تاریخچه لباسهای خیابانی؛ از خیابانهای نیویورک تا مد لوکس جهانی
لباسهای خیابانی یا همان استریتویر (Streetwear) امروز به یکی از جریانهای اصلی دنیای مد تبدیل شدهاند. سبکی که از دل خیابانهای نیویورک و کالیفرنیا آغاز شد، حالا وارد سالنهای مد پاریس و میلان شده و برندهای بزرگ جهانی از آن الهام میگیرند.
اما این سبک از کجا آغاز شد؟ چرا تا این حد محبوب شد؟ و کفش چه نقشی در شکلگیری استریتویر دارد؟
⸻
آغاز ماجرا: دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰
استریتویر ریشه در فرهنگهای خیابانی دهه ۷۰ و ۸۰ آمریکا دارد. دو جریان اصلی در این دوران به شکلگیری آن کمک کردند:
1. اسکیتبورد و موجسواری (Surf & Skate Culture) در کالیفرنیا: جوانان اسکیتسوار و موجسوار به لباسهای راحت، آزاد و کاربردی نیاز داشتند. تیشرتهای چاپی، شلوارهای گشاد و کفشهای کتانی پایهگذار این سبک شدند.
2. هیپهاپ در نیویورک: موسیقی هیپهاپ فقط یک ژانر نبود، بلکه یک فرهنگ بود. لباسهای گشاد، کتونیهای سفید و اکسسوریهای خاص تبدیل به نماد این جریان شدند. برندهایی مثل Adidas با رپرهایی مثل Run-DMC همکاری کردند و برای اولین بار موسیقی و مد خیابانی به هم پیوند خوردند.
⸻
دهه ۱۹۹۰: استریتویر به برند تبدیل میشود
در این دهه، استریتویر از یک «سبک خیابانی» به یک صنعت مد تبدیل شد.
• برندهایی مثل Supreme در نیویورک و Stüssy در کالیفرنیا پایهگذاران تجاری استریتویر بودند.
• محدودیت در تولید (Limited Edition) باعث شد محصولاتشان تبدیل به کالاهای کمیاب و خاص شوند.
• جوانان با پوشیدن این لباسها، هویت و تعلق فرهنگی خود را نشان میدادند.
⸻
دهه ۲۰۰۰: ورود کتونیها به مرکز صحنه
در این دوره، کتونیها (Sneakers) تبدیل به قلب استریتویر شدند. همکاری برندهای ورزشی مثل Nike و Adidas با طراحان و هنرمندان خیابانی موجی از مدلهای خاص کتونی را وارد بازار کرد.
• کتونیهای نایکی Air Jordan
• همکاری Adidas با Kanye West (Yeezy)
• مدلهای خاص Vans و Converse در اسکیتفرهنگ
کفشها دیگر فقط یک پوشش نبودند؛ آنها نماد هویت، جایگاه اجتماعی و خلاقیت فردی شدند.
⸻
دهه ۲۰۱۰ تا امروز: استریتویر لوکس
امروز استریتویر دیگر فقط مخصوص خیابان نیست.
• برندهای لوکس مثل Louis Vuitton، Gucci و Balenciaga وارد این حوزه شدند.
• کتونیهای حجیم (Chunky Sneakers) و هودیهای اورسایز روی صحنه مد جهانی رفتند.
• همکاریهای عجیب و پر سر و صدا مثل Supreme x Louis Vuitton مرز بین مد لوکس و خیابانی را شکستند.
⸻
نقش کفش در استریتویر
کفش در استریتویر همیشه یک عنصر اصلی بوده است:
• کفش اسکیت برای نسل اول اسکیتبازان
• کتونیهای سفید نماد هیپهاپ
• کتونیهای محدود و خاص نماد نسل جدید
امروز هم اگر کسی بخواهد استریتاستایل واقعی داشته باشد، انتخاب کفش اولین و مهمترین قدم است.
⸻
استریتویر در ایران و برند Exist
این موج جهانی به ایران هم رسیده است. جوانان ایرانی با الهام از استریتاستایل جهانی، ترکیبی از فرهنگ بومی و مد روز دنیا را ایجاد کردهاند.
برند Exist Shoes با تولید کتونیها و کفشهای مدرن مردانه در ایران، بخشی از همین جریان است. از مدلهای روزمره گرفته تا کفشهای خاص برای استایل خیابانی، Exist نشان میدهد که استریتویر فقط یک مد نیست، بلکه یک سبک زندگی است.
⸻
نتیجهگیری
تاریخچه لباسهای خیابانی نشان میدهد که مد همیشه از دل خیابان آغاز میشود، نه از سالنهای مد. استریتویر از یک جنبش جوانانه در نیویورک و کالیفرنیا آغاز شد و امروز به یک صنعت میلیارد دلاری جهانی تبدیل شده است.
و در تمام این مسیر، کفشها – بهویژه کتونیها – قهرمان اصلی این داستان بودهاند.
⸻