روز جهانی موزه و میراث فرهنگی
از سال ۱۹۷۷، ایکوم (شورای بینالمللی موزهها) هر سال در هجدهمین روز از ماه می، روز جهانی موزه را جشن میگیرد که نشان دهندهی لحظهای منحصر به فرد برای جامعهی بینالمللی موزهها به شمار میآید. هدف اصلی از روز جهانی موزه، افزایش آگاهی در مورد این واقعیت است که «موزهها ابزار مهمی برای تبادل فرهنگی، غنیسازی فرهنگها و توسعهی تفاهم، همکاری و صلح بین مردم هستند.»
موزهها اهمیت بسیار زیادی دارند؛ زیرا یک مرکز اصلی برای مطالعه و درک میراث تاریخ یک جامعه محسوب میشوند. موزهها این قدرت را دارند که دنیای اطراف ما را متحول کنند، نکات تازهای دربارهی گذشته به ما بیاموزند و همچنین ذهن ما را به روی ایدههای جدید باز کنند. روز جهانی موزه برای اولین بار حدود ۴۰ سال پیش جشن گرفته شد و هر سال موزههای بیشتری در جهان در این روز شرکت میکنند؛ به طوری که سال گذشته بیش از ۳۷۰۰۰ موزه در ۱۵۸ کشور در این رویداد شرکت کردند.
موزهی مد و فشن دقیقا چیست؟
موزههای مد، مجموعههایی ارزشمند در سطح جهانی هستند که اکسسوریها و لباسهای تاریخی در آنها نگهداری میشود. شما میتوانید آیتمهای بسیار زیادی را در موزههای مد ببینید؛ از دستکشهای تزئین شده در زمان شکسپیر گرفته تا لباسهایی که امروزه توسط طراحان برجسته و معروف جهان، طراحی میشوند. این اشیاهای گرانبها که در موزهها نگهداری میشوند، جنبههای مختلفی از تاریخ مد و فشن را به ما نشان میدهند. در واقع موزههای مد محلی هستند برای تحقیق در مورد پوشش مردم در طول تاریخ.
بهترین و بزرگترین موزههای مد و فشن در جهان
اگر از علاقهمندان و دنبال کنندگان دنیای مد و فشن باشید، شاید برایتان جالب باشد که اطلاعاتتان را در مورد نحوهی لباس پوشیدن و روند مد در سالهای قدیم بالا ببرید. از موزههای اختصاصی طراحان (Dior، St Laurent و Ferragamo) گرفته تا موزههایی که یک کالای خاص مانند کیف یا کفش را بررسی میکنند، همه و همه جز موزههای جذاب و دیدنی جهان هستند که در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد.
۱. موزه و باغ کریستین دیور – گرانویل، فرانسه
خانهی دوران کودکی کریستین دیور، یک خانهی ویلایی صورتی رنگ و زیبا در بالای یک صخره در حومهی منطقهی Granville فرانسه است. والدین کریستین دیور این خانه را در سال ۱۹۰۵ خریداری کردند. کریستین دیور بارها از این خانه به عنوان منبع الهامبخش خود و مکانی که شگفتانگیزترین خاطرههایش را داشته، یاد کرده است و در مورد این خانه در زندگینامه و کتاب خود نیز نوشته است. این خانه در سال ۱۹۸۸ به عنوان موزه شروع به کار کرد. در این موزه علاوه بر طراحیهای نفیس و برجستهی کریستین دیور، میتوانید قطعات ارزشمند از طراحان برجستهی دیگر مانند ایو سن لوران، مارک بوهان و جان گالیانو را نیز ببینید.
۲. موزهی سالواتور فراگامو – فلورانس، ایتالیا
این موزه متعلق به طراح برجسته، سالواتور فراگامو، مخترع کفشهای لژدار یکسره و کفشهای پاشنه قفسی است. این موزه برای آشنایی مخاطبان بینالمللی با ویژگیهای هنری فراگامو در سال ۱۹۵۵ شروع به کار کرد. این طراح برجسته نقش بسیار مهمی در دنیای مد و طراحی کفش دارد.
۳. موزهی F.I.T – نیویورک
هدف اصلی از موزهی F.I.T یا موزهی مد و فناوری، بررسی تاثیرات فناوری و تکنولوژی بر روی طراحی مد و تولید پوشاک است. با نام این موزه گمراه نشوید و فکر نکنید که همهی لباسها در این موزه از پارچههای مدرن و با تکنولوژیهای خاص تولید شدهاند؛ بلکه برای مثال، اولین لباسهای این موزه، کت و جلیقهی مربوط به دههی ۱۷۸۰ و ۱۸۰۰ است. این لباسها از پارچهی بافتنی ماشینی تولید شده بودند که آخرین تکنولوژی در آن زمان محسوب میشدند. این موزه بیش از ۵۰۰۰۰ لباس و اکسسوری را در خود جای داده است و بخشهای خاصی از طراحانی مانند دیور، بالنسیاگا و شنل را نیز میتوانید در این موزه مشاهده کنید.
۴. موزهی ایو سن لوران – پاریس
این موزه آثار سن لوران را در محوطهی جذاب خانهی مد سابق او به نمایش میگذارد. این بنیاد در سال ۲۰۰۲ شروع به کار کرد؛ یعنی زمانی که سن لوران بازنشستگی خود را اعلام کرد. در این موزه، بیش از ۵۰۰۰ لباس و ۱۵۰۰۰ اکسسوری اوت کوتور به همراه ۵۰۰۰۰ مورد از طراحیهای این طراح برجسته که نشان دهندهی خلاقیت اوست، نگهداری میشود. همچنین در این موزه آثار طراحانی که از ایو سن لوران و زندگی او الهام گرفته شدهاند نیز نگهداری میشود.
۵. موزهی گوچی – فلورانس
فلورانس ممکن است بیشتر به دلیل هنرهای رنسانس دیدنی و خیره کنندهاش معروف باشد؛ اما در سال ۲۰۱۱، موزهی گوچی وارد صحنه شد و خلاقیتهای یک دورهی بسیار مدرن را به نمایش گذاشت. این موزه در یکی از کاخهای این شهر که متعلق به قرن ۱۴ میلادی است، قرار دارد و کیفها و لباسهای اوت کوتور در کنار هنرهای دیگر این برند را میتوانید در آن مشاهده کنید.
۶. موزهی ویکتوریا و آلبرت – لندن
به عنوان بزرگترین موزهی جهان که به هنر و طراحی مد اختصاص داده شده است، شما به راحتی میتوانید هرچیز جذابی را در این موزه پیدا کنید. از انواع کلاهها و پارچههای هندی گرفته تا آلات موسیقی مبهم و کفشهای دردناک، همه در این نمایشگاه وجود دارند. اگر مستقیما به بخش مد و لباس در این موزه بروید، میتوانید یک دورهی ۴۰۰ ساله از لباسهای مردانه و زنانه را ببینید. قدمت لباسهایی که در این موزه نگهداری میشوند به ۵ قرن پیش برمیگردند!
۷. موزهی بالنسیاگا – گتاریا، اسپانیا
در سال ۲۰۱۱، موزهای به نام کریستوبال بالنسیاگا در گتاریا، دهکدهی کوچک ماهیگیری در اسپانیا افتتاح شد؛ یعنی جایی که این طراح برجسته در آن متولد شده بود. این موزه حدود ۱۲۰۰ لباس را از طراحان مختلف در خود جای داده و همچنین قطعات نادری مربوط به قرن ۲۰ میلادی در این موزه نگهداری میشود. بسیاری از این قطعات از طرف طراحان معروفی مانند هوبرت د ژیوانشی به این موزه اهدا شدهاند.
۸. موزهی کیف Simone – سئول، کرهی جنوبی
کمپانی سیمون، کیف دستیهای زیادی را برای برندهای معتبری از جمله Marc Jacobs و Tory Burch ساخته است. این موزه که در سال ۲۰۱۲ افتتاح شد، علاوه بر نمایش این طرحها، کیفهای تاریخی و نمونههایی از کیفهای قرن ۱۵ را به نمایش میگذارد. همچنین جالب است بدانید که طرح ساختمانی این موزه به شکل کیف است.
۹. موزهی فشن – Bath، انگلستان
Doris Langley Moore یک تاریخنویس بریتانیایی و پیشگام در زمینهی مد بود که کالکشن شخصی او از لباسهای مردانه و زنانه به یک موزهی مد در شهر باث انگلستان، تبدیل شد. این موزه آثاری از قرن هفدهم تا به امروز را بر روی ۱۶۵ مانکن به نمایش میگذارد و همچنین شما میتوانید آثار طراحان برجستهای از جمله الکساندر مککویین و مری کوآنت را ببینید.
۱۰. موزهی کفش Bata – تورنتو
Sonja Bata یک خانم معمار، بازرگان و عاشق کفش سوئیسی-کانادایی بود که برای به دست آوردن کفشها از دورههای مختلف به همهی دنیا سفر کرد و تحقیقات زیادی در این موضوع انجام داد. مشارکت سونجا باتا در صنعت کفش، باعث شد که بتواند یکی از بهترین مجموعههای جهان را بسازد و بزرگترین موزهی کفش در آمریکای شمالی را ایجاد کند. در این موزه شما میتوانید تماشاگر مد کفش از ۴۵۰۰ سال گذشته تا اکنون باشید.
۱۱. موزهی هنر متروپولیتن – نیویورک
اگر با مراسم مت گالا آشنا باشید، حتما نام این موزه به گوشتان خورده است. در این موزه بیش از ۳۵۰۰۰ قطعه از لباسهای مختلف نگهداری میشود که برخی از این آثار مربوط به قرن ۱۵ میلادی هستند. این آثار مربوط به لباسهای زنانه، مردانه و کودکانه هستند. این موزه یک کتابخانه نیز دارد که یکی از برجستهترین کتابخانههای مد در جهان به شمار میآید.
۱۲. موزهی Mode یا MoMu – آنتورپ، بلژیک
در سال ۱۹۸۸، چند طراح خلاق بلژیکی، طراحیها خود را به همراه یکدیگر در هفتهی مد لندن، به نمایش گذاشتند.
- Ann Demeulemeester
- Dries Van Noten
- Walter van Beirendonck
- Dirk Van Saene
- Dirk Bikkembergs
- Marina Yee
این شش طراح که در بالا نام برده شد، در صنعت مد و همچنین زادگاه خود توانستند آثار فوقالعادهای را ایجاد کنند و ثابت کنند که بلژیک چیزی فراتر از یک خواهر کوچکتر برای فرانسه است! موزهی Mode در سال ۲۰۰۲ در آنتورپ افتتاح شد؛ در ابتدا فقط طراحیهای این شش طراح در این موزه قابل دیدن بود اما امروزه توسعه پیدا کرده و میتوانید آثار طراحان معاصر دیگر را نیز در آن ببینید.
۱۳. کاخ و موزهی گالیرا – پاریس
این موزه که با نام Musée de la Mode de la Ville de Paris هم شناخته میشود، در اواخر قرن ۱۹ میلادی افتتاح شد. بنای اصلی این موزه در دورهی رنسانس ساخته شده است و متعلق به دوک و دوشس گالیرا بوده که بعدها این ساختمان را به موزه اهدا کردند. هم اکنون بیش از ۷۰۰۰۰ قطعهی کمیاب، جز داراییهای این موزه به شمار میآید و شما میتوانید طراحی مد و لباسهای فرانسوی از قرن ۱۸ تا به امروز را در این موزه مشاهده کنید.
۱۴. موسسهی لباس کیوتو – ژاپن
موزهی فشن کیوتو، یکی از معروفترین موزههای مد در جهان است که قدمت آن به قرن ۱۷ میلادی برمیگردد. در این موزه بیش از ۱۲۰۰۰ لباس غربی نگهداری میشود؛ اما این لباسها به دلیل ظریف بودن و آسیب پذیری، در معرض نمایش عمومی قرار نمیگیرند و فقط بخش کوچکی از این نمایشگاه قابل بازدید است.
۱۵. کاخ موزهی سعدآباد – تهران، ایران
احتمالا بسیاری از شما از این موزه دیدن کردهاید. در این موزهی جذاب شما میتوانید انواع پارچه، لباسهای اصیل ایرانی و یراقدوزیهای خاص را ببینید. با ورود به سالن این کاخ، شما لباسهایی با طراحیهای منحصر به فرد میبینید که چشمان شما را به خود جذب میکنند. سوزندوزی، سرمهدوزی، ترمه، گلابتوندوزی، منجوق و ملیلهدوزی، چاپ باتیک، گلدوزی و… جز هنرهای قابل توجه در آثار این موزه هستند.
حرف آخر
موزهها بهترین مکان برای آشنایی با تاریخ، فرهنگ و اتفاقات هر دوره هستند و به ما یادآوری میکنند که نگهداری از این میراث و آثار برجسته، اهمیت بسیار زیادی دارند. نظر شما چیست؟ کدام موزهها در جهان هستند که از آنها بازدید کردهاید یا دوست دارید به آنجا بروید؟