فرهنگ هند بدون نیاز به کفش، تاریخ منحصر به فردی در تمجید از پا ایجاد کرده است. اینبار ماشین زمان را در هندوستان متوقف کردیم. سوال اصلی در واقع اینجاست که با این وجود هندیها چه کفشی میپوشند؟ کفش سنتی مردم هند چیست؟ در دورههای مختلف تاریخ کفشهای متنوعی ساخته شده تا از پا محافظت کند. متریال رایج در ساختِ کفش، چرم، پشم و الیاف گیاهی بود. اما از آنجا که هوای غالب هند گرم است، نیاز خود را در پوشیدن کفش نمیدیدند. در بیشتر موارد شاهد فعالیت هندیها با پای برهنه بودیم. ستایش پا، عبادت روزانهی آنان است. جوانان پای بزرگان را گرامی میدارند. عاشقان ارادت خود را با نوازش پای یکدیگر نشان میدهند. اشاره به قدرت پا در ادبیات مذهبی، بیانگر اهمیت فرهنگی آنان است. بهنظر شما هندیها چه میپوشند؟ با توجه به ارزش پا در میان هندیان چه کفشی در شان این عضو گرانقدر است؟
کفش هندی، چاشنی تاریخی در دنیای مد پایدار
چاشنی تاریخی کفش در هند را میتوان ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح جستجو کرد. به راحتی شاهد پادشاهان چکمهپوش در سکهها و نقاشی دورههای مختلف تاریخی خواهیم بود. پوشیدن چرم در دوران طلایی باستانی هند، کار پسندیدهای نبود. چرا که پرستش گاو بخش اصلی عبادت روزانه آنان به شمار میرفت. حالا شما به من بگویید. با این وجود دل به کار میدهند که پوست این موجود پرستیده را برای ساخت کفش خود استفاده کنند؟ بدین جهت صندل ساختهشده از چوب، الیاف گیاهی و فلزات مورد توجه آنان قرار گرفت. امروزه گرایش صنعت کفش، در سمت و سوی یکپارچهسازی طرحهای تاریخی متمرکز است. پس بالاخره کفش هندی، این چاشنی تاریخی ارزشمند، در دنیای مد پایدار جایی برای خود پیدا کرده است. کفاشان در سراسر جهان، با گنجاندن کفشهای سنتی در روند مد معاصر پیشگام هستند.
مسیر پرفراز و نشیب پوشاک افغانستانی
Kolhapuri Chappal، کفش سنتی در سراسر کشور هند
کفشهای سنتی هند که در سراسر کشور آن را چَپَل مینامند، نام اصلیاش Kolhapuri Chappal است. ساختار اصلی این صندل بادوام، چرم گیاهیست. به دلیل طبیعت بادوام و ویژگیهای مد پایدار، مورد تحسین قرار گرفته است. راحتی فوقالعاده این کفش، مهر تایید خود را در ماندگاری طیف گستردهای از طرحها زده است. تنومند، محکم و استفاده طولانی مدت، از ویژگیهای بارز این صندل ارزشمند در میان مردمان هندوستان است. افزایش تقاضا برای این چپلها، شیوهی مدرنتری از طرح و رنگهای مختلف آن را موجود کرده است. نوارهای نقرهای و طلایی فلزی و پولکهای تزیین شده، جلوهای از عناصر مدرن در این کفش محبوب تاریخی است. Kolhapuri Chappal موقعیت خود را در جامعه شهری پیدا کرده. از دانشجویان، هنرمندان تا مددکاران اجتماعی و روزنامه نگاران این کفش را میپوشند. هرگز شما را ناامید نخواهد کرد و یک گزینهی عالی برای تعریف و تمجید از هر کفش سنتی در هند است.
Jutti’s، کفشی تماما کاربردی در هند
کفش تماما کاربردی که اگر از همه بپرسید هندیها چه کفشی میپوشند، بدون شک پاسخ آنان Jutti است. یکی از سبکهای کفش سنتی که سالهاست میراث خود را حفظ کرده است. حمایت خود را از میان پادشاهان و ملکه، در طول تاریخ کسب کرده است. از پنجاب و راجستان سرسبز و باشکوه تا سایر بخشهای شمالی هند، ردپای جوتی دیده میشود. کفشهای جوتی بدلیل محبوبیت خاندان سلطنتی هند، از نگین، سنگ و مرواریدهای گرانبها و تزیینات افراطی برخوردار است. نخهایی از طلا و نقره خالص، زیبایی منحصر به فرد آنها را چندین برابر کرده است. بدلیل پرکاربودن و جزییات تزیینی زیاد، یک کار بسیار خستهکننده در میان صنعتگران و دوزندگان کفش است. چراکه انرژی بسیار زیادی از آنان میگیرد. از کاربرد ویژهی Jutti’s میتوان به عروسیها، مناسبتهای مذهبی، مهمانیها و جشنوارهها اشاره کرد. آنها مد بیانتها هستند و قسمت عمدهای از صنعت مد را تشکیل میدهند.
نگاهی به فشن ژاپن (قسمت اول: تاریخچه و آشنایی)
Mojari Khussa، کفش مردانه هند
Mojari Khussa به عنوان نزدیکترین کفش مردانه با نوک پیچ خوردهی رو به بالا، در میان همه شناخته شده است. بالاخره به پاسخ این سوال هم رسیدیم که آقایان هندی در طول تاریخ چه کفشی میپوشیدند. این کفش هندی از پشت ظاهری باز دارد. کفشهایی که به همراه تزئینات ظریف گوهرها و مرواریدهای گرانبها، با نخهای طلا و نقره در راجستان طراحی میشدند. مگر میشود یک داماد هندی در روز عرسی خود این کفشها را به پا نکند. در گذشته به عنوان کفشهای قومی سلطنتی، با لباس سنتی هندی مانند شروانیها و چوریدار کورتا (لباس خواب) پوشیده میشد. اما امروزه این کفش مردانه در طیف گستردهای از رنگها، طرحها وجود دارد.
از ویژگی جالب این کفش میتوان به یکسان بودن لنگهها و عدم تمایز لنگهی کفش چپ با راست اشاره کرد. رویهی این کفشهای دست دوز با پارچه، و بخش کف آن از چرمِ گیاهی دباغی شده دوخته شده است. هر دو قسمت کفش با خمیر به هم متصل شده و بعدا توسط نخهای پنبهای سفید دوخته میشود. ساختار بدون پاشنه و راحت آن منجربه توجه ویژهی ورزشکاران و ستارگان بالیوود شده است. اما ناگفته نماند دوستداران سبک boho chic از کفشهای Mojari Khussa قدردانی ویژهای در استایل خود داشتهاند. صنعتگرانی که برای دههها Mojaris میساختند، با اجرای هنرهای منطقهای و مهارتهای سنتی، زندگی آنها را رونق داده است. رنگهای غنی و کلاسیک، چرم با کیفیت بالا در پیچ و تاب Mojaris، هر لباس معمولی را جلب خواهد کرد.
Paduka، از صندلهای سنتی هند
پادوکا (Paduka) از صندلهای باستانی هند است که دقیقاً به معنی “ردپای خدایان” تعبیر میشود. در عصر طلایی، پادوکاها توسط مقدسین بودایی، هندو و جین آراسته میشدند. فرم اصلی این کفشها به شکل ماهی است. چراکه اعتقادات مذهبی، در شکلگیری این صندلها رنگ و بوی خود را نشان داده بود. ماهی در فرهنگ هند، نماد فراوانی و در بخش مذهب، به عنوان ردپای الهههای ویشنا و وارنا در زندگیست. صندلها هر چه با جزئیات بیشتری ظاهر میشدند، از وضعیت و جایگاه اجتماعی شخص خبر میدادند. پادوکاهای چوبی مختص مردم عادی بود. اما پادوکاهایی از جنس نقره و عاج و مزین به تزیینات پیچیده، از وضعیت معیشتی بالای پوشانندگان خود خبر میداد. اما فقط تزیینات تعیین کننده جایگاه اجتماعی نیست. پاشنهدار بودن این کفشها هم امری متمایز کنندهاس.
نگاهی به فشن در آفریقا
با گذشت زمان، تکامل Padukas منجر به طراحیهای متنوع و پالت رنگی زندهتری شد. جدیدترین نوآوریها با تلفیق طرحهای قومی و الگوهای معاصر، این کفشها را به سطح جدیدی رسانده است. Padukas ظاهر سنتی روزمره و همچنین گاه به گاه غربی را به روشی درخشان در کمد کفش کامل میکند.
تاثیر فرهنگ و اعتقادات مردم هند در سبک پوشش آنها
جوامع در سراسر جهان، فرهنگ خود را از طریق مد به نمایش گذاشتهاند. اعتقادات، ارزشهای فرهنگی، بر عناصر بیرونی ما تاثیر گذاشته و کفشهای امروزی و سنتی هندی از این قائده مستثنی نیستند. مهمترین بخش در کفش هندی، تمایز طبقه اجتماعی است که از طریق دو عنصر پاشنه و تزیینات اتفاق میافتد. سادگی کفش، تعلق خود را به قشر پایینتر جامعه نشان میدهد. فعالیت زیاد در کفش زنانه و مردانه بیتاثیر نبوده. چراکه پاشنه مانع از فعالیت شده و کفش تخت گزینه مناسبتری است. اگر در یک کلمه بگوییم هندیها چه کفشی میپوشند، جواب کاملا روشن است. کفش بدون جفت مردانهی Mojari Khussa در مراسمات خاص و عروسی، انتخاب دیرینهی مردان هندی است. اما محبوبترین کفش زنانه برای شرکت در مراسمات، Jutti’s است. Kolhapuri Chappal میتواند یک انتخاب بدون جنسیت و در عین حال کاربردی برای استفاده روزانه باشد. قدیمیترین صندل به جا مانده از نسل بوداییان هندی تا کنون Paduka است.