پارچه‌های آیکونیک در برند‌های لوکس

در دنیای مد، پارچه‌های لوکس و منحصربهفرد با نقش خاص بر روی ماشین‌های بافندگی برقی یا دستی چند صد ساله و تحت نظارت دقیق بافته می‌شوند. برخی دیگر از این پارچه‌ها، با طرحی ویژه چاپ ‌شده یا با انواع روشِ‌های پارچه‌سازی، آماده و تکمیل می‌شوند. بهترین نمونه‌ی پارچه‌های لوکس در نمایش مد، به عنوان پارچه‌های فاخر اوت‌کوتور با ظاهر چشمگیر نمایش داده می‌شود. در گذشته پارچه‌ی لوکس معمولا به الیاف کمیابی مانند ابریشم، پنبه‌ی مصری و کشمیر گفته می‌شد؛ اما امروزه بیشتر به ظرافت طراحی، پارچه‌سازی با انواع سنگ‌دوزی‌ها، ‌پولک‌دوزی‌ها و انواع تزئینات توری با برش‌های خاص، اختصاص دارد. هم‌چنین به آماده‌سازی و تکمیل منحصر‌به‌فرد پارچه، کلمه‌ی لوکس اطلاق می‌شود. کارگاه‌های اختصاصی برندها یا کارخانه‌های نساجی، این پارچه‌ها را به سفارش خانه‌های مد و مطابق با طرح و سلیقه‌ی آن‌ها تولید می‌کنند. برخی از برندها در دوره‌ای خاص، پارچه‌ی ویژه‌ای را به عنوان ترند فصل به بازار عرضه می‌کنند؛ یا بر اساس ترند مرسوم هر فصل، طرح‌هایی را ارائه می‌دهند. بسیاری دیگر از برندها از پارچه‌های خاص خود که طی زمان به امضای آن برند تبدیل شده‌اند، استفاده می‌کنند. در مطلب پیش رو، به بررسی هویت‌سازی پارچه‌های آیکونیک در برند‌های مختلف می‌پردازیم.

پارچه‌ی توئید پارچه‌ی آیکونیک شنل

لباس دوک ورزش‌دوست وست‌مینستر برای فعالیت‌های روستایی، الهام بخش پارچه‌ی توئید شنل بود. این پارچه از پارچه‌های تویید (tweed) ضخیم جناغی اسکاتلندی و ایرلندی سرچشمه‌ گرفته ‌بود که کشاورزان آن مناطق به دلیل دوام و گرمای آن در برابر زمستان‌های سرد، لباس‌هایی از این نوع پارچه می‌پوشیدند. گابریل شنل، نحوه‌ی بافت پارچه‌های توئیدِ سبک‌وزن را به تولید‌کنندگان پارچه‌ی اسکاتلندی آموزش داد. نگاه منحصر به فرد شنل به پارچه‌ی توئید -پارچه‌ای که عموما زنانه تلقی نمی‌شد- آن را به پارچه‌ای زنانه با بعد جدیدی از غنای رنگی، لطافت و نرمی تبدیل‌کرد. بی‌نظیرترین کالکشن پارچه‌های توئید با گلدوزی‌های نگین‌دار، گل کاملیا، شیر، خورشید و ستاره با تار و پود اغواگرانه‌ی فلزی در سال 2020 با ۶۴ لوک به نمایش درآمد.

پارچه‌ی گازار اختراع برند بالنسیاگا

پارچه‌ی گازار (gazar) پارچه‌ی شیکی بود که منحصرا برای کریستو‌بال بالنسیاگا تولید شد. از ویژگی‌های این پارچه می‌توان به ایجاد حجم و فرم‌دهی آسان آن اشاره کرد. این پارچه یکی از ستاره‌های مجموعه‌ی کریستوبال بالنسیاگا درکلکسیون لباس‌عروس اسطوره‌ای سال ۱۹۶۷ بود که با مدل‌های ساده و همراه خطوط شفاف، منحنی و خالص ظاهر شد. این از استعداد بالنسیاگا بود که توانست پتانسیل پارچه‌ی گازار را آشکار سازد.

پارچه‌ی فلانل (flannel) امضای همیشگی تام‌براون

فلانل طوسی، امضای خاص کالکشن‌های تام‌براون است که از الیاف نرم پشمی تولید می‌شود. کت‌‌شلوار چهارفصل تام‌براون شامل طیف وسیعی از رنگ طوسی است. گفته می‌شود این لباس‌ها یادآور ساختمان کرایسلر از دهه‌ی ۱۹۳۰ است. این ساختمان به صورت تک‌رنگ در کنار مناره‌های رنگارنگ به چشم می‌آید. برخی از طرح‌های او، ساده یا با چهار نوار افقی است. برخی دیگر از پارچه‌ها‌ی لباس‌های او، به روش پارچه‌سازی طراحی شده‌اند که با تکنیک تکه‌دوزی، از کنار هم قرار گرفتن انواع بافت پارچه تصویر خاصی را نمایش می‌دهند.

پارچه‌ی تارتان (tartan)، طراحی خاص ویوین وستوود

ووین وستوود نه تنها از تارتان‌های سنتی در طراحی‌های لباس خود استفاده کرد؛ بلکه پارچه‌های تارتان خود را نیز طراحی و ثبت کرد. تارتان مک آندریاس، متمایز‌ترین تارتان تولید شده توسط وست وود است که به عنوان بخشی از مجموعه‌ی آنگلونانیا در سال 1993 تولید شد. این پارچه، طرحی بود که به احترام شریک و همسرش آندریاس کرونتالر در اسکاتلند طراحی، بافته و ثبت شد. وی در طول دوران حرفه‌ای خود تارتان‌های بیشتری را تولید کرد و از آن‌ها در کالکشن‌های خود بهره برد.

پارچه‌سازی، امضای مخصوص برندها

چرم‌های بافته شده بوتگاونتا

امضای خاص بوتگاونتا، پارچه‌ی چرم بافته‌شده‌ی این برند است. بیشتر کیف‌های بوتگاونتا از چرم ناپا (nappa) تولید می‌شود. این نوع چرم، حس کلاسیک و کیفیتی که از یک برند انتظار می‌رود را انتقال می‌دهد. چرم ناپا یکی از گران‌قیمت‌ترین چرم‌هاست؛ زیرا از لایه‌ی بالایی پوست به دست می‌آید که نرم‌تر و بادوام‌تر از سایر قسمت‌های پوست است. چرم ناپا به دلیل کیفیت بالا، مورد علاقه‌ی بسیاری از خرده‌فروشان چرم است.

پلیسه و اریگامی (origami) برند ایسی میاکی

کالکشن پلیسه‌های ایسی میاکی تقریباً ۲۰ سال پیش به نمایش گذاشته شد. این کالکشن، از پارچه‌های %۱۰۰ پلی‌استر تولید شد که به اصطلاح دارای حافظه یا مموری هستند. این پارچه‌ها طی پروسه‌ای نوآورانه به صورت پلیسه پارچه‌سازی شده و برش خوردند. پارچه‌ها سه برابر اندازه‌ی مورد نیاز پلیسه ‌شده و سپس به صورت لباس با اندازه‌ی اصلی درآمده بودند. در این تکنیک پارچه به صورت ساندویچی بین دو لایه کاغذ با طرح خاص هندسی یا ساده، پلیسه‌شده و تحت فشاردستگاه پرس حرارتی قرار می‌گیرد. لباس‌های اریگامی ایسی میاکی، از شناخته‌شده‌ترین آثار اریگامی دنیاست که برگرفته از هنر فرم‌دهی(تا‌ زدن) کاغذ ژاپنی است. لباس‌ها به شکل ژاکت‌های پشمی، دامن، پیراهن یا شلوارهای کش‌دار با چین‌ و تای دائمی ظاهر می‌شوند.

پترن‌سازی، هویت هر برند

پترن آشنای بربری، آستری برای ترنچ‌کت‌های گاباردین

بربری، برند لوکس بریتانیایی، یکی از پرطرفدارترین برندهای لوکس در بازار فروش از ۱۸۰۰ میلادی است. این برند به دلیل تولید پارچه‌ی محبوب گاباردین ضد آب، توسط توماس بربری به محبوبیت رسید. در دهه‌ی ۱۹۲۰، این شرکت یک چهارخانه‌ی تارتان متمایز را معرفی کرد و آن را در آستر کت‌های ترنچ محبوب خود استفاده کرد. امروزه این پترن یکی از شناخته‌شده‌ترین آیکون‌های مد محسوب می‌شود. طرح پترن چهارخانه‌های معروف بربری با زمینه‌ی کرم و سفید با خطوط قرمز و مشکی است. این طرح برگرفته از طرح پارچه‌ای متعلق به منطقه‌ی کراس هیلز در نزدیکی کیگلی، خانه‌ی تاریخی بربری دهه‌ی ۱۸۸۰ میلادی است.

پترن لوگو و پترن کاناژ (cannage) دیور

پترن لوگوی دیور که ماریا گراتزیا چیوری به وفور در کالکشن‌های این برند از آن استفاده کرده است؛ دارای تاریخچه‌ای بسیار طولانی است. مارک بوهان، مدیریت خلاقیت دیور در سال‌های ۱۹۶۱ تا 1989، این الگو را به عنوان نماد مجموعه‌ی دیور طراحی کرد. این پترن اریب برای اولین بار بر روی کیفی از مجموعه‌ی مد در سال ۱۹۶۹ استفاده شد. از آن پس این پترن بیشتر بر روی چمدان‌های خانه‌ی مد دیور و هم‌چنین کف و پله‌ی بوتیک دیور در پاریس ظاهر شد. از دیگر پترن‌های این برند پترن کاناژ (cannage) دیور است که برگرفته از یک تکنیک قدیمی برای بافت حصیری روی قاب بود. کاناژ برای اولین بار در اواسط قرن هجدهم و در طول سلطنت لویی پانزدهم، بر روی صندلی‌ها و پشتی صندلی‌ها در سراسر اروپای غربی استفاده می‌شد. نزدیک دو قرن بعد کریستین ‌دیور، اولین مجموعه‌ی خود را در میان صندلی‌های کاناژ قرن هجدهمی عرضه کرد و در نهایت از این الگو به عنوان یک موتیف تزیینی برای عطر Eau Fraiche استفاده کرد. سال‌های بعد طراحان دیور به این پترن بازگشتند که اغلب برای طراحی لباس‌ها، اکسسوری‌ها به ویژه کیف و تزیینات از آن استفاده شد. در کالکشن مردانه‌ی 2024، کیم جونز به متمایز‌ترین شیوه این پترن را برای طراحی کالکشن مردانه‌ی دیور به ‌کار‌گرفت.

ژان‌پل‌گوتیه و راه‌راه دریانوردی

خطوط راه‌راه آبی و سفید پیراهن برتون، مختص ملوانان و دریانوردان فرانسوی در اواسط قرن نوزدهم بود. کوکو شانل در پایان جنگ جهانی اول آن را دوباره به دنیای مد بازگرداند؛ اما ژان‌پل‌گوتیه در طول ۴۰ سال کار حرفه‌ای، بارها از این پترن در کالکشن‌های خود بهره ‌برد. اگرچه امروزه خطوط راه‌راه در لباس به‌عنوان یکی از ساده‌ترین پترن‌ها شناخته می‌شود؛ اما زمانی وجود داشت که لباس راه‌راه مختص حاشیه‌نشینان و‌ مطرود‌شدگان اجتماعی بود. در قرون وسطی، غالباً پوشیدن لباس راه‌راه را مختص مجرمان، دیوانگان یا افرادی با ناتوانی حرکتی می‌دانستند. ژان‌پل‌گوتیه خود بارها از تیشرت‌هایی با پترن راه‌راه در موقعیت‌های مختلف استفاده‌کرد. او برای اولین بار هنگام طراحی بطری عطر مردانه لمیل، از این طرح استفاده کرد. طرح یادشده برگرفته از تمایل او به لباس کلاسیک ملوانان بود که ریشه در خاطرات کودکی‌اش داشت.

لویی‌ویتان و شناخته‌شده‌ترین پترن گل دنیا

لوگوی این برند مربوط به ۱۲۲ سال پیش است. L و V درهم‌تنیده با الگوی ‌پترن گل ‌چهار‌برگ، سمبل لذت و شادی است که ژورژ ویتان -پسر لویی ویتان- در سال ۱۸۹۶ آن را طراحی کرده است. حالا پس از ۱۲۰ سال، لوگوی این برند به یکی دیگر از شناخته‌شده‌ترین لوگوهای دنیا تبدیل شده ‌است. کیف‌های لوئی‌ویتان غالبا از چرم ساخته شده یا دارای تزیینات چرمی مانند دسته‌ی چرمی است. نوع دیگر پارچه که برای تولید کیف‌های لویی ویتان استفاده می‌شود؛ بوم روکش‌دار است که دارای تزیینات و دسته‌های چرمی است. لوگوی معروف لویی‌ویتان با چاپ قهوه‌ای تیره و صفحه‌ی شطرنجی قهوه‌ای روشن است که زیردستی شبیه چرم دارد؛ اما از چرم ساخته نشده است. این بوم روکش‌دار، %۱۰۰ از پنبه ساخته شده که با پلاستیکی به نام پلی‌وینیل‌کلراید پوشانده می‌شود.

از گام‌های اساسی در جهت برندسازی، ایجاد هویت مشخص برای برند است که یکی از ارکان آن، نوع پارچه یا طراحی قابل توجه محصول است. با ایجاد تصویر ذهنی از طریق المان‌های بصری، نام برند در ذهن مخاطب تثبیت می‌شود. طراحی پارچه‌های خاص یا استفاده از نوع متفاوت پارچه، علاوه بر نقش کلیدی و کارکردی پارچه در لباس، عاملی برای شناسایی محصول نهایی در ذهن مخاطب است. با توجه به این موضوع، برند‌های ایرانی نیز می‌توانند با تکیه بر هویت‌سازی و خلق تصویر خاصی از محصول در ذهن مخاطب، به افزایش فروش در سطح بازار‌های بین‌المللی دست یابند.