آینده صنعت مد در جهان پس از همه‌گیری کرونا چگونه خواهد بود؟

دستمزد کم به کارگران، شرایط بد کارخانه، لباس‌های یک‌بارمصرف، تصاویر غیرواقعگرایانه از بدن و استانداردهای غیرممکن از زیبایی:‌ صنعت مد هرگز خالی از حرف و حدیث نبوده است. در واقع، مد صنعتی است که به شدت نیازمند تغییر ساختاری است، چه از نظر افزایش بحران زیست‌محیطی و چه از نظر مشکلات روزانه عملیاتی.ویروس کرونا به این صنعت آسیب سختی وارد کرده است. از کارگران دوزنده تا صاحبان کسب‌وکار (اگر عکاسان و آرایشگران و دستیاران آزاد را به حساب نیاوریم) میلیون‌ها شغل به خطر افتاده است. کووید-۱۹ شماری از مارک‌های تجاری مد را به لبه پرتگاه هل داده است:‌ لارا اشلی ماه گذشته کارش به سقوط کشید و دبنهامس فاصله کمی تا خراب شدن وضعیت مالی دارد.

«تل مرده»؛ اصطلاحی که به اقلام فروخته نشده پس از فصل حراج اطلاق می‌شود و گاهی حتی سوزانده می‌شود، روی هم تلنبار شده است. خریداران مد مایل نیستند با خرید در مجموعه‌های فصل جدید، اقلام فروخته‌نشده را با خطر بیشتری مواجه کنند، و زحمات طولانی زنجیره تولید احتمالا به هدر خواهد رفت. سفارش‌های انجام‌نشده روی هم انبار می‌شود و با تداوم انتشار ویروس کرونا در جهان، تاثیری سنگین۵۶ بر تقریبا تمامی اعضای صنعت مد خواهد گذاشت.

اولین تاثیر کووید-۱۹ بر صنعت مد در هفته مد میلان احساس شد. درست موقعی که خیابان‌های پایتخت مد، ایتالیا، پر می‌شود از افرادی با لباس‌های چشم‌نواز و تاثیرگذاران بر صنعت مد که مانند طاووس در خیابان‌ها قدم می‌زنند و عکاسان به دنبال ثبت تصاویرشان هستند، رویدادهای مربوط به مد لغو شد، ماسک در میان مردم توزیع شد و مانکن‌ها و مدل‌ها بر سکوی سالن‌های خالی از تماشاگر به صحنه رفتند.

ولی با وجود این که این کسب‌وکارها و نام‌های بزرگ تجاری مجبور شدند درهاشان را ببندند و با خسارت‌های عظیم مواجه شوند، بسیاری هم روش‌های غیرعادی در پیش گرفتند. طراحان، نام‌های بزرگ و کارخانه‌ها در همبستگی در راه مبارزه با کویید-۱۹ وارد عمل شدند که شاید این برهه را در تاریخ تعریف کند.

در ماه مارس، موئت هنسی، صاحب لویی ویتان، اعلام کرد که کارگاه‌های عطرسازی خود را به مراکز تولید مایع ضدعفونی‌کننده دست تبدیل می‌کند که از آن زمان به بعد، به مسئولان بهداشتی فرانسه اهدا شده است. پرادا، واحدهای مراقبت ویژه را به بیمارستان‌های میلان اهدا کرد. بربری، که ‌‌قبل از تعطیلی بریتانیا پیش‌بینی می‌شد تا ۳۰ درصد از درآمد خود را از دست بدهد، از تحقیقات برای ساخت واکسن حمایت می‌کند. این نام تجاری ممتاز همچنین مبالغی به سازمان‌های خیریه غذا اهدا کرده است، کارگاه دوزندگی بارانی خود در یورکشایر را به محلی برای دوخت روپوش‌های بهداشتی و ماسک برای بیماران تبدیل کرده است، و زنجیره جهانی خود را برای تحویل سریع بیش از ۱۰۰ هزار ماسک جراحی به کارکنان بخش سلامت همگانی بریتانیا بسیج کرده است.

همکاری بزرگان صنعت مد برای حفظ محیط زیست

کرولاین راش، مدیر شورای مد بریتانیا به ایندیپندنت گفت:‌ «در دوران بحران، صنعت مد به همراهی و همیاری معروف است. در مورد ویروس کرونا هم همین پیش آمد. ما از این که می‌بینیم کسب‌وکارهای بزرگ و نوظهور چطور برای کمک به تجهیزات حفاظتی شخصی وارد عمل شده‌اند و حس دلسوزی و همبستگی برای جامعه، از خود به نمایش گذاشته‌اند افتخار می‌کنیم؛ به‌ویژه در بریتانیا که طراحان کوچک و مستقل آینده‌ای کاملا مبهم را متصورند.»

شانل، نیز اعلام کرد که برای تولید ماسک و پیراهن‌های مخصوص در فرانسه تلاش می‌کند و طراحانی چون جورجیو آرمانی، دولچه و گابانا، دوناتلا ورساچه، مونکلر و تولیدکننده عطر کرینگ، در تلاش‌های جبهه مبارزه با کرونا، پول اهدا کرده‌اند.

چنین رویکردی در سرتاسر این صنعت مشاهده نشده است و برخی بخش‌ها به‌شدت از قافله عقب مانده‌‌‌اند. خرده‌فروشی ایسوس از سوی اتحادیه کارگری جی‌ام‌بی به قمار با سلامت کارگران متهم شده است، چرا که مقررات رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی را در یکی از انبارهای خود در بریتانیا اعمال نکرده است و همچنین از ارائه ماسک و مایع شست‌وشو و ضدعفونی‌کننده دست میان کارگران خودداری کرده است (اتهامی که از سوی این کارفرما رد شده است.) نیولوک هم از پرداخت پول مواد اولیه دریافت‌شده به شرکت‌های تامین‌کننده خودداری کرده است. یک شرکت تامین مواد اولیه به بی‌بی‌سی گفت که این اقدام «شرکت‌های کوچک را درست موقعی که به کمک نیاز دارند از پا درمی‌آورد.» کارشناسان امور بنگلادش و صادرات البسه، تخمین می‌زنند که در پی لغو سفارش‌هایی به ارزش بیش از ۲ میلیارد و ۴۰۰ هزار پوند از سوی فروشگاه‌هایی چون پریمارک و ماتالان و غیره، بیش از یک میلیون دوزنده بنگلادشی دستمزد خود را دریافت نکرده‌اند. چنین واکنش غیرمسئولانه‌ای تنها نشان‌دهنده مدل‌های تجاری بی‌رحمی است که نام‌نماهای تجاری بر آن استوارند.

شاید وقتی بحران به پایان برسد، مدل‌های تولید مجبور به تغییر رویکرد خود شوند و برخی از آنها پیشنهاد‌هایی را نیز مطرح کرده‌اند. هفته گذشته جورجیو آرمانی در نامه‌ای سرگشاده به نشریه «ویمنز ور دیلی» از آینده این صنعت تصویری ارائه داد. او نوشت:‌ «کاهش هشیارانه و هوشمندانه تنها راه نجات است. این کار باعث می‌شود که مشتری‌های نهایی اهمیت و ارزش واقعی خود را بگیرند.»

درست است، صنعت مد زیر ذره‌بین رفته است که تا حد زیادی حقش است، اما مشاهده بسیج شدن اعضای صنعتی که همواره بیهوده و بی‌غم از محنت دیگران تلقی شده، در مقابله با بحران، باید شانس تجدیدنظر درباره آن بدهد. برای خریداران کاملا روشن شده است که باید از کدام برندها خرید و از آنان حمایت کنند. کسب‌وکارهایی که پاسخشان به یک بحران جهانی، پشت کردن به کارگران بوده است، لایق آن حمایت نیستند.