مهم‌ ترین پارچه‌های دستباف ایرانی

پارچه های دستباف ایرانی

  برای اینکه با پارچه های دستباف ایرانی آشنا شوید و کاربردهای هر کدام را بدانید در این مقاله انواع پارچه های دستباف ایرانی را برای شما شرح و توضیح داده ایم تا بتوانید لباس های طبیعی برای خودتان انتخاب کنید لباس هایی که از پارچه های مرغوب و عالی تولید شده اند  

دارایی(ایکات)؛از پارچه های دستباف ایرانی

روشی کهن در بافت پارچه‌های منقش با رنگ ناپذیر کردن نخ‌ها پیش از بافتن آن­‌ها است تا به موازاتی که کار بافتن پیش می‌رود، نقش نیز نمودار شود. در حال حاضر این پارچه را تنها می‌توان در کارگاه‌های محدودی در شهر یزد مشاهده کرد. تا چند سال قبل، ایکات با ابریشم طبیعی تولید می‌شد، اما اکنون از نخ ویسکوز برای تار و از ابریشم مصنوعی یا ویسکوزرایون فیلامنت برای پود استفاده می‌شود. با روش ایکات، انواع پارچه­‌ی رولحافی، بقچه، سوزنی و رومیزی تولید می‌شود.

 تولید دارایی(ایکات) از پارچه های دستباف ایرانی   

 ایکات پارچه های دستباف ایرانی در صنعت مد  

چوقا؛از پارچه های دستباف ایرانی

چوقا یا چقا یا چوغا به عبای دهقانی و عشایری معروف است. در واقع کت دراز و بی‌­آستینی است که مردان عشایر و روستایی به صورت عبا روی لباس­‌های دیگر خود می­‌پوشند.

این پارچه، اکثراً زنان روستایی هستند. چوقا معمولاً دارای دو رنگ سیاه و سفید ( یا سرمه­‌ای و سفید ) است. مواداولیه­‌ی چوقا را نخ پشمی و نخ پنبه­‌ای تشکیل می­‌دهد.

 چوقا و تنپوش این پارچه دستباف ایرانی

مخمل کاشان؛از پارچه های دستباف ایرانی

مخمل بافی ایران از دهه 30 با تاسیس کارخانه ماشینی مخمل و حریر در کاشان و گرایش استادکاران نساجی سنتی برای زندگی بهتر به این کارخانه، رو به زوال رفت هم اکنون در سطح کشور چهار کارگاه مخمل بافی وجود دارد.

یکی از این کارگاهها در محل آاصفهان دایر شده است و کارگاه چهارم نیز به صورت آزاد و توسط یکی از علاقمندان این رشته ، احداث و در حال راه اندازی است.

موزش هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کشور و دو کارگاه دیگر در شهرستان کاشان از توابع استان اصفهان و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان تولیدات دو کارگاه مستقر در شهرستان کاشان شامل مخمل ساده یا موجدار و مخمل نقش برجسته است. 

مخمل نوعی جامه نخی یا ابریشمی پرزدار است که آغاز پیدایش آن به قرون اولیه اسلامی نسبت داده می شود.

در دوران آل بویه و سلجوقی پس از رکود و افت زری بافی، بافندگان کاشانی برای تجلید کتاب آسمانی قرآن درصدد برآمدند تا پارچه ای با ارزش و در خور این کتاب آسمانی تولید کنند تا به وسیله آن، قرآن را محفوظ دارند که مخمل حاصل تلاش آن دوره بود.

اگرچه در دوره پهلوی اول که استاد محمد خان نقشبند کارگاه‌های زری و مخمل را باردیگر احیا کرد؛ اما اکنون به جرات می توان گفت که از مخمل بافی سنتی ایران تنها یک کارگاه و یک استاد برجای مانده است.

 مخمل کاشان و تازگی همیشگی این پارچه دستباف ایرانی

زَربَـفت یزد

” ﺯﺭی  ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺍی ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺯﺭ”  ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺟﻨﺲ ﺍﻟﻴﺎﻑ ، ﺭﻧﮕﺮﺯﻱ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻭ  ﺗﺎﺭﻭ ﭘﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺍﺯ ﺍﺑﺮﻳﺸﻢ ﻭ ﮔﻼﺑﺘﻮﻥ ﺍﺳﺖ  . ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻃﺮﺡ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺯﺭی ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻫﻨﺮﻱ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪ ﻭ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﻳﮋﻩ ﺍی ﺭﺍ ﺩﺭﻫﻨﺮﻫﺎﻱ ﺳﻨﺘﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﻫﺪ.

ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺯﺭی ﺩﺭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ  :ﻟُﭙﻪ ﺑﺎﻑ ، ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ﻭ ﺍﻃﻠﺴﻲ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ .ﺑﺘﻪ ﺟﻘﻪ ﺍی ، ﺍﺳﻠﻴﻤﻲ ، ﺍﺳﻠﻴﻤﻲ ﻣﺎﺭی ، ﺍﺳﻠﻴﻤﻲ ﻣﺎﺭی ، ﺍﺳﻠﻴﻤﻲ ﺩﺭﻫﻢ ، ﮔﻠﻬﺎی ﺍﻓﺸﺎﻥ ، ﻣﺎﻫی ﺩﺭﻫﻢ ،ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺑﺰﻡ ﻭ ﺭﺯﻡ ﻭ ﺷﻜﺎﺭﮔﺎﻩ ﺭﺍﻳﺞ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﮕﺎﺭﻩ ﻫﺎ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺯﺭی ﻫﺴﺘﻨﺪ.

از زری‌های کهن ایرانی قطعاتی پارچه در موزه‌های لوور، متروپلیتن، کلیسای سنت ویکتور، لیون، سلطنتی لندن، واشینگتن،آرمیتاژ، لنینگراد و… نگهداری می‌شود که نمودار عظمت و اعتبار این هنر سنتی در ایران کهن است.

فن زری بافی در دوران صفویه به منتهای کمال خود رسید.

 زَربَـفت یزد و نمایی از آن     

 مد و فشن با پارچه های دستباف

زَری دوزی اصفهان

 تصویر یک زَری دوزی اصفهان از پارچه های دستباف ایرانی   

 تصویر دو زَری دوزی اصفهان

عـبای لار

عبا نوعی چادر یا شنل است که بر روی دیگر لباس‌ها می‌پوشند. به عبا، رداء هم می‌گویند. چنین لباسی در اقوام گوناگون به ویژه در مناطق سردسیر، از دیرباز مرسوم بوده است. این لباس که از یک پارچه بزرگ دوخته می‌شود زنانه و مردانه است، آستینچه دارد و از سر تا پا را می‌پوشاند.

 عبای لار