دوران کرونا و قرنطینه فصل جدیدی را برای فشن در دنیای دیجیتال رقم زدند؛ بسیاری از کالکشنهای برندها به صورت آنلاین و با شکلی متفاوت ارائه شدند. شاید نقد و بررسی مجموعهها به صورت آنلاین برای روزنامه…
دوران کرونا و قرنطینه فصل جدیدی را برای فشن در دنیای دیجیتال رقم زدند؛ بسیاری از کالکشنهای برندها به صورت آنلاین و با شکلی متفاوت ارائه شدند. شاید نقد و بررسی مجموعهها به صورت آنلاین برای روزنامه نگاران قدیمی فشن چالش برانگیز بوده، اما نسل جدید منتقدین فشن که عمدهی فعالیتشان در اینترنت است، از قبل به این موضوع عادت کرده بودند!
یکی از منتقدین فشن نسل جوان که کانال یوتیوب “HauteLeMode” را اداره میکند، نقد کالکشنها به صورت آنلاین را مثل “آب خوردن” میداند! لوک (Luke) که حال ۲۳ سال دارد، از سال ۲۰۱۷ نقد فشن را شروع کرده و از آن موقع تنها مهمان تعداد انگشتشماری فشنشوی حضوری بوده است! لوک که در پلتفرمهای اینستاگرام و توییتر هم فعالیت میکند، محتوای حرفهای فشن را در کنار محتوای اینترنت پسند ارائه میدهد. بررسی لباسهای فرش قرمز، تاریخ فشن و ساخت میم (Meme) از جمله فعالیتهای لوک هستند.
لوک در یکی از ویدیوهایش، کالکشن کوتور ماریا گراتزیا کیوری برای دیور را نقد میکند و کسانی که از لباسهای این کالکشن خوششان میآید را بیسلیقه میخواند! همین استقلال منتقدانی مثل لوک از برندهای مطرح است که آنها را میان مخاطبانشان محبوب کرده است.
در فضای رسانهای امروز که تبلیغات بیش از اطلاعات مفید در مجلات پیدا میشوند و اخبار سلبریتیها صفحات مجلات آنلاین و کاغذی فشن را پر کردهاند، حضور این منتقدین فشن دلگرم کننده است. این منتقدین نسل جدید با توییت زدن، استوری گذاشتن و فعالیت در تیک-تاک محتوای خود را نشر میدهند و با اینکه برندهای بزرگ به آنها توجه نمیکنند، مشکلی ندارند! شاید بسیاری با شنیدن فعالیت این منتقدین، یاد صفحهی اینستاگرام Diet Prada بیافتند. اما داستان برای این افراد متفاوت است؛ هدف آنها آموزش و افزایش آگاهی است، نه مچگیری و خبرساز بودن!
مدیر یک گروه فشن در فیسبوک اعتقاد دارد که مقالات تخصصی برای جوانان جذاب نیستند، چرا که فرمتی که آنها هر روز با آن در ارتباط هستند بسیار متفاوت است. افرادی که در گروه فیسبوکی “Hight Fashion Talk” فعایت میکنند، شاید ساعتها به بحث و بررسی موضوعات روز فشن بپردازند، زمانی که کمتر کسی از آنها به خواندن مقاله اختصاص میدهد.
همان طور که هویت فشنشو ها و لزوم آنها در چند وقت اخیر مورد بحث قرار گرفته است، نقش منتقدین رانویها هم از مواردی بوده که بسیاری به آن پرداختهاند. افرادی مثل سوزی منکس (Suzy Menkes) و تیم بلنکس (Tim Blanks) پایه گذاران نقد رانوی بودند و الان الهام بخش منتقدین جوانتر هستند، اما امروز نقدهای تخصصی آنها که اسپانسر شده نیستند، در میان دریای اطلاعات گم میشوند. نقد فشن برای ادامهی حیات به منتقدین جوان و خلاقیتشان نیاز دارد.
منتقدین فشن که امروزه در اینترنت فعالیت میکنند، شاید تجربهی کافی نداشته باشند، اما نحوهی ارتباط با مخاطبین جوان را از پیشکسوتان این حوزه بهتر بلدند! این نسل از منتقدین با مخاطبانی روبهرو هستند که با ورق زدن مجلات بزرگ نشدهاند، بلکه صفحات اینستاگرام و یوتیوب را بالا و پایین کردهاند!
خلاقیت منتقدین در شکلهای متفاوتی خود را نشان میدهد. M’Pele نوشتن نقد در اینستاگرام و توییتر را زمانی آغاز کرد که هنوز دانشجوی دانشگاه سنترال سن مارتین بود. یکی از چیزهایی که او را به شهرت رساند، استفاده از ایموجی به جای اصطلاحات فشن بود. این کار M’Pele باعث شد تا به سرعت میان کاربران اینستاگرام شناخته شود. این منتقد جوان همچنان از ایموجیها استفاده میکند، اما خیلی کمتر از قبل، چرا که M’Pele اعتقاد دارد “زیادی” از آن ترفند استفاده کرده است! موفقیت او در سوشیال مدیا به استخدام در مجلهی LOVE ختم شد.
اکثر این منتقدین فشن اینترنتی، خود را به چهرهی تبلیغاتی صفحات سوشیالمدیای خود تبدیل نمیکنند. حتی اگر جلوی دوربین هم قرار بگیرند، ظاهرشان با اینفلوئنسر ها، که همیشه از سر تا پا برند میپوشند، و دیگر افرادی که این روزها از فشن حرف میزنند بسیار متفاوت است!
آیو اوجو (Ayo Ojo) که در لندن زندگی میکند و دانشجوی سنترال سن مارتین است میگوید:« من همیشه در ویدیوهایم مشکی میپوشم. این طوری دیگر آنچه میپوشم اهمیت ندارد و همه به حرفهایم توجه میکنند.» آیو در اینستاگرام، توییتر و یوتیوب به نقد فشن میپردازد، یک پادکست دارد و به زودی مجله مد و فشن خود را منتشر میکند.
اوجو در کنار اینها، بعضی وقتها بحثهای لایو هم برگزار میکند که در آنها به اخبار مهم دنیای فشن میپردازد. یکی از ویدیوهای لایو او دربارهی ورود کیم جونز به فندی بود که ۱۰ ساعت طول کشید و مخاطبان میتوانستند هر سوالی که میخواهند راجع به آن بپرسند. در کنار فشن، اوجو گاهی دربارهی مسائل اجتماعی هم صحبت میکند. او در ماه ژوئن با پخش زنده در یوتیوب، جنبش حمایت از سیاهپوستان را مورد بررسی قرار داد و از تجربههای شخصی خود به عنوان یک مهاجر صحبت کرد.
نسل جدید منتقدین از تخریب برندهای مقدس فشن ترسی ندارند، اما به جای آن، بیشتر در تلاشند تا راجع به طراحان لباس و اکسسوریِ محبوب خود و مخاطبان آوانگاردشان صحبت کنند. ماریا گراتزیا کیوری و ویرجیل ابلو از طراحانی هستند که کاربران سوشیال مدیا با آنها میانهی خوبی ندارند و اکثرا سوژهی نقد منفی منتقدین فشن هستند. اما طراحانی که دانشجویان و منتقدین شیفتهی آثارشان هستند در فضای مجازی جایشان امن است! برندهایی همچون ریک اوونز، یوجی یاماموتو و کوم دِ گارسون (Comme des Garcons) همیشه مورد تحسین افرادی چون آیو و لوک قرار میگیرند.
منتقدین نسل نو، تنها به دوخت و استایل خود لباسها نگاه نمیکنند، بلکه برند را با فعالیتهای اجتماعی و دیدگاههای فرهنگیش میسنجند و اینگونه فصل جدید نقد فشن را آغاز کردهاند.
یکی از مهمترین نکاتی که تمام منتقدین اینترنتی فشن سعی در رعایت کردنش دارند، حفظ استقلال از برندها و شرکتهای قدرتمند است. اکثر منتقدین جوانی که در سوشیال مدیا فعالیت میکنند، از تبلیغات رسانههای فشن خسته شدهاند و به خاطر همین است که خود دست به کار شدهاند. اکثر این افراد با برندها ارتباطی برقرار نمیکنند و در مواردی تنها کارت دعوت فشنشو را قبول میکنند.
با شرایط سختی که صنعت فشن با آن دست و پنجه نرم میکند، آیندهی نقد فشن نیز زیر سوال میرود. نقد فشن همیشه با شناسایی استعدادهای نوظهور به حیات خود ادامه داده و حال که برندهای کوچک در حال ورشکستگی هستند،جایگاه منتقدین فشن هم زیر سوال میرود. شاید منتقدین جوان برای این مسئله هم چارهای اندیشیدهاند و برای روبهرو شدن با دنیای پسا کرونا آمادگی لازم را دارند.