بررسی کالکشن برند اسکیاپارلی در هفته مد و فشن 2023 پاریس

احتمالا در این روزهای سرد و مبهم صحبت از دنیای مد و پیگیری اخبار هفته مد و فشن پاریس خارج از حوصله‌ی افراد بسیاری‌ است، اما اگر موضوع یک کالکشن دوزخ، برزخ و بهشت باشد شاید کمی اوضاع فرق کند. مخصوصا که طراح برند معتقد است: “کسی بدون دیگری نمی‌تواند وجود داشته باشد و حتی به عقیده او بهشت بدون جهنم وجود ندارد و هیچ لذتی بدون غم نیست.”

بعد از پایان این نمایش نقدهای مثبت و منفی زیادی در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد، هیاهویی که در پی آن نظریه پردازان حوزه‌ی مد و فشن سوالاتی را مطرح کردند:

• آیا برند با به کار بردن سر حیوانات بر روی لباس‌ها تعبیری به عنوان جایزه از زن داشته؟!!
• آیا طراحان امروزی برای سر زبان‌ها افتادن و کار خارق‌العاده‌ای انجام دادن، ترجیح می‌دهند بیشتر به موضوعات جنسی، سکس و مرگ بپردازند؟!
• و سوال بعدی اینکه آیا از نظر برند استفاده از سر حیوانات حتی به شکل مصنوعی و ساخته‌ی دست، خشونت علیه حیوانات را ترویج نمی‌دهد؟!!

اگر شما هم مثل ما حس کنجکاویتان برانگیخته شد و سوالاتی از این دست در ذهنتان بوجود آمد که دنبال جوابشان هستید، با ما همراه باشید

شروع هفته‌ مد پاریس به سبک غرشی و جهنمی اسکیاپارلی

سال‌هاست که هفته‌های مد  اوت کوتور (haute couture) به یک شروع جنجالی و بحث‌ برانگیز مشهورند. هفته‌ی مد اوت کوتور بهار و تابستان 2023 پاریس نیز از این قاعده مستثنی نبود و در حالی آغاز شد که دنیل رزبری Daniel roseberry؛ مدیر خلاقیت هنری برند اسکیاپارلی Schiaparelli، مانند چند فصل گذشته ارائه جنجالی را در دنیای مد به نمایش گذاشت.

” تکان دهنده و جنجالی “؛ دو واژه‌ای که از زمان پیدایش و خلق این برند توسط السا اسکیاپارلی تا به امروز با نام این برند گره خورده است.

 از سال 2019 که رزبری سکان برند “schiaparelli” را به دست گرفته، توانسته با استفاده از کدها و عناصر زیبایی شناختی در کنار DNA و هویت برند، روح تازه‌ای به این برند ایتالیایی الاصل ببخشد. به گفته‌ی بسیاری از کارشناسان و منتقدان مد، این عناصر مدام توسط رزبری آپدیت و گسترش می‌یابند و همین امر باعث تثبیت نام برند ” Schiap ” در هنر آوانگارد معاصر شده است.

مدیر خلاقیت هنری این برند در petit palais پاریس مجموعه‌ای  شامل 32 لوک با الهام از (دوزخ دانته) کلاسیک قرن چهاردهم به نمایش گذاشت، تا هم ادای احترامی به تاریخچه سورئالی این خانه‌ی مد کرده باشد و هم به گفته‌ی دنیل این کالکشن ادای احترام او به “شک” باشد.

3 لباس شامل سر حیوانات با چاشنی مرز بین فانتزی و واقعیت و سبک هایپررئالیسم؛ نقطه آغار جنجال‌ها و بحث‌هایی است که بلافاصله بعد از رونمایی فشن شو در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد.

از کمدی الهی دانته تا رژه اوت کوتور 2023

The Divine Comedy یا کمد الهی اثر دانته الیگیری؛ کتاب شعر حماسی و مشهوری‌ است مربوط به زمان قرون وسطی ایتالیا که قلمروهای زندگی پس از مرگ را به تصویر می‌کشد. این کتاب از شاهکارهای ادبی شمرده می‌شود و به سه قسمت دوزخ، برزخ و بهشت تقسیم شده است.

دنیل رزبری دوزخ دانته را به عنوان ایده مجموعه و کانسپت خود را چگونگی عبور از جهنم و رسیدن به بهشت که همان سفر شخصیت اصلی داستان و توقفش توسط سه حیوان پلنگ، شیر و گرگ ماده است در نظر گرفته.

اولین حیوان در این سفر دوزخی پلنگ است، حیوانی که با خال‌هایش می‌تواند مردم را فریب دهد و دانته در سفرش از او به عنوان قاتلی زیبا و در عین حال کشنده یاد می‌کند و به تعبیر دانته پلنگ نماد هوس است. با تمام این تفاسیر عوامل اجرائی برند تصمیم می‌گیرند شالوم هارلو Shalom harlow مدل کانادایی و مشهور دنیای مد با رنگ چشمانی همچون پلنگ برفی و پوشیدن پیراهنی با طرح پوست لئوپارد به همراه سر این حیوان که به راستی بسیار طبیعی به نظر می‌رسد بر روی runway قدم بردارد.

شیر برزگی که از شدت گرسنگی بسیار خشمگین است دومین جانوریست که سر راه دانته قرار می‌گیرد. جانوری که همچنان نماد غرور است و سعی می‌کند اطرافیان خود را بترساند. در این نمایش جذاب و فوق دراماتیک ایرینا شایک  Irina Shayk انتخاب شده تا پیراهنی مشکی با  یک سر شیر به ظاهر خشمگین که همانند یک سنجاق سینه به آن وصل شده را بر تن کند و مانند لباسش مغرور و با اقتدار پا به صحنه نمایش بگذارد.

اما نکته بسیار جالب و قابل توجه حضور کایلی جنرKylie Jenner با لباسی کاملا شبیه لباس ایرینا در ردیف جلوی فشن شو بود، اتفاقی نادر در سطح شوی اوت کوتور که در شبکه‌های اجتماعی بسیار وایرال شد.

این اتفاق مهر تائیدی است بر دیدگاه افرادی که معتقدند بر خلاف گذشته، این روزها افراد مشهور قبل از ورود به runway ها به لوک‌های برندها دسترسی دارند.

سومین و آخرین حیوان در سفر دانته، ماده گرگ ترسناک و گرسنه‌ای ا‌ست که به طرز باورنکردنی کشته شده. دانته او را نماد ” طمع” می‌داند که غمی بی‌پایان را به ارمغان می‌آورد.

نائومی کمپبل Naomi Campbell سوپر مدل اهل بریتانیا با کت مشکی بلندی که طرح مصنوعی و نمادینی از پوست و سر گرگ بر تن دارد وارد صحنه‌ی نمایش می‌شود.

با کمی دقت در می‌یابیم انتخاب این سه سوپرمدل برای 3 لوک جنجالی کالکشن بی دلیل نبوده است. رویکرد تنوع نژادی، مبارزه با تبعیض سنی در دنیای مادلینگ، نگرش مثبت به شکل طبیعی بدن و مبارزه با مفهوم “بدن بی عیب و نقص ” از جمله مواردی است که امروزه بسیار مورد توجه مخاطبان قرار می‌گیرد و بسیار ترند شده است.

تبلور هنر در هفته اوت کوتور پاریس 2023

یکی از دلایل شهرت السا اسکیاپارلی استفاده از تکنیک trompe l’oeil (ایجاد توهم بصری در هنر به منظور فریب دادن چشم به عنوان یک شی سه بعدی) در قرن نوزدهم بوده است که به زیبایی هر چه تمام تر توسط او اجرا میشد. و به نظر می‌رسد رزبری با رویکرد فتورئالیستی از سورئالیسم و استفاده از تکنیک  trompe l’oeilبه روشی دیگر، به خوبی از پس اجرای این سردیس ها برآمده.

کارگردان هنری خلاق در این کالکشن تصمیم گرفته از تکنیک‌های همیشگی خود از جمله استفاده از اکسسوری‌هایی طلایی که امضای همیشگی او در چند فصل گذشته بود کمی فاصله بگیرد. او در توضیحات تکمیلی خود بیان می‌کند : این خلاقیت ها که بسیار طبیعی و واقعی جلوه می‌‌کنند، هنر دست و با استفاده از رزین، فوم و خز مصنوعی به کمک تکنیک‌های مجسمه سازی و گلدوزی اجرا شده‌اند تا شکوه طبیعت را نشان دهند و همچون سپر از زنی که آن را می‌پوشد محافظت کند.

“حفاظت” واژه و هدفی که دنیل رزبری در کالکشن‌های قبلی به درستی و زیبایی هر چه تمام‌تر به آن پرداخته و بسیاری از سیلوئت‌های او تداعی کننده زره و سپری هستند که از جان پوشنده محافظت می‌کنند.

با توجه به تمام جزئیات و عناصر به کار رفته در کالکشن، سوالی که ممکن است در ذهن مخاطب ایجاد شود:

عبور از جهنم و رسیدن به بهشت چه ارتباطی بین سرهای حیوانات و گردنبندهای طلایی و یا استفاده از طلسم‌های محافظ و بالاتنه‌هایی به شکل سپر وجود دارد؟

 سوالی که جواب آن را به دلیل سبک سورئالی میراث برند و همچنین گیجی و سردرگمی که خصیصه‌ی اصلی  “schiap” است شاید به درستی نتوان یافت. اما در مجموع و با توجه به آنچه بیان شد توجه بیش از اندازه به چرایی انتخاب این 3 سردیس نباید تکنیک اجرایی فوق‌العاده‌ی رزبری و تیمش در هنر قالب سازی و مجسمه‌سازی را  تحت الشعاع قرار دهد.

ادای احترام دنیل رزبری به میراث برند درهفته مد 2023 پاریس

نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد و از مشخصه‌های بارز این مجموعه بود، تاکید بر کمر باریک و استفاده از سیلوئت ساعت شنی که تداعی کننده بطری عطر معروف السا و حتی تا حدی new look مشهور دیور بود.

گرچه تمرکز اصلی این کالکشن به 3 لباس شامل سردیس حیوانات بود، اما نباید از کت و شلوارهایی با سیلوئت ساعت شنی و سرشانه های پهن اغراق آمیز و آستین‌های بیش از حد بلند که تا نوک انگشتان را پوشانده بودند غافل شد. کت و شلوارهایی با پارچه‌های ساده و راه راه که در نگاه اول بسیار شبیه کت و شلوارهای مردانه به نظر می رسند و به گفته‌ی خود طراح : “پوشیدن لباس مردانه توسط زنان، هویتی ابر قهرمانی به آن سیلوئت می‌بخشد.”

و دقیقا به خاطر همین نظریه عده‌ای معتقد بودند این یک نظر جنسیت زده به زن است و در دنیای مدرن امروزی که هیچ محدودیتی برای هیچ جنسیتی وجود ندارد، رویکرد جنسیت قائل شدن برای نوع پوشش از چنین برند معتبری بسیار عجیب به نظر می‌رسد.

گرچه که برای تحلیل و نقد یک کالکشن به عناصر کلی نمایش بیشتر پرداخته می‌شود اما از بیان جزئیات ظریف و ارجاعات هوشمندانه‌ی طراح به میراث سورئالی برند نیز نباید غافل شد.

به کمک تصاویر زیر به چند نمونه از جزئیات به کار رفته و ارجاعات تاریخی طراح اشاره می کنیم:

• پالتویی با تکنیک لحاف دوزی از برند اسکیاپارلی که در صفحه اول مجله vogue  در سال 1938 به چاپ رسیده و ارائه‌ای مدرن با تزئین بندهایی همانند بندهای کرست‌های رایج در قرن 19 که در پشت لباس به کار رفته است و صرفا جهت تزئینی دارد.

• تصویر السا اسکیاپرلی با کلاهی به شکل سر پلنگ

• پیراهن ماکسی با دنباله‌ای بلند که در سال 1937 توسط السا طراحی شده بود و در لوک شماره 12 طراح ارجاع ظریفی به این اثر داده است.

کالکشن اسکیاپارلی؛ الهام از طبیعت یا ترویج خشونت؟!

ارتباط بین سربریده‌ی حیوانات بر روی دیوار خانه‌ی شکارچیان و دوزخ دانته چیست؟

هیچ ارتباطی…..

از دید طراح و موافقان این کالکشن هیچ گونه ارتباط، پیوند معنایی و نمادی بین این دو وجود ندارد.

اما مخالفان این نمایش که عمدتا فعالان محیط زیست و حامیان حیوانات هستند؛ نظر متفاوتی دارند، آنها معتقدند سر این حیوانات در نگاه اول تاکسیدرمی به نظر می‌آیند که تداعی کننده‌ و مروج شکار، مرگ و ظلم به حیوانات هستند. این فعالان و مخالفان معتقدند اگر موضوع کالکشن الهام از طبیعت است، چرا لباس‌ها نمایانگر تسلط انسان بر حیوان است؟!!

به گفته‌ی این منتقدان اگرچه از حیوانات واقعی برای این لباس ها استفاده نشده، اما در اعماق این ایده افتخار به کشتن و شکار کردن حیوانات نهفته است. در این بین افرادی به عنوان یک دیگاه خاص نیز معتقد بودند دراین ارائه، زن به عنوان یک جایزه تعبیر شده است.

اما اعتقاد طراح در پشت صحنه‌ی فشن شو چیز دیگری است، دنیل رزبری می‌گوید : ” می‌خواستم مطمئن شوم که هنوز احساس مثبت و زیبایی شناسی در مردم وجود دارد و آنها می‌توانند نور را در انتهای تاریکی دریابند.”

همچنین او معتقد است : ” در نهایت این یک کمدی الهی است- نه یک تراژدی الهی- ما باید از جهنم عبور کنیم تا به بهشت برسیم.”

با مطالعه‌ی تاریخ درمی‌یابیم که استفاده از پوست حیوانات و خز بسیار رایج بوده چنانکه خود السا با قدرت ارزشمند شوک تبلیغاتی و ایجاد جنجال بیگانه نبود و در سال 1938 از خز میمون در پالتو، دستکش و کیف دستی استفاده کرده بود. اما تفاوت ماجرا در اینست که برخلاف رزبری، السا در عصری می‌زیست که مردم از خلق تصاویر سورئال و بزرگ برداشت‌های استعماری نمی‌کردند.

جدالی بر سر اول بودن در اوت کوتور پاریس

اما در کنار تمام بحث‌ها و جنجال‌هایی که در فضای مجازی بعد از نمایش اوت کوتورschiaparelli ایجاد شد، افرادی معتقد بودند استفاده از سردیس حیوانات فارغ از هر دلیلی چنان هم ایده‌ی ناب و دست اولی نبوده و قبلا هم نمونه‌های این چنینی در دنیای مد و فشن اجرا شده است.

• به عنوان مثال جان پل گوتیه jean paul gaultier  در اوت کوتور پاییز و زمستان 1997 لوکی با الهام از پوست و سر پلنگ ارائه کرده بود. گرچه تکنیک و نحوه‌ی ارائه دو برند بسیار با هم متفاوت است.

• برند the blonds هم با انتشار عکسی و بدون هیچ توضیحی، به مخاطبان اعلام کرده که اول او بوده که از سر شیرمصنوعی در طراحی هایش استفاده کرده.

• نمونه‌ی بعدی تصویری از هنرپیشه  و دوبلور آمریکایی جیمز ارل جونز  James Erl Jones که صداپیشه‌ی شخصیت Mufasa در انیمیشن  The Lion King را بر عهده داشته،  در فیلم سفر به امریکا لباسی با پوست و سر شیر بر تن دارد.

• برند شنل  Chanelاز دیگر مدعیان اجرای این ایده‌ و استفاده از سر حیوانات در کالکشن خود است. در مجموعه اوت کوتور پاییز و زمستان 2010 برند شنل نیز از سر یک شیر استفاده کرده است.

اما باید پذیرفت اجرای Daniel roseberry و تیمش بسیار باورپذیرتر و طبیعی‌تر بوده است.

کلام پایانی

تخصص دنیل رزبری اجرا و نشان دادن غیر ممکن‌هاست، چنانکه خودش می‌گوید : ” قصد سوپرایز کردن ندارم و فقط می‌خواهم هر بار به شیوه‌ای متفاوت قدرتمند باشم.”

با بررسی کالکشن برند اسکیاپارلی در هفته مد و فشن پاریس درمی‌یابیم، خلق این تصاویر تاثیرگذار می‌تواند کاملا تعمدی و در عین حال معما گونه باشد که خود بخشی از نیت طراح است تا ما را به تفکر و تامل وا دارد. نیتی که قبل از هر گونه قضاوتی ما را به نگاه و درک عمیق‌تر هدایت می‌ کند تا دریابیم این ارائه‌ی از جنس زیبایی شناسی ” چرا ” و ” چگونه ” ساخته شده است.

نظر شما چیست؟ جزو دسته‌ی موافقین این کالکشن بودید و یا مخالفین؟

نظرات خودتون را با ما درمیان بزارید.

منابع:

www.dazeddigital.com
www.vogue.com
runwaymagazines.com