جنس نخی به چه پارچه ای می گویند؟ چیزی به اسم پارچه جنس نخی وجود ندارد؛ بلکه درست آن، پارچه پنبه ای است. نخی در واقع صفت برای پارچه است و نام پارچه محسوب نمی شود.
در واقع تمامی پارچه های بافته شده، نخی هستند. این نخ می تواند از الیاف مختلفی ساخته شده باشد. پارچه های جنس نخی اصطلاحا به پارچه هایی گفته می شوند که الیاف ویسکوز یا پنبه بیشتری در بافت آن ها موجود است و جزو الیاف طبیعی محسوب می شوند (الیاف طبیعی شامل: پنبه، کتان، پشم، ابریشم و ویسکوز هستند). پارچه های جنس نخی (پنبه ای) انواع مختلفی دارند.
یکی از انواع پارچه هایی که در میان عامه مردم به پارچه جنس نخی شهرت دارند، پارچه های کودری یا کدری هستند که به صورت تخت بافت تار و پودی با الیاف ویسکوز در عرض های مختلف به صورت ساده یا طرح دار توسط کارخانجات نساجی تولید می شوند.
منظور فروشندگان از جنس نخی این است که پارچه یا لباس از نخ تهیه شده است، اما منظور مردم از جنس نخی، جنس پنبه ای است، ولی فروشندگان از این ترفند استفاده می کنند تا دروغ نگفته باشند و فروش بیشتری داشته باشند.
البته صرفا پنبه ای بودن پارچه، دلیل مناسبی برای خوب بودن پارچه نیست؛ به خصوص در ایران که هنوز از نخ های پنبه ای با تکمیل های سنتی استفاده می شود.
تشخیص پارچه پنبه ای
تشخیص این که جنس پارچه یا پوشاک مورد نظر از پنبه است یا خیر احتیاج به تجربه فراوان دارد. ضخامت و نوع نرمی و زبری ربطی به جنس نخ ندارد، بلکه این ویژگی ها به نوع بافت مربوط می شود.
- یکی از راه هایی که گاهی می توان از طریق آن پنبه ای بودن پارچه یا لباس را فهمید، براق بودن محصول است. نخ های پنبه ای به غیر از مرسریزه، مات هستند. معمولا منسوجات براق از پلی استر یا در اصطلاح مواد تشکیل شده اند. البته پنبه های مرسریزه نیز براق هستند که معمولا می توان آن ها را از قیمت بالایی که دارند، تشخیص داد.
- لاکرا جزو مواد است که معمولا جنس های کشی از لاکرا تشکیل شده اند. در نتیجه درصدی از محصولات کشی از مواد است.
فواید و معایب جنس نخی (جنس پنبه ای)
پارچه های پنبه ای بسیار پرطرفدار و پرکاربرد هستند. اما مانند هر نوع پارچه دیگری مزایا و معایبی نیز دارند که در ادامه به این ویژگی ها اشاره می کنیم.
مزایا:
- رد و بدل آسان هوا،این مزیت باعث میگردد که در فصل تابستان بدن در لباس نسبت به الیاف های دیگر تعرق کمتری داشته باشد.
- گوله نشدن،
- ایجاد نکردن حساسیت،
- خنک بودن،
- سازگاری با پوست،
- لطافت،
- لباس هایی با الیاف پنبه ای، ضخیم تر و گرم تر هستند و در سرما بدن را گرم میکنند.
معایب:
- آبرفت زیاد نسبت به الیاف دیگر دارد.
- وادادگی زیادی دارد. یعنی پس از استفاده ممکن است گشاد شود. این عیب را معمولا با ترفند های خاصی از پنبه میگیرند. مثلا در تکمیل نخ یا پارچه ی آن از ترفندهایی استفاده می کنند. مرسریزه کردن نخ یکی از این ترفند ها می باشد. این عمل باعث درخشندگی و ثبات نخ می شود. اما به دلیل هزینه بالای آن تولید کنندگان معمولا از این تکمیل استفاده نمی کنند.
- چروک شدن زیاد
- نسبت به مرغوبیت جنس رنگ پس میدهند. در صنعت به طور معمول الیاف پنبه را در محلول اکسیدان می گذارند تا سفید شود. هر چه بیش تر در این محلول بمانند، سفیدتر و البته کم دوام تر می شوند.
- این پارچهها بید نمی زنند، ولی اگر در جای مرطوب و تاریک باشند، کپک خواهند زد.
فواید و معایب جنس مواد
مواد خصوصیات خوبی مانند استحکام بالا دارند. از معایب زیاد آن ها می توان به رد و بدل نکردن هوا و گوله شدن اشاره کرد، حتی در بعضی مواقع باعث ایجاد حساسیت می شوند.
راه حلی برای معایب جنس های پنبه ای و مواد
معمولا برای رفع معایب این دو گروه، آن ها را با هم مخلوط می کنند تا از این طریق مزایای هر کدام، معایب دیگری را تا حدی رفع کند.