روسری ابریشم 

بیشتر لباس‌ها و عناصر موجود در دنیای مد و لباس برای رفع نیازی خاص تولید شده‌اند؛ لِگ‌ها یا همان شلوارهای چسبان برای گرم‌کردن بیشتر پاها تولید شدند و بعد عضوی فراموش‌نشدنی در دنیای مد و فشن شدند.

کلاه‌ها کاربردهای حفاظتی در مقابل باران و آفتاب داشتند و کم‌کم بدل به مؤلفه‌هایی مهم از برخی از انواع استایل شدند. اما در این میان، صرف‌نظر از مقوله حجاب، مواردی مانند روسری ابریشم هم هستند که برای عموم دنیا و نه کشورهای مسلمان، کاربرد زینتی دارند. در این مقاله نگاهی به تاریخچه این روسری‌های زیبا خواهیم داشت.

اگر بخواهیم در تاریخ عقب برویم و نخستین حضور روسری را درک کنیم، باید از ماشین زمان در جایی در حوالی ۳۵۰سال قبل از میلاد پیاده شویم. در آن سال‌ها، ملکه معروف مصر یعنی نفرتیتی (Nefertiti) روسری ظریفی با تزیینات دیگر بر سر می‌گذاشت.

مردان رومی هم در حوالی سال ۱۰ بعد از میلاد، روسری‌هایی نخی را دور گردن یا کمر می‌پیچیدند و با آنها عرقشان را در حین کار پاک می‌کردند. نام این روسری‌ها سوداریوم (sudarium) بود. سوداریوم واژه‌ای لاتین و به معنای پارچه‌ عرق‌گیر است.

کاربرد روسری در سال ۲۳۰ قبل از میلاد هم دیده شده است. در آن زمان‌ها، سربازان پادشاه چین یعنی امپراتور چنگ (Emperor Cheng) برای مشخص‌کردن رتبه و جایگاهشان از روسری‌هایی مخصوص استفاده می‌کردند. احتمالا رنگ‌بندی و طرح روسری‌ها نمادی از درجه هر سرباز بوده است.

تا اینجا، از روسری گفتم اما پای روسری ابریشم که کاربردهایی زینتی و لوکس دارد، در قرن ۱۷میلادی به دنیا باز شد. سربازان کروات (اهالی کشور کرواسی) که درجات بالا داشتند، روسری‌های کوچک ابریشمی را دور گردن می‌بستند. سربازان با درجاتی پایین‌تر هم به جای آن از روسری‌های نخی برای پوشش دور گردنشان استفاده می‌کردند.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید، لودویگ بتهوون یعنی همان نوازنده معروف نخستین کسی بود که در سال ۱۸۱۰ میلادی روسری‌های کوچک ابریشمی برای دور گردن را به دنیای مد وارد کرد. البته، همان‌طور که پیش‌تر گفته شد در رتبه‌بندی سربازان چینی و کروات هم از این روسری‌ها برای پوشش سر و… استفاده می‌شد اما بتهوون با پوشیدن دستمال گردنی از این جنس باعث رونق روسری ابریشم در دنیای مد شد.

سال‌ها بعد از بتهوون، در حدود سال‌های ۱۸۳۷ میلادی، ملکه ویکتوریا با بهره‌بردن از روسری ابریشمی در استایل خود باعث شد که این مدل از روسری به نمادی از اشرافیت بدل شود. در واقع، روسری ابریشمی به عنصری از عناصر استایل نجیب‌زادگان پیوست.

ابریشم پارچه‌ای گران و ارزشمند است. تولید آن در سال‌های دور هم که پرهزینه‌تر و پرزحمت‌تر از حالا بود. بنابراین، بدیهی است که چنین پارچه گران و لطیفی جایی جز کمد اشراف‌زادگان برای خود متصور نبوده است.

این روند ادامه داشت تا اینکه هرمس (Hermès) یا به‌قول فرانسوی‌ها اِرمِس (در فرانسه حرف«ه» تلفظ نمی‌شود) که تولیدکننده معروف کالاهای لوکس است هم پا به میدان گذاشت. منظور از کالاهای لوکس چیست؟ عطر، لباس، محصولات چرمی و…؛ که همگی گران و باکیفیت‌اند.

در سال ۱۹۳۷ میلادی، نخستین روسری ابریشم واقعا مجلل و لوکس دنیا را طراحی و تولید کرد. این روسری از ابریشمِ واردشده از چین بافته شده بود و طرح روی آن هم کاری از یکی از طراحان معروف برند هرمس یعنی رابرت دوما (Robert Dumas) بود. این طراحی، میدان (LE CARRÉ) نام داشت و جنس ابریشمِ موجود در آن، به‌شدت باکیفیت بود.

با ورود برند هرمس و تولید روسری‌های ابریشمی، رواج آنها بیش از هر زمان دیگری در دنیا دیده شد و زنان با پوشیدن چنین روسری‌هایی به عنوان پوششی برای سر یا گردن به رشد و توسعه این مُد رونق خوبی بخشیدند.

افراد خانواده‌های سلطنتی و بازیگران معروف علاقه خاصی به روسری‌های ابریشمی داشتند. برای نمونه آدری هپبورن (Audrey Hepburn)، هنرپیشه معروف بریتانیایی از روسری‌های ابریشمی زیاد استفاده می‌کرد. او معتقد بود که با پوشیدن روسری ابریشمی احساس زنانگی و زیبایی شدیدی پیدا می‌کند.

افراد مشهور از روسری‌های ابریشمی استفاده می‌کردند و همین باعث رونق این روسری‌ها شده بود. مثلا گریس کلی (Grace Kelly) هنرپیشه معروف و همسر پادشاه موناکو در سال ۱۹۵۶ میلادی، دست شکسته خود را با روسری ابریشمی برند هرمس بسته بود.

برند هرمس در تولید روسری‌های ابریشمی دقت و ظرافت بسیار زیادی به خرج می‌داد. برای نمونه، هر روسری ابریشمی از ابریشمِ گرفته‌شده از ۲۵۰پیله کرم ابریشم تهیه می‌شد. فرایند طراحی و تولید این روسری‌ها از سوی برند هرمس حدود ۱۸ماه طول می‌کشید. طراحی نقوش روسری‌های ابریشمی از سوی هنرمندان به شکل دستی انجام می‌شد و همین فرایند به حدود ۶ماه زمان نیاز داشت.

در دهه‌های ۵۰ و‌۶۰ میلادی، هنرپیشه‌های زنی مانند بریژیت باردو، لورِن باکال، فِی دانوِی و… با پوشیدن روسری ابریشمی به استایل خود زیبایی مجللی را در عین‌سادگی اضافه می‌کردند. با شروع دهه ۷۰ میلادی، طرح‌های روسری ابریشمی مشخص‌تر و چشم‌گیرتر و رنگ‌هایش هم متنوع‌تر و قابل‌توجه‌تر شد.

در دهه ۸۰ میلادی، روسری‌های ابریشمی تا حدی از رواج و رونق افتادند اما نه به این معنا که از دنیای مد خارج شدند. در سال ۲۰۰۳ میلادی، الکساندر مک‌کوئین (Alexander McQueen) که از طراحان معروف مُد در دنیاست از روسری‌های ابریشمی برای معرفی لباس‌های طراحی‌شده خود در فشن‌شوی بهار/تابستان بهره زیادی برد. این حضورِ دوباره روسری ابریشمی باعث شد که به‌طور مجدد، نگاه‌ها به سمت آن خیره شود. حالا در دنیای پرتنوع مد و فشن، هنوز هم نشان این روسری‌ها را در استایل‌های مختلف می‌توان دید.

روسری ابریشم ظریف و زیباست. حضورش در دنیای مد و فشن طولانی است و می‌تواند به‌سادگی،‌استایل هرکس را باشکوه و پرتجمل کند.