Fashion House چیست؟
قبل از هرچیزی بهتر است که یک آشنایی مختصر با خانه مد داشته باشیم. قطعا این سوال در ذهن شما پیش آمده که: لباسهای اوت کتور، اکسسوریهای گران قیمت، کیف و کفشهای دستدوز و… در چه جایی طراحی و تولید میشوند؟ جواب این سوال، خانههای مد هستند.
خانه مد یک کمپانی و شرکت است که با استخدام کردن بهترین طراحان در زمینههای مختلف فعالیت میکند؛ بخشی از فعالیت خانههای مد شامل طراحی، ایدهپردازی و تولید است و در بسیاری از مواقع اوتکوتورها و سایر آیتمهای سفارشی در این مکان طراحی و تولید میشوند؛ بخشی دیگر هم مسئول مارکتینگ و توزیع است.
فشنهاوسها جایی برای طراحان و ایده پردازان
همچنین فشنهاوسها به عنوان دفاتر مرکزی برندهای بزرگ عمل میکنند و جایی است که تمامی طراحان و اید پردازان مشغول به کار هستند. تمام طراحیها، ایدهها،کوتورها و آیتمهای خاصی که در نمایشها و ایونتهای خاص میبینیم در این مکان خلق میشوند.
یک فشن هاوس حداقل یک برند اصلی و چندین برند کوچکتر و متفرقه دارد تا دسترسی بیشتر و راحتتری به بازارهای متفاوت داشته باشد. محصولات برند اصلی یک فشنهاوس، معمولا گرانقیمت و با کیفیت هستند و همچنین برای مشتریان خاص تولید میشوند؛ مانند لباسها و دیگر آیتمهای دستدوز که با پارچههای گرانقیمت تولید میشوند و زیر دست بهترین طراحان قرار دارند. امروزه بیشتر فشن هاوسها در پاریس فرانسه واقع شدهاند.
فشن هاوس به شگفت انگیزی کارخانه شکلاتسازی ویلی وانکا
ما میتوانیم یک فشن هاوس را به کارخانه شکلاتسازی ویلی وانکا شباهت بدهیم. مانند این کارخانه، فشنهاوسها جایی هستند که جادو و شگفتیهای دنیای فشن در آن اتفاق میافتد و بسیاری از افراد مشتاق کار کردن و حتی بازدید از این مکانها هستند. ولی استخدام شدن در یک فشنهاوس، سختترین کار در دنیای فشن است.
تاریخچه خانهی مد
در قسمت تاریخچه خانهی مد، ما اتفاقاتی که از زمان تاسیس اولین فشنهاوس تا به امروز افتاده است را به صورت موردی و با ذکر سالهای مختلف، بررسی میکنیم. خانههای مد شروع سادهای داشتند و با گذشت زمان، فعالیت و اعتبارشان افزایش چشمگیری یافت. با گذشت هر سال، فشنهاوسها تحول جدیدی در فشن ایجاد میکردند و این روند هنوز هم ادامه دارد.
اولین خانه مد
اولین خانه مد توسط مردی انگلیسی به نام Charles Fredrick Worth در سال ۱۸۵۸ تاسیس شد. این فشن هاوس که در پاریس فرانسه قرار داشت اولین Haute Coture House در تاریخ بود و شهرت زیادی در زمینه طراحی لباسهای مجلل و زیبا برای مشتریان ثروتمند داشت. کارهای این طراح اختصاص به زنان ثرومتندی داشت که جایگاه مهمی در جامعه داشتند.
همچنین چارلز فردریک از اولین افرادی بود که لقب Fashion Designer را از آن خود کرد؛ شخصی که در هنر طراحی و تولید لباس تبهر دارد. پس از این طراح، طراحان دیگری فعالیت میکردند به دنبال چارلز فردریک آمدند و هرکدام از آنها فشنهاوس مخصوص خودشان را تاسیس کردند.
کمیسسون نظارت بر استانداردهای اوت کتور
در سال ۱۸۶۸، Le Chambre Syndicale de la Haute Couture با هدف مشخص کردن و نظارت بر استانداردهای اوت کتور تاسیس شد. این عبارت نام کمیسیونی است که مشخص میکند کدام خانه فشن مجاز به تولید اوت کتور است و بر روی کار خانههای مد نظارت میکند.
این کمیسیون برای محافظت از High Fashion تاسیس شد و طراحان برای کار در فشن هاوسها بلا استثنا به تایید این کمیسیون نیاز داشتند و حتما باید خود را در زمینههای متفاوت، به این کمیسیون ثابت میکردند.
سپس در سال ۱۹۰۸ برای اولین بار از اصطلاح اوت کتور برای لباسهای خاص استفاده شد و در سال ۱۹۲۱ رسانههای پاریس برنامه PAIS را به اجرا گذاشتند.( L’Association de Protection des Industries Artistiques Saisonniere ). هدف این برنامه هم محافظت از کار طراحان اوت کوتور در برابر دزدی و کپی برداری غیر مجاز بود. کارهای طراحان عکاسی و نگه داری میشدند تا در صورت سرقت، از آنها به عنوان مدارک استفاده شود.
استانداردهای جدید برای طراحی و تولید اوتکوتورها
در سال ۱۹۴۵، کمیسیون اوت کتور استانداردهای جدید برای طراحی و تولید اوت کتورها را مشخص کرد:
_ طرحهای ثبت شده فقط برای مشتریان خاص طبق سلایق و تن خور آنها طراحی شوند.
_ هر آتلیه باید حداقل بیست نفر پرسنل داشته باشد.
_ هر فصل، خانههای مد باید کلکسیونی با بیش از ۳۵ جزء معرفی کنند که برای پوشش شب و روز مناسب باشند.
با تصویب شدن این قوانین، خانههای مد موظف بودند که با استاندارهای بالاتری کار کنند و مشتریهای مهم تری را به سوی خود جذب کنند. همچنین با تعیین شدن این استانداردها و قانون مند کردن خانههای مد، اعتبار آنها در صنعت فشن بیشتر میشد.
احیا فشن در فرانسه در پایان جنگ جهانی دوم
در سال ۱۹۴۷، پس از به پایان رسیدن جنگ جهانی دوم فشن فرانسه صدمات زیادی دیده بود و به بازسازی و احیا نیاز داشت. کلکسیون جدید کریستین دیور یعنی The New Look باعث احیا شدن صنعت فشن فرانسه شد؛ این کلکسیون تحول تازهای در صنعت فشن فرانسه ایجاد کرد و آن را به صحنه بازگرداند.
در سال ۱۹۶۶ برند Yves Saint Laurent اولین برندی بود که یک بوتیک مخصوص اوت کوتور افتتاح کرد و پس از این افتتاحیه، طراحان معروف مانند Pierre Cardin، Andre courreges و چندین طراح دیگر تشویق به گشایش بوتیکهای خود شدند.
تا سال ۱۹۷۰ تنها ۱۹ خانه مد در دنیا وجود داشت و در مقایسه با سال ۱۹۴۶ که بیش از ۱۰۶ خانه مد مشغول به فعالیت بودند، این عدد بسیار ناچیز است. دلیل این کاهش، محدودیتهای سختگیرانه کمیسیون اوتکوتور بود؛ این محدودیتها اجازه تولید انبوه محصولات ساده را به برندها را نمیداد و طبق این قوانین، فشن هاوسها فقط باید اوت کوتور تولید میکردند.
اثرات اقتصادی جنگ جهانی دوم بر خانههای مد
از آنجایی که در جنگ جهانی دوم وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم صدمات بسیار زیادی دیده بود، اکثر آنها توان خرید لباسهای سفارشی و دستدوز را نداشتند؛ همینطور بیشتر برندها به تولید لباسهای سادهتر و ارزان روی آورده بودند چون تولید اوت کوتور هزینه بسیار بالایی داشت.
ولی این مشکل برای کمیسیون اوتکوتور اهمیت چندانی نداشت و قوانین سختگیرانه خود را به هیچ وجه تغییر نداد؛ بنابراین تعداد فشن هاوسهای فعال تا سال ۱۹۷۰ دچار ریزش شدیدی شدند و تنها برندهای لوکس باقی ماندند.
در سال ۲۰۰۴، برند Versace، یکی از قدیمیترین فشن هاوسها در خطر ورشکستگی قرار گرفته بود و مجبور شد که تا سال ۲۰۱۲ هیچ ایونتی برگزار نکند.
۲۰۱۶، تاریخیترین سال در صنعت فشن
در آخر، ما سال ۲۰۱۶ را بررسی میکنیم؛ یکی از تاریخیترین سالها در صنعت فشن. طراح افسانهای، Karl Lagerfeld به مناسبت ۹۰ سالگی فشن هاوس Fendi، در شهر رم کوتورهای پاییز و زمستان این خانه مد را به نمایش گذاشت و در یک نمایش دیگر، از مدلهای بسیار معروف مانند Kendal Jenner، Bella Hadid استفاده کرد؛ نمایش کلکسیون دوم یعنی Legends and Fairytales یکی از جذابترین و به یاد ماندنیترین نمایشهای تاریخ فشن بود.
ویژگیهای و استانداردهای جدید خانههای مد
همانطور که اشاره شد، خانههای مد شروع سادهای داشتند؛ در ابتدا آنها تنها لباسهای خاص برای افراد بسیار خاص تولید میکردند و با گذشت مدتها، فشنهاوسها محبوبیت زیادی بین افراد ثروتمند و شیکپوش پیدا کردند. این مکان جایی بود که برای افراد لباسهای خاص و انحصاری تولید میکرد و از استانداردهای بالایی برخوردار بود ولی به مرور زمان ویژگیهای جدید به این مکان اضافه شد.
در طی تاریخ خانههای مد با موانع زیادی رو به رو شدند و تعداد محدودی از آنها توانایی زنده ماندن را داشتند. امروزه هم خانههای مدی که مشغول به فعالیت هستند، دارای بیشترین اعتبار در دنیای فشن هستند و تحولاتی که به این دنیا معرفی میکنند باعث ایجاد تغییر در سطوح مختلف میشوند.
فشن هاوسها در دنیای امروز
فشن هاوسها در دنیای امروز به گونهای یک قطب فرهنگی در جوامع غربی هستند و مانند گذشته، کار آنها تنها طراحی لباس نیست بلکه فرهنگها و ایدئولوژیهای مختلف هم در این مکان به وجود میآیند. همچنین فشنهاوسها در دنیای امروز تنها طراحان لباس را استخدام نمیکنند بلکه امروزه در هر خانه مد، ما شاهد حضور انواع افراد هستیم؛ از اینفلوئنسرهای مختلف گرفته تا بازیگران و دیگر هنرمندان.
شایان ذکر است که فشنهاوسها نسبت به مشتریانی که انتخاب میکنند و کسانی که استخدام میکنند، بازتر شدهاند و هرکسی که مایل و توانا باشد میتواند در این مکان حضور داشته باشد. ولی همچنان آن استانداردهای سختگیرانه سرجای خود هستند تا مطمئن شوند که High Fashion مرتبه خود را حفظ میکند.