مد پایدار ( که به عنوان مد اکو نیز شناخته می شود) حرکت و فرآیندی است برای ایجاد تغییر در محصولات و سیستم مد به سمت یکپارچگی زیست محیطی و عدالت اجتماعی بیشتر. بسیاری از افراد مد پایدار ر و مد مبتنی اخلاق‌گرا را باهم اشتباه می‌گیرند درسته که هر دوی انها به صورت غیرقابل اجتنابی با هم در ارتباط هستند ٫اما پایداری در این صنعت بیشتر به تاثیری که تولید پوشاک برمحیط زیست دارد تاکید می‌کند٫ در حالی که مد مبتنی بر اخلاق دغدغه‌ی تمامی مراحلی رو دارد که در آن پوشاک تولید می‌شود. این مراحل شامل مراحل مختلفی مانند: مراحل اولیه مثل رشد پنبه، اینکه در ساخت و تولید لباس از حیوانات بهره کشی شده است یا نه ونحوه رفتار با کارگرانی هست که در این مراحل درگیرند.

در کل مد پایدار نحوه تولید لباس، چه کسی آن را تولید می کند و طول عمر یک محصول قبل از رسیدن به محل دفن زباله چقدر است را زیر نظر دارد. این حرکت مد پایدار با ردپای بزرگ کربنی که صنعت مد و فست مد با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ایجاد کردهاند، مبارزه می کند. کاهش اثرات زیست محیطی مد می تواند با آلودگی هوا، آلودگی آب و تغییرات کلی آب و هوا مبارزه کند که احتمالاًمی تواند از میلیون ها مرگ زودرس در قرن آینده جلوگیری کند .در کل هدف اول و اصلی مد پایدار اطمینان از این قضیه است که پوشاک به نحوی تولید بشند که چرخه حیات کمترین آسیب ناخواسته رو ببینه.

در سال 2020، مشخص شد که رویکرد اصلاح داوطلبانه زنجیره‌های تامین تولید نساجی به منظور کاهش چشمگیر اثرات زیست‌محیطی مد توسط خود شرکت‌های بزرگ شکست خورده است. اقدامات برای اصلاح مد به سمت پایداری فراتر از کمپین‌های بازاریابی سبزشویی ممکن است نیاز به سیاست‌هایی برای ایجاد و اجرای گواهی‌های استاندارد همراه با کنترل واردات و یارانه‌ها و مداخلاتمشابه تعرفه‌های زیست محیطی داشته باشد.

برندهایی که دوستدار طبیعت هستند:

۱.H&M:

در سال ۲۰۱۳ برند H&M اولین برندی بود که یک طرح جهانی رو در صنعت پوشاک آغاز کر‌د که در این طرح مشتری‌ها می‌توانندپوشاکی که دیگر مورد استفاده قرار‌نمیگرد را به فروشگاه‌های سراسر دنیا ببرند و به ازای اون بن خرید ۵ یورویی دریافت کنند٫ به علاوهاین برند هر ساله از مجموعه‌ای رونمایی می‌کنه که شامل تکه‌های بادوام و دوستدار طبیعته. هدف اصلی این مجموعه ترویج مد پایدار دراین صنعته. H&M مد پایدار را با عنوان “داستان های نوآوری” راه اندازی کرده . این روند مجموعه های مختلفی رادر بر می گیرد که شامل مفاهیم پایداری، مواد نوآورانه جدید ، فرایندهای طراحی مدرن، فناوری ها و سیستم مد چرخشی می شود.
اولین سری از این مجموعه “Science Story” یا “داستان های نوآوری” است که با استفاده از چرم گیاهی و سایر مواد جایگزین سازگار با محیط زیست ساخته شده است.

۲.ادیداس:

برند آدیداس سال قبل ۱ میلیون جفت کفش فروخته که تماما از پلاستیک‌های رها شده تو اقیانوسها ساخته شدند. هر کدوم از این کفش‌ها امکان ورود ۱۱ بطری رو به اقیانوس‌ها از بین می‌برند. به تازگی هم این برند ماده اولیه‌ای تولید کرده به نام پلاستیک اقیانوس، که کاملا از پلاستیکهایی که در سواحل و مناطق ساحلی رها شده ساخته شده هست.‌این برند کاملا تمام سعی خود را میکند تا نه تنها بهطبیعت اسیبی نزند بلکه بهره کافی نیز ببرد.

۳.سنیا اشنایدر:

برند معروف دیگه ای که از مد پایدار پیروی می‌کنهد برند سنیا اشنایدر است این برند سال گذشته ۳۰۰۰ تکه لباس از شلوار جین‌هاییکه مورد استفاده قرار نمی‌گرفت‌ را درست کرده ٫ تکه های این برند در استایل استریت بسیار مورد علاقه و توجه قرار گرفته است. سنیااشنایدر از پارچه‌های دنیمی که از بازارهای محلی خریداری می‌کنه در طراحی خود استفاده میکند.

۷ اصل مهم مد پایدار:

۱.تقاضا و تولید سفارشی(On demand & custom made):

اولین اصل، تقاضای مشتری و تولید سفارشی به صورت اختصاصی است که توسط خیاط ­ها ویا خانه های مد­، طراحی و تولید می­شود. این اصل در واقع با فست فشن ها و تولید انبوه کاملا مخالف اند.

۲.سبز و پاک ( Green & clean):

تاکیید این اصل بر روش تولید، به شیوه ای سازگار با محیط زیست است که از مواد اولیه محصول، فرایند تولید و…گرفته تا بسته بندی محصولات را شامل می­شود٫که در این موارد کمترین آسیب را به محیط زیست (آب، هوا، موجودات زنده و…) وارد می­کند.

۳.کیفیت بالا و طراحی بدون محدودیت زمان (High Quality & Timeless Design):

این اصل بر کیفیت بالای لباس در همه­ ی جنبه های طراحی، پارچه و دوخت لباس تاکیید دارد٫ طوری که گذر زمان و تغییر مد روی آن­ها تأثیر نمی­گذارند ٫ در واقع هیچگاه از مد نمی­ روند.

۴.عادلانه و اخلاقی(Fair and Ethical):

در واقع این اصل تلاش می­کند علاوه بر حفظ محیط زیست و دفاع از حقوق حیوانات، شرایط کار و حقوق کارگران را در این صنعت (به خصوص درفست فشن ها) بهبود ببخشد. همچنین در تلاش است به جایگاه صنایع دستی صدمه ای وارد نشود.

۵.تعمیر ، طراحی مجدد و بازیافت (Repair& Upcycle Redesign):

این اصل میگوید که وقتی لباس ها کمی پاره و یا قسمت هایی از آن ها پوسیده می شود می توانند توسط خیاطان یا خودتان تعمیر کنید و دوباره استفاده کنید از انها ٫ حتی زمانی که لباس قابل استفاده نیست نیز، می توان بر روی آن طراحی مجدد صورت داد و از آن یک لباس دیگر تولید کرد. همچنین زمانی که لباسی کاملاً از بین می رود، باید توسط مراکز بازیافت جمع آوری شوند، سپس تبدیل به مواد اولیه ی نساجی شده و در نهایت به لباس های جدید و یا سایر محصولات نساجی تبدیل می شوند.

۶.اجاره،قرض و مبادله(Swap &Rent, Loan):

این اصل میگوید که زمانی که لباسی سالم است اما از نظر شما دیگر قابل قبول نیست و یا دیگر برای شما دوست داشتنی نمی ­باشد، بهترین کاری که می­توانید انجام دهید این است که آن را به خیریه ها و دیگران اهدا کنید و یا اینکه می­توانید آن را اجاره بدهید و یا همچنین می­توانید به مبادله ­ی آن با کالاهای دیگر بپردازید و یا حتی به فروش برسانید.

۷.دست دوم و با ارزش (Secondhand & Vintage):

این اصل هم مانند اصل قبلی است ، اما به خرید و فروش لباس های قدیمی با کیفیت بالا و با ارزش به صورت دست دوم تأکید میکند اگر شما هم میخواهید که به مد پایدار کمک کنید سعی کنید از برندهایی خرید کنید که روی لیبلشون حتما کلمه پایداری وجود داشتهباشد اینگونه هم می‌توانید که مطابق با میلتان از ترندهای جدید استفاده کنید و هم آسیب خیلی کمتری به محیط زیست وارد کنید. روشدیگه‌ای که در این راه کمک کننده‌اس، استفاده از لباس‌های دست دومه. به طوری که لباس جدید بیشتری تولید نشه و درنتیجه مواد دورریختنی این صنعت کاهش پیدا میکند.

آیا درمورد آینده‌ی اجتناب ناپذیر فشن به قدر کافی می‌دانید؟ (مد پایدار)

آیا درمورد آینده‌ی اجتناب ناپذیر فشن به قدر کافی می‌دانید؟

بسیاری از هنرجویان و کسب و کارهای جدید مد به دنبال راهی برای اثبات خود به مشتریان و ضمانتی برای موفقیت قدم‌های آینده‌شان هستند، و ما امروز اینجاییم تا در چند دقیقه‌ درمورد زیربنای اصلی آینده‌ی اجتناب ناپذیر فشن در این سیاره یا همان “مد پایدار” بیشتر بدانیم.
امروزه دیگر ممکن نیست که نام مد پایدار یا sustainable fashion در مجلات و پیج‌ها و منابع مختلف علمی و خبری به گوش کسی نرسیده باشد و اگرچه واقعیت ماجرا بسیار پیچیده و بغرنج است اما ایده‌ی کلی به قدری ساده است که گاهی بعد از شنیدن آن، از این همه بلبشویی که بپا کرده واقعا تعجب می‌کنیم!
تعریف کلی مد پایدار بسیار ساده و ملموس است: به نحوی از منابع زمین استفاده کنیم که هم نیازمان کاملا برطرف شود و هم به سیاره‌مان برای آیندگان صدمه ای وارد نکنیم.
به گفته‌ ویتنی باک در اپیزود ۱۲۹ پادکست the green dreamer: “ مهم نیست چه برما گذشته است، همه ی ما میتوانیم درباره‌ی بعضی موضوعات اساسی هم نظر باشیم – این که یک انسان نباید به خاطر تولید یک تیشرت از بین برود و این که نباید به سیاره‌مان مواد سمی تزریق کنیم.”

مگر حالا فشن چه مشکلی دارد؟!

در پاراگراف های بعدی به صورت مفصل‌تر به این سوال جواب می‌دهیم اما در کل میتوانیم بگوییم که مد پایدار، مد آهسته یا اسلوفشن، مد سازگار بامحیط زیست یا اکو فشن، مد سبز یا گرین فشن همگی در یک جبهه قرار می‌گیرند که در واقع با فست فشن به مقابله می‌پردازند.
فست فشنی که به تبع آن برندها گاها تا ماهی چند کالکشن ارائه داده و به دلیل کیفیت پایین و تیراژ بسیار بالای لباس‌ها، در نهایت کالاها یا به صورت کاملا نو و یا در حالی که فقط به دفعات انگشت شماری پوشیده شدند دور انداخته می‌شوند و در این بین نه تنها از منابع طبیعی زمین به نحو بسیار نادرستی استفاده شده بلکه آلودگی‌های بیشماری هم به ابعاد مختلف محیط زیست وارد می‌شود.

اولین طرف حساب مد پایدار، انسان ها.

اصلی ترین آگاهی بخشی جهانی درمورد فجایع انسانی که در صنعت فشن درحال روی دادن است با فروریختن کارخانه‌ی “رانا پلازا” در بنگلادش در سال ۲۰۱۳ اتفاق افتاد که در پی آن ۱.۱۰۰ کشته و تعداد بسیار بیشتر زخمی گزارش شده بود.
در مستند مشهور “بهای واقعی” به بسیاری از مشکلات صنعت فشن که پیر و جوان نمیشناسد اشاره شده است. کارگاه‌های ناایمن تولید لباس که بدون شرایط و تهویه مناسب در حین کارکردن با مواد سمی و دستگاه‌های خطرناک باعث صدمات بسیاری به کارکنان خود میشوند، بهره‌کشی از کودکان برای پرداخت دستمزد پایین‌تر به آنها در حین کار و عدم وجود امنیت مالی و شغلی برای هیچ یک ازین کارکنان فقط بخشی از مشکلاتی است که مد پایدار سعی در بهبود آنان در آینده فشن دارد.

اصلی‌ترین راه برای اعلام پایبندی به اصول پایداری همین شفافیت است. اعلام درست و صادقانه‌ی این امر که به کارگران بومی برای تولید این قطعات لباس دستمزد عادلانه ای پرداخت شده و شرایط سالم و ایمن برای کار آن‌ها فراهم است، اقداماتی حیاتی به شمار می‌آیند.

ادای احترام به مادر زمین، پناهگاه ما.

همانطور که در مقاله‌ی پیشین اشاره شد، کمتر راهی برای نابودی کره‌ی زمین وجود دارد که صنعت فشن در آن حرفی برای گفتن نداشته باشد.
استفاده‌‌ از منابع فسیلی برای حمل و نقل‌های بی شمار یک محموله از یک سر دنیا تا سر دیگر فقط برای چند سنت کاهش هزینه نهایی و همچنین تامین انرژی ‌کارخانجات از بزرگترین تزریق کنندگان گازهای گلخانه ای به اتمسفر زمین هستند.
استفاده‌ی بی‌رویه از بسته‌بندی‌های پلاستیکی و همچنین الیاف مصنوعی که منجر پر شدن اقیانوس ها از پلاستیک و میکروپلاستیک‌ها می‌شود که در نهایت سر از بدن خودمان در می‌آورند.
استفاده از مواد سمی برای کشت الیاف گیاهی و رنگرزی و فرایند تکمیل پارچه ها که با آلودگی آب و خاک، زمین را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
عدم تکمیل چرخه‌ی مصرف لباس‌ها و سردرآوردن آن‌ها از مراکز دپوی زباله‌های پارچه ای فقط بخش کوچکی از معضلاتی هستند که مد پایدار برای رفع آنها تلاش می‌کند.

فدا شدن حیوانات مظلوم برای درخشش ردکارپت‌ها.

ممکن است داستان‌های بی‌نهایت دلخراشی از کندن پوست حیوانات زنده و قطع اعضای بدن آن‌ها برای افزایش سود صنعت فشن به گوشتان رسیده باشد. یکی دیگر از جنبه‌های آینده‌ی اجتناب ناپذیر فشن که حتی امروز هم تا حدی شاهد آن هستیم احترام به حیوانات و حقوق آن‌هاست.
بسیاری از موجودات در قفس های کوچکی تمام عمر خود با مواد غذایی مضر و چاق کننده تغذیه می‌شوند تا بیشترین پوست و پر ممکن را تولید کنند و در این حین به هزاران بیماری روحی و جسمی متفاوت دچار می‌شوند‌؛ و حالا مد پایدار اینجاست که به این روند دردناک پایان دهد.

البته لازم به ذکر است که مد کرولتی فری یا مد وگان که در راستای اهمیت به حقوق حیوانات تلاش می‌کنند الزاما پایدار محسوب نمی‌شوند چرا که بیشتر اوقات جایگزین آنان برای یک متریال حیوانی پلاستیک است‌.

لب کلام لباس پایدار:

پس به طور کلی لباس پایدار با احترام گذاشتن به حقوق تمامی موجودات زمین و محیط زیست به ما برای رسیدن به استایلی زیبا کمک می‌کند.
حتی خرید یک لباس هم که با شفافیت در سیاست‌های تولید از پیشینه‌ی عادلانه‌ی آن باخبریم و برای تولید آن به حیوانات کمترین صدمه وارد شده، برای دفعات طولانی (مثلا ۳۰ بار) و در طول فصول مختلف قابل پوشیدن باشد، سبز باشد و به محیط زیست کمترین صدمه را وارد کند، تعمیر و ریدیزاین شده باشد، قرض گرفته شده و یا دست دوم خریداری شده باشد و در نهایت به صورت شخصی مناسب ما دوخته و یا اصلاح شده باشد میتواند کمک بزرگی به نجات کره‌ی زمین بکند. درباره‌ی این لباس‌ها در مقاله‌ی آینده به صورت کامل صحبت میکنیم.
نظر شما راجع به پیشرفت فشن تا به امروز به سمت پایداری چیست؟ به نظر شما حمایت نکردن از برندهای فست فشن کمکی به نجات زمین می‌کند؟