدایش لباس و به وجود آمدن مد و فشن امری تصادفی نبوده است. از ابتدا انسانها به فکر راحتی، محافظت در برابر سرما و گرما و زیبایی با استفاده از لباسها بودهاند. بنابراین طراحی و اختراع آیتمهایی که سرعت کاربری لباسها را بالا میبردند و از طرفی آنها را زیباتر هم میکنند همیشه پر سر و صدا و پرطرفدار بوده است. در این مطلب در مورد یکی از مهمترین اختراعات بشر در زمینهی لباس صحبت خواهیم کرد. از همه چیز دربارهی زیپ خواهیم گفت، تاریخچه زیپ، کاربردیترین استفاده زیپ، انواع مختلف زیپ،بخشهای مختلف زیپ و برندهای مطرح زیپ میخوانیم.
۷ نکته برای داشتن کمد لباسی مینیمال
تاریخچه زیپ
قبل از اختراع زیپها زمان زیادی صرف پوشیدن و از تن در آوردن لباسها میشد. اولین متدی که برای به هم بستن درز لباسها به کار میرفت، دکمه بود. از سال ۱۸۵۱ سبکهای مختلفی از زیپها، البته با شکل متفاوتی از زیپهای مدرن امروزی، را طراحی میکردند برای مثال Judson نوعی از آن را به اسم Locker Clasp اختراع کرد. اما زیپهای امروزی در سال ۱۹۱۳ توسط Sundback Gideon طراحی شدند. طرح او اولین اتصال دهنده شبیه به زیپهای کنونی ما بود. المنتهای سری اول زیپها بیشتر فلزی بودند. در ابتدا بیشتر از همه برای راحتتر کردن پوشیدن بوتها از زیپ استفاده میشد.
کاربردیترین استفادهی زیپ
از اصلیترین و قدیمیترین کاربردهای زیپ، پوشیدن و درآوردن لباسها بوده است. باز کردن پشت یا جلوی لباس اغلب مهمترین کاربری زیپ برای ایجاد سهولت است، اگر زیپ بخشی از طراحی نباشد معموال به گونهای دوخته میشود که دیده نشود و به آنها زیپ مخفی میگویند. هر کدام از لباسها با توجه به مدل و کاربرد آنها زیپشان در قسمتی دوخته میشود. پیراهنها گاهی در پشت لباس زیپ مخفی میخورند و گاهی در پهلو. در مورد شلوارها هم متفاوت است، هم در جلوی شلوار هم در کنار پهلوها. زیپها جایگزینهای خوبی برای دکمهها و بندها هستند. آنها سرعت پوشیدن و درآوردن لباس را به نسبت دکمهها و بندها بیشتر میکنند. از طرفی دوخته شدن زیپ در پشت لباس کمک میکند تا طراح به راحتی ایدههای خود را در قسمت جلوی لباس پیاده کند.
۱۵ نکته خیاطی برای دوخت لباسی بینقص
انواع مختلف زیپ
زیپها انواع مختلفی دارند، هم در متریالی که با آن تولید میشوند و هم در طراحی آنها و کاربریشان.
- زیپ معمولی: زیپهای معمولی انواعی هستند که المنتهای آنها پس از دوخت دیده میشوند و لغزندهی آنها نیز خیلی کوچک نیست. اگر در قسمت پشتی لباس دوخته شوند باید یک تکه پارچه روی آنها برای اینکه دیده نشوند بیاید. این زیپها برای دوخت کیف، کوسن و روبالشتی کاربرد دارند. زیپهای معمولی در انواع ۱۰ تا ۵۵ سانت در بازار یافت میشوند.
- زیپ مخفی: زیپهای مخفی به گونهای طراحی شدهاند که پس از دوخت فقط همانند یک درز دیده میشوند. لغزندهی این مدل زیپها هم کوتاهتر و کم ضخامتتر است.
- زیپ جداشونده: احتمالا این زیپها را در ژاکتها و کاپشنها دیدهاید. لغزنده یا اسلایدر روی یکی از نوارها میماند و دو طرف زیپ از هم جدا میشود. طول این زیپها بین ۳۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر است.
راهنمای انتخاب عینک با توجه به فرم صورت
- زیپ دو طرفه: زیپهایی که از دو طرف بالا و پایین باز و بسته میشوند. این زیپها هم در انواع پالتوها و کاپشنها برای سهولت استفاده کاربرد دارند.
- زیپ فلزی: المنتها با آلیاژ برنج هستند و لغزنده نیز فلزی است. از طرفی نوار این زیپها نیز باید از پارچهای با ضخامت بیشتر برای تحمل باز و بسته شدن لغزنده و المنتهای فلزی باشد.
بخشهای مختلف زیپ
زیپها دو نوار پارچهای با دندانههای پالستیکی و یا فلزی روبهروی هم هستند. این دندانهها المنت نیز نامیده میشوند و هنگام بسته بودن زیپ با یکدیگر درگیر میشوند. المنتها بر روی نوار زیپ سوار هستند. معمولا از جنس پلیاستر، الیاف مصنوعی، پنبه و وینیل هستند. قسمت انتهایی آن دارای قفلی است که نوار زیپ را به هم نزدیک نگهداشته و از جدا شدن انتهای آن جلوگیری میکند. بخش متحرکی در زیپها وجود دارد، لغزنده یاslider باعث وصل شدن دو طرف نوار به هم میشود. در زیپهای دو طرفه دو عدد لغزنده برای بالا و پایین بردن زیپ از دو طرف وجود دارد و باقی انواع زیپها با یک لغزنده طراحی میشوند. پایان زیپها به هم متصل است و نگهداره یا stop bottom باعث میشود لغزنده از زیپ خارج نشود و به عنوان انتهای زیپ شناخته میشود.
استفاده از زیپ در طراحی لباسها
زیپ جدا از بحث کاربردی بودن در لباسها گاهی به عنوان طراحی هم استفاده میشود. یعنی برای سر جیبها یا در بخشهای مختلف آستین و یا حتی برای متصل کردن بخشهای بالا تنه به پایین تنه استفاده میشود. در خیلی از موارد حتی از یکی از نوارهای زیپ استفاده میکنند.
برندهای برتر زیپ دنیا
در همهی آیتمها و اجزا برندهایی هستند که در سطح جهانی مطرح میشوند. برندهایی که هم کیفیت بالایی دارند و هم در درجههای مختلفی برای لباسهای لوکس و کژوال قرار میگیرند.
Riri :
این زیپها به اسم رولز رویس زیپ هم شناخته میشوند که به دلیل کیفیت بالا و ظاهر شیک مطرح هستند. این برند برترین نوع زیپ بازار است و قیمت آن نیز منعکس کنندهی همین موضوع است. بهترین گزینه برای استفاده در کتهای چرم، کیفهای لوکس، شلوار جین و لباسها است. لغزندهی این زیپها از کیفیت بالایی برخوردار است و آنها از لحاظ طراحی هم بسیار زیبا هستند. در اندازههای ۴ ،۶ و ۸ میلیمتری ساخته میشود. قیمت زیپهای Riri با توجه به اندازه و طول المنتها متفاوت است.
YKK :
یکی از زیپهای با کیفیت و پراستفاده میان تولیدکنندگان ایرانی YKK است. زیرا به نسبت کیفیت خیلی بالا، قیمت مناسبتری دارد. این زیپها در انواع فلزی و پالستیکی موجودند و زیپ شلوار، کت و شلوارهای مردانه را معمولا از این نوع انتخاب میکنند.
Lampo :
قیمت و کیفیت این برند همانند برند Riri است. برند Lampo در دستهی برندهای لاکچری قرار میگیرد. زیپهای این برند معمولا قابل تعمیر هستند و به همین خاطر در میان تولیدکنندگان پرطرفدار است.
Glossy :
قیمت این زیپها از برند Riri پایینتر است. این زیپ با المنتهای ۵ و ۸ میلیمتری یافت میشود. بیشتر برای لباسهای لوکس مثل کتهای چرم کاربرد دارد.
تاثیر زیپها روی فیک و اصل بودن محصول
یکی از روشها تشخیص کیف اصل از کیفهای فیک نوشته و لوگوی هک شده روی لغزندهی آنهاست. کیفهای اصل همیشه با زیپهای خود برند طراحی و تولید میشوند. البته این موضوع فقط برای کیفها صدق نمیکند و لباسهای برندهای معتبر همه با زیپها حک شده با نام خود آن برند طراحی و تولید میشوند.
نگهداری از زیپها
گاهی ممکن است زیپهایی که استفاده میکنید دچار مشکل شوند. لغزندهی آنها ممکن است بشکند یا لغزنده روی المنتها روان بالا و پایین نشود. برای بعضی از لباسها میشود با بروز مشکل، زیپها را تعویض کرد اما در بعضی از لباسها و در بعضی شرایط این امکان وجود ندارد، پس بهتر است زیپ را تعمیر کنیم. میتوانید از یک لغزندهی جدید و یا نخی که به جای گیرهی لغزنده وصل میشود برای شکستگی لغزنده استفاده کنید و اگر لغزنده روان روی المنتها بالا و پایین نمیشود روی المنتها را صابون بکشید. برای اینکه از همه چیز دربارهی زیپ بدانید باید در مورد آن دقیق شوید و بهتر است که دوخت آن را هم یاد بگیرید. این کار به تعمیر لباسهایتان نیز کمک میکند.