از آستین زیبای پروانهای تا آستینهای خاصی که کمتر دیدهاید
آستینها یکی از مهمترین اجزای تشکیلدهنده لباس هستند. بهاندازهای که زیبایی و خلاقیت در لباس با طراحی آنها مشخص میشود. تاریخچه آستینها بسیار پربار و انواع آن نیز گسترده است. در این مطلب میخواهیم علاوه بر تاریخچه، انواع آستینهای زنانه را باهم بررسی کنیم.
تاریخچه آستینهای زنانه
دوران باستان
در فرهنگهای باستانی غربی، آستینها نقش چندان مهمی ندارند. از این جهت که در لباسهای یونانی صرفا تا حدودی روی بازو را میپوشاندند. لباسهای پوشیده نیز آستینهای گشاد داشتند. برخی از لباسهای سفید و بلند رومی که از جنس ابریشم بودند، نیز آستینهای بلند داشتند؛ اما فقط قشر ثروتمند جامعه میتوانستند آن را بپوشند. برعکس در مناطق شرقی، آستینها نقش بسیار مهمی در تاریخ داشتند و مدلهای آنها بسیار مهم بود. برای مثال در چین باستان، آستینهایی که روی بازو را میپوشاندند در انواع باریک و بلند طراحی میشدند. همچنین پوشیدن یک دامن همراه ردای بلند که آستینهای تنگی داشت در بین زنان بسیار رایج بود.
نکته: مجسمههای ارتش سفالی نشان میدهند که در دوران سلسله هان ( ۱۸۹-۲۲۰ پس از میلاد) آستین لباسهایی که سربازان میپوشیدند بلند بود.
قرون وسطی
در اروپا، آستینهای لباس را همراه با پارچه لباس میبریدند. این آستینها دو نوع داشتند:
۱. آستین دلمان یا خفاشی
۲. آستین گشاد به سبک کیمونو
البته در مورد انواع آستینهای زنانه در ادامه بهطور مفصل صحبت خواهیم کرد. فعلا این نکته را یادآور میشویم که در آستین نوع دوم یک مرغک زیر بغل میدوختند تا فرد بهآسانی بتواند دست خود را حرکت بدهد.
قرن چهاردهم و پانزدهم
در قرن چهاردهم، اختراع سرشانههای گرد امکان طراحی آستینهایی متناسبتر را فراهم کرد. بهدنبال آن آستینهای تنگ مد روز رایج شد. در لباسهای کوتاه نیز آستین از آرنج تا مچ دست طراحی میشد. برخی دیگر از آستینها نیز به مدل آویزان و بریده طراحی میشدند تا دکمههایی که برای تزئین روی آستر لباس طراحی میشد در معرض دید قرار بگیرند.
در قرون وسطای بعدی، تنوع بسیار زیادی در مدل آستینها ایجاد شد. برای مثال در کشور فرانسه نوعی آستین بلند و کیف مانند در اواخر قرن ۱۴ و اوایل قرن ۱۵ مد روز بود. همچنین در زمان سلسله تانگ، تأثیری که مد ترکی بر مد چینی داشت باعث شد آستین لباسهای زنانه تنگتر طراحی شوند.
توضیح: سلسله تانگ بهعنوان عصر طلایی هنر و فرهنگ چین در نظر گرفته میشود.
در طول سلسله یوان (۱۲۷۱-۱۳۶۸) لباسهای هر دو جنسیت با آستینهای رنگارنگ یکسان طراحی میشد؛ اما در زمان سلسله مینگ (۱۳۶۸-۱۶۴۴)، تنوع مدل آستینها به حالت سابق خود بازگشت.
قرن شانزدهم تا هجدهم
در اواخر دهه ۱۴۰۰، آستینهای آویزان که شکلی لولهمانند و بلند داشتند رایج شدند و استفاده از آنها تا قرن هفدهم نیز ادامه داشت. همچنین در طول تاریخ از این آستینها بهعنوان جیب نیز در لباسها استفاده شده است.
در دوره تودور، آستینهای پفدار جداشدنی در بین زنان اروپایی مد شد. طوری که زنان اشرافزاده این آستینها را که بسیار آراسته و گرانقیمت بودند، به لباسهای بدون آستین خود وصل میکردند.
توضیح: دوره تودور مربوط به سالهای ۱۴۸۵ تا ۱۶۰۳ در تاریخ کشورهای اگلستان و ولز بوده و در واقع مربوط به دوران تسلط خاندان تودور بر انگلستان است. این دوره با آغاز حکومت پادشاه هنری شناخته میشود.
مدتی بعد، آستینهای جداشدنی در میان مردم عادی اروپایی با نام آستینهای چاکدار محبوب شد. این نام در واقع به برشی که از روی پارچه آستین زده میشود اشاره دارد. محبوبیت این سبک نیز تا قرن هفدهم ادامه داشت با این تفاوت که مدلها نسبت به دو قرن قبل بسیار سادهتر بوده و فقط دو قسمت از آستین برش میخورد.
در سال ۱۶۳۵، خانمها بیشتر لباسهایی با آستینهای سه ربع و بدون اپل را انتخاب میکردند که انتهای آنها با سرآستینهای توری تزئین میشد.
در قرنهای شانزدهم و هفدهم نیز آستینهای پانل رایج شد. این آستینها از چند پانل عمودی تشکیل میشدند و قابلیت باز شدن داشتند. در نتیجه آستر یا لباس زیر آستین نمایان میشد. در قرن هجدهم آستینهای لباس زنانه تا بازو جذب و بعد از آن تا پایین دست حالت مخروطی داشتند. امروزه این آستینها با نام پاگودا شناخته میشوند. همچنین لازم به ذکر است که در زمان سلسله چینگدر کشور چین، آستین لباسهای اشرافی نعل اسبی بودند.
قرن نوزدهم
در آغاز قرن نوزدهم، مردم جهان غرب آستینهای چاکدار را به عنوان مد قدیمی در نظر میگرفتند؛ ازاینرو هم آستینهای چاکدار و هم آستینهای اپل دار از مد افتادند.
با آغاز عصر ویکتوریا، به این دلیل که مدل آستین با مدل لباسهای کمر باریک مطابق باشد، تنوع در مدل آستینها کاهش یافت و فقط آستینهای تنگ بهعنوان مد روز باقی ماندند. بهدنبال پیدایش لباسهای کریمولین، آستینهای پفدار مد شد که طول آنها بهطور معمول تا انتهای آرنج ختم میشد. همچنین در دهه ۱۸۹۰ آستینهای پاچه گوسفندی، بادکنکی و خربزهای نیز در گروه آستینهای مد روز قرار گرفتند.
نکته: لباسهای کریمولین از پارچههای سفت و محکمی که از یال اسب تهیه میشد، به دست میآمدند.
قرن بیستم تا امروز
دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰
در اوایل دهه ۱۹۳۰ آستینها قد متوسط و قطر باریک داشتند. حتی لباسهایی که نوجوانان استفاده میکردند نیز از این گونه بود. در طول این دهه، آستینهای کاپلت، شنلی، پروانهای و حتی چیندار نیز مد روز بودند؛ اما انواع زیادی از آستینها در طول دهه ۱۹۴۰ رونمایی شد. در اوایل این دهه آستینهایی طراحی شدند که قدشان تا وسط آرنج بود. همچنین آستینهای کلاهی کوتاه و آستینهای چاکدار نیز مربوط به همین دهه هستند.
دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰
آستینهای مربوط به این دو دهه، شامل هر دو مدل کوتاه و بلند بود. حتی لباسهای بدون آستین نیز مد روز بودند. آستینهای پیلیدار نیز در این دهه دوباره بین مردم رایج شد چه در لباسهای بلند چه در بلوزهای معمولی این نوع آستین تا اواسط دهه ۱۹۶۰ مد روز بودند و حتی بعدها به بخش مهمی از مد هیپیها نیز تبدیل شدند.
دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰
آستینهای دولمن و خفاشی در دهه ۱۹۸۰ و آستینهای پفی کوتاه و اپلدار در دهه ۱۹۹۰ رایج بودند.
دهههای ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰
آغاز دهه ۲۰۰۰ با مد شدن آستینهای خفاشی و چیندار همراه بود. همچنین آستینهای زنگولهای نیز بین مردم رایج شد؛ اما مهمترین تغییر مربوط به طراحی آستینهای آویزان بسیار بلند بود.
در دهههای اخیر نیز شاهد آستینهای بدون شانه و شانه باز هستیم که در مد روزترین حالت ممکن هستند.
انواع آستین زنانه
۱. آستین معمولی
همانطور که از نامش مشخص است، معمولیترین دسته از آستینها را شامل میشوند و در دو مدل کوتاه و بلند در دسترس هستند. برای بلوزها، تیشرتها و پیراهنهای ساده از این نوع آستین استفاده میشود.
۲. آستین رگلان
این نوع از آستین با یک درز مورب از جلوی زیر بغل تا پشت خط گردن به قسمت بالاتنه لباس متصل میشود. به طور عمده، ما آستینهای رگلان را در لباسهای راحتی و ورزشی میبینیم. برش این نوع آستین بسیار منحصربهفرد است؛ چون هیچ گونه فضایی در قسمت شانه ندارد و نظم زیبایی در لباس به وجود میآورد.
۳. آستین افتاده
آستینهای افتاده که با کل پارچه بریده میشوند، قسمت بالای بازو یا همان شانه را میپوشانند و کوتاه هستند.
۴. آستین کلاهی
این مدل شبیه مدل قبلی است اما با این تفاوت که از قسمت شانه کمی بهسمت بازو امتداد مییابد و در واقع بلندتر از آستینهای افتاده است. بااینحال، در حالت کلی بازهم نوعی آستین کوتاه است که قسمتی از شانه را میپوشاند اما هرگز پایینتر از آن نمیرود. برخی از آستینهای کلاهی ممکن است کامل به تنه لباس متصل باشند؛ اما برخی دیگر تنها در یک قسمت به تنه لباس متصل میشوند. طراحی لباس با آستینهای کلاهی در جهت ساخت یک استایل زنانه انتخاب بسیار هوشمندانهای است.
۵. آستین دستبندی (سه ربع)
طول این آستین بین آرنج و مچ است. زمانی که لباسی با آستین دستبندی بپوشید، فاصله بین مچ دست و لباس قابلمشاهده خواهد بود. همچنین در این آسیتنها اندازه بین آرنج تا آستین حدود ۱۰ سانتی متر است.
۶. آستین فانوسی
آستین فانوسی در دسته آستینهای کامل قرار میگیرد و کل دست را میپوشاند. حالت کلی آستینهای فانوسی به این گونه است که پارچه از قسمت آرنج تا مچ به نسبت حالت بادکنکی دارد؛ اما به اطراف مچ که میرسد جمع میشود تا شکل فانوس شود.
الگوی آستین فانوسی از دو قسمت تشکیل شده است.
اول، سه چهارم طول آستین از شانه تا کمی بالاتر از آرنج است که شکل نیمدایره دارد. قسمت دوم از آرنج تا مچ دست است و وقتی این دو قسمت به هم دوخته میشوند جلوه زیبایی ایجاد میشود.
۷. آستین ران گوسفندی (مثلثی)
آستین ران گوسفندی از محبوبترین آستینهای مد رایج در سال ۲۰۲۲ است که طراحی بسیار هوشمندانهای دارد. این آستین بهصورت مخروطی از روی شانه بهسمت مچ دست منتهی میشود و ظاهر آن درست شبیه پای گوسفند است. البته آستین مثلثی نیز به آن گفته میشود. اگر کمی خلاق باشیم میتوانیم بهترین استایلها را با این آستین بسازیم.
۸. آستین ژولیت
آستین ژولیت ظاهری شبیه آستین ران گوسفندی دارد. تنها تفاوت بین این دو در این است که آستین ژولیت در دو تکه طراحی میشود؛ اما ران گوسفندی یک تکه است. جالب است بدانید که مدل این آستین در دهه ۱۹۶۰ از لباس کاراکتر ژولیت در فیلم رومیو و ژولیت گرفته شده است که قسمت بالایی آن حالت پف مانند دارد و قسمت بعدی کمی بالاتر از آرنج تا مچ دست جمع میشود.
۹. آستین زنگولهای بلند
این آستینها در قسمت لبه به طور کامل گشاد شده و شکل زنگولهای در آستین ایجاد میکنند.
۱۰. آستین زنگولهای کوتاه
این مدل بسیار کوتاهتر از آستین رنگولهای بلند است. همچنین بسیار گشاد بوده و قد آن تا زیر آرنج است.
۱۱. آستین پلیسه / چیندار
این نوع از آستین کامل روی آرنج را میپوشاند و از آنجا به یک تکه پارچه چیندار دوخته میشود. شکل این پارچه مانند یک دامن پلیسه در ابعاد کوچکتر و با چینهای کمتر است.
۱۲. آستین پاگودا
این آستینها از قسمت شانه تا آرنج جذب بازو هستند. در قسمت انتهایی به یک پارچه دو طبقه وصل میشود. به طور معمول آستین پاگودا از سه ردیف تشکیل میشود.
۱۳. آستین پیلیدار
قسمت بالایی این آستینها ساده است؛ اما از آرنج به پایین کامل گشاد میشود. در قسمت مچ دست حالت پفی آستین با یک سرآستین جمع میشود.
۱۴. آستین دهقانی
این آستینها حالت جمعشده مدل رگلان هستند که در قسمت یقه و سجاف با بند کشی یا نخ کشی جمع میشوند.
۱۵. آستین مربعی
این آستینها زاویهدار و مربعی شکل طراحی شدهاند و چندان حالت منحنی ندارند. این ویژگی شکل جالبی به آستین میدهد.
۱۶. آستین دلمن
آستینهای دلمن، آستینهایی هستند که با پارچه لباس بریده میشوند و به بالاتنه متصل هستند. ازاینرو هیچ دوختی بین بالاتنه و آستین وجود ندارد. گاهی اوقات برای احساس راحتی، یک مرغک نیز در قسمت زیربغل دوخته میشود.
۱۷.آستینهای اپلدار
در این آستینها یک پد زیر سرشانه لباس میدوزند تا حالت پفی در آن قسمت ایجاد شود.
۱۸.آستین گلبرگی (لالهای)
در آستینهای لالهای، با دوخته شدن دو قسمت از پارچه روی هم شکل گل لاله یا گلبرگ در آستین به وجود میآید. همچنین این آستینها معمولا کوتاهاند.
۱۹. آستین ماری یا ویراگو
از آستینهای قدیمی است که بهطور معمول به پنج قسمت کامل تقسیم میشود. قطعات در اندازههای یکسان جمع شده و حالت پفی و جمعشدگی در آستین به وجود میآورند.
۲۰. آستین فرشتهای
این مدل آستین نسبتبه سایر مدلها در قسمت شانه گشادتر بوده و تا لبه آستین نیز به همان حالت امتداد دارد.
۲۱. آستین پروانهای
این آستین در قسمت بالا حالت پفی دارد و در نزدیکی سجاف نیز گشاد است؛ اما مانند آستینهای پفی معمولی سرآستین ندارد.
۲۲. آستین بگی
یک آستین بسیار بلند و پفدار است که انتهای آن در قسمت سرآستین جمع میشود. نوعی از آستینهای قدیمی است که در قسمت سرشانه به طور کامل پف و حجیم است. علت پفیبودن این آستینها استفاده از اپل در داخل آستین است. قسمت بعدی آستین تا نزدیک مچ دست تنگ است.
۲۳. آستین دراپه
این آستین در قسمت بالا بسیار حجیم است؛ درحالیکه در زیربازو کاملا متناسب و ساده است. ترکیب این دو حالت باهم شکل دراپه در آستین ایجاد میکنند.
۲۴. آستین پفی
جالب است بدانید در زمان قدیم این آستینها گیگوت نام داشتند. آستینهای پفی ممکن است بلند یا کوتاه باشند. همانطور که میدانید پفها در نتیجه جمعشدن پارچه در قسمتهای مختلف ایجاد میشوند. برای مثال، برخی از آنها چند سانتیمتر پایینتر از سرشانه جمع میشوند، برخی دیگر در قسمت پایین آستین جمع میشوند. همین تفاوت در قسمتهای پفدار انواع مختلف این آستینها را تشکیل میدهد.
۲۵. آستین پفی بنددار
این نوع آستین، با بندکشی در گردی اطراف آستین باعث جمع شدن آستین شده و حالت چینخوردگی در انتهای آن ایجاد میکند.
۲۶. آستین سردوشیدار
این آستینها یک بند روی شانه دارند که برای حمل شنل کاربردی است. انواع لباسهای نظامی را با این آستینها طراحی میکنند.
۲۷. آستین بادکنکی
نوعی دیگر از آستینهای پفی هستند؛ اما بلندند و بهدلیل اینکه بالاترین و پایینترین قسمت آستین حالت جمعشدگی دارد، شکل بادکنک یا بالن در آستین ایجاد میشود.
۲۸. آستین خفاشی
همراه با خود پارچه بریده میشوند و بلند هستند. کمی پایینتر از وسط بهسمت مچ دست بهتدریج باریک میشوند.
۲۹. آستین دایرهای (پرپری)
پارچه این آستین در زمان برش به شکل دایره بریده میشود و چینهای زیادی دارد.
۳۰. آستین مواج بالدار
این آستینها بسیار پر و کوتاهاند و بهصورت موجدار جمع میشوند. زمانی که باز میشوند مانند بالهای فرشته به نظر میٰرسند.
۳۱. آستین کیمونو
آستین کیمونو در واقع از لباسهای سنتی کشور ژاپن الهام گرفته شده و نوعی آستین یکپارچه است. با بارچه لباس بریده میشود و امتداد آن از بدنه لباس تا مچ دست است. طراحی آستین کیمونو تا حدودی به آستینهای خفاشی نیز نزدیک است. این آستین برای طراحی لباسهای غیررسمی بیشتر مناسب است.
۳۲. آستین لایه لایه
در آستینهای لایه لایه، چند پارچه روی هم دوخته شده و این شکل را در آستین ایجاد میکنند.
۳۳. آستین آویزان
این آستین بسیار بلند است و پارچه آن کمی بالاتر از آرنج تا انتها برش میخورد و دو طرف آن حالت آویزان دارد. آستینهای آویزان مدلهای مختلفی دارند.
۳۴. آستین آرنج وصلهدار
در این نوع از آستین، یک وصله روی آرنج میدوزند تا از پارچه در مقابل سایش و پارگی محافظت شود.
۳۵. آستین چاکدار
آستینهای چاکدار شامل خطوط بریده شده روی پارچه هستند که موجب دیده شدن پارچه زیرین میشوند. پارچه زیرین معمولا رنگ متضادی با رنگ آستین دارد.
۳۶. آستین آفشولدر
به آستینهایی گفته میشود که قسمت شانه را نمیپوشانند و به همین دلیل کل بازو در معرض دید است. آستین شانه باز مدل جذاب و شیکی دارد و برای انواع موقعیتها قابل استفاده است. برای ساخت استایل با آستین شانه باز، پارچههای ابریشمی و ساتن کاربرد بیشتری دارند.
۳۸. آستین گیبسون گرل
بازهم نوعی آستین قدیمی است که از قسمت شانه تا آرنج حالت پفی دارد و از آرنج تا قسمت مچ ساده است.
۳۹. آستین شاعری
این آستین از قسمت سرشانه تا آستین در دو مدل معمولی و پلیسه در دسترس است. قسمت سر آستین نیز به طور معمول حجیم است.
۴۱.آستین خربزهای
این آستین دارای انواع کوتاه و بلند است. نوع کوتاه آن اطراف شانه را میپوشاند و در نوع بلند از شانه تا آرنج ادامه دارد. نوع بلند شکلی شبیه به خربزه دارد ازاینرو به آن آستین خربزهای گفته میشود.
۴۲.آستین گانتلت
جزو آستینهای بلند است و انتهای آن که نردیک مچ دست یا هماندازه با آن قرار میگیرد به شکل عدد هفت فارسی یا حرف وی انگلیسی است.
۴۳.آستین بدون شانه
پارچه این آستین از قسمت بدنه به لباس متصل میشود، فقط بخشی از آرنج را میپوشاند و شانه باز است. این نوع از آستینها از سال ۲۰۱۰ مد روزاست و طرفداران زیادی دارد. بیشتر برای لباسهای غیررسمی طراحی میشود و برای استفاده از فصول گرم مناسب است.
سخن آخر
تاریخچه آستینهای زنانه و انواع آن را باهم بررسی کردیم. از زمانهای قدیم تا همین امروز آستینها برای یک دنبال کردن یک هدف مهم طراحی شدهاند و یکی از عوامل زیبایی و جلوه لباس هستند. همچنین بخش عمده خلاقیت در مدل لباسهای ما در مراسمهای رسمی و غیررسمی، فصول گرم و سرد به مدل آستینهای لباسمان بستگی دارد. حال شما بگویید که کدام نوع آستین را بیشتر میپسندید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.