رنگهای لباس عزاداری در فرهنگ های مختلف

در همه کشورها مردم جامعه برای نشان دادن عواطف خود در هنگام شادی و عزاداری راهکارهای مشابهی دارند که اگر چه در سطح آن جامعه شناخته و پذیرفته شده است، ممکن است با کشورهای دیگر تفاوت بسیاری داشته باشد

از اتفاقات ناگزیر زندگی بشر درگیر شدن او با موضوع مرگ و از دست دادن نزدیکان و آشنایان است. در این موارد عرف هر جامعه سلسله‌ای از آداب و مراسم مشخص را برای عزاداری پیش می‌آورد که یکی از آشکارترین آنها پوشیدن لباسی ویژه برای مشخص ساختن فرد عزادار و نشان دادن تالمات روحی اوست.

اگرچه بیشتر افراد احساسات مشابهی در غم از دست دادن عزیزان خود دارند، اما شیوه برخورد آنها با این موضوع و تظاهرات بیرونی آن ارتباط مستقیم با فرهنگ جامعه آنها دارد. شاخص‌ترین تفاوت موجود در فرهنگ‌های عزاداری به تفاوت موجود در رنگ لباس عزاداری در فرهنگ‌های مختلف برمی‌گردد.

با وجود اینکه در بسیاری از کشورها از رنگ سیاه برای لباس عزاداری استفاده می‌شود، در بعضی دیگر رنگ‌های کاملا متفاوتی برای این منظور جا افتاده است. شاید برای ما بسیار عجیب باشد که رنگی مانند قرمز را به عنوان لباس عزا بشناسیم، اما این رنگ پر‌انرژی در بعضی از کشورها رنگ عزاست.

در آسیای جنوب شرقی ترحیم نامه‌ها با جوهر قرمز نوشته می‌شوند. در ترکیه نیز رنگ قرمز نشانه مرگ است و در کشور غنا مردم فقط در زمان سوگواری قرمز می‌پوشند. در برزیل رنگ بنفش و در مکزیک رنگ زرد به عنوان رنگ عزاداری شناخته می‌شوند.

رنگ دیگری که در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان رنگ عزا شناخته می‌شود، سفید است. در چین رنگ سفید به معنی مرگ است و به نشانه عزاداری استفاده می‌شود. در مصر باستان، سفید نماد “اوسیریس” خدای مرگ و پاکی بوده است. رنگ سفید برای هندوها هم رنگ عزا است و در مراسماز لباس‌های سفید استفاده می‌کنند.

در قرون وسطی در بخش‌هایی از اروپا لباس رسمی عزاداری به رنگ سفید بوده‌است. در ایران هم از دیرباز لباس مردگان به رنگ سفید انتخاب می‌شود و گفته شده در بخشی از تاریخ لباس عزاداری ایرانیان سفید بوده است. اما لباس سوگواری ایرانیان بر اساس آنچه از متون کهن و شاهنامه فردوسی برمی‌آید رنگ سیاه و گاه کبود یا فیروزه ای بوده است.

اما رایج‌ترین رنگ برای لباس عزاداری در همه جهان، رنگ سیاه است. پوشیدن لباس سیاه در بسیاری از فرهنگ‌ها علامت سوگواری و عزاداری است و به عنوان یک رسم عرفى و اجتماعى شناخته می‌شود. رنگ سیاه نشانه غم و اندوه و ابهام است و در بیشتر کشورهای غربی و اسلامی به عنوان رنگ عزا و خاکسپاری استفاده می‌شود.

با توجه به اینکه رنگ سیاه با تاریکی و ترس از ناشناخته‌ها ارتباط دارد، می‌توان مرموز بودن مرگ و بی اطلاعی انسان از چگونگی رو در رو شدن با آن را دلیل انتخاب این رنگ به عنوان نماد مرگ دانست.