تا به حال چند بار کلمات “برند” و “برندینگ” به گوشتان خورده است؟ آیا شما جزو آن دسته از افرادی هستید که به دلیل شرایط کاری خود، از این دو کلمه، بسیار استفاده میکنید و درواقع، هردوی آنها نقش بسیار مهمی در زندگی شما ایفا میکنند؟ یا اصلا به طور کلی، دوست دارید بدانید “برند” و “برندینگ” چیست؟ چراکه شاید، در آینده نزدیک، گُذرتان به آنها رسید.
برند چیست؟
شاید در نگاه اول، بر این تصور باشید که برند، تعریف پیچیده و خاصی ندارد و معنای آن را میدانید، اما در حقیقت، این طور نیست. زیرا برند، یکی از کلماتی است که اگرچه همه افراد در تجارت و بازاریابی از آن استفاده میکنند ولی همه آنها معنای این کلمه را به درستی درک نکرده و آن طور که باید، از آن استفاده نمیکنند.
تعریف برند
تعریف برند در ویکی پدیا، به این صورت بیان شده است که برند (brand) و یا مارک (به فرانسوی: marque)، نام، طرح، نماد و یا هر ویژگی دیگری است که مشخصکننده خدمات یا فروشنده محصولی خاص است که از طریق آن، از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز میشود. اما انجمن بازاریابی آمریکا، برند را این طور تعریف میکند: «یک نام، واژه، سمبل، طرح یا ترکیبی از آنهاست که هدف آن شناساندن محصولات و یا خدمات یک فروشنده یا گروهی از فروشندگان به مشتریان و همچنین تمایز محصولات آنها از سایر رقباست.»
به طور کلی، برند را میتوان روشی نامید که از طریق آن، یک محصول، شرکت و یا حتی فردی به وسیله افراد دیگری که سابقه تجربه کار، استفاده و یا همکاری کردن با آنها را دارند، شناخته میشوند و یکی از نکات قابل توجه در این خصوص، این که برند، خیلی بیشتر از یک نام یا لوگو است. این در حالی است که تصویر اولیه اغلب مردم از برند، صرفا یک نام یا لوگوست؛ البته این به معنای استفاده نکردن از نام یا لوگو نیست. زیرا همه برندها از نام یا لوگو استفاده میکنند تا با این کار، هویت برند خود را در بازار به همه معرفی کنند، اما تفاوتی که بین برند و لوگو وجود دارد این است که برند، ارزشی است که برای مخاطب به عنوان بارزترین شاخصه شناخته میشود ولی لوگو، علامتی است که برند با آن شناخته میشود که این نشان میدهد، مفهوم برند بسیار گستردهتر از لوگوست.
علائم بصری، کلمات، تصاویر، شعارها، طرحها، حتی فونتها و…در معرفی برند بسیار اهمیت دارند و در حقیقت، هر شرکتی با تعریفی که از هویت برند خود ارائه میدهد به دیگر رقبای خود میگوید چه سازمان و با چه اهدافی است.
اغلب شما، برای یک بار هم که شده نام “اپل” را شنیدهاید و یا حتی طرفدار پَر و پا قرص آن هستید و اتفاقا بیشترِ شما فکر میکنید “اپل”، همین کامپیوترها، تلفنهای همراه و وسایل جالبی است که شرکتش، آنها را تولید میکند و شما هم از آنها استفاده کرده و حتی بدون آنها نمیتوانید زندگی کنید. اما در این میان، موضوع بسیار مهمیکه باید بدانید این است که همه تبلیغات حرفهای سراسری و ویترینهای شیک مینیمالیستی که از اپل میبینید حاصل “بازاریابی” و “تبلیغاتی” هستند که فکرهای اصولی و خلاقانهای پُشت آنهاست. بنابراین، باید بدانید که برندها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند تا جایی که آنها در ذهن شما زندگی میکنند و تجربه استفاده از هر یک از آنها را داشتهاید و همچنان نیز دارید. به همین دلیل است که حتی اگر تولیدکنندگان تلفنهای همراه، تمام تلاش خود را کرده تا آن دسته از افرادی که همیشه از برند اپل استفاده کرده و از آن رضایت خاطر داشتهاند را متقاعد کنند تا محصولات خود و یا برندهای دیگر را خریداری کنند، نمیتوانند این کار را انجام دهند چراکه اپل حتی با وجود گران بودن در مقایسه با دیگر محصولات، به اصطلاح عامه، امتحان خود را به خوبی پس داده است و همین موضوع، مزیت رقابتی نهایی این شرکت و نام تجاری آن، باارزشترین دارایی اپل است.
در حقیقت، این ها نشان می دهد که وقتی شما برند قوی داشته باشید این شانس را دارید که در مقایسه با رقبای خود، مشتریان بیشتری را برای خرید محصول خود جذب کنید و متفاوت از آنها عمل کنید که همین موضوع، دلیل محکمیبرای نقش مهم برند و برندینگ است. برندها از عناصر مختلفی چون شخصیت برند، مزیت رقابتی، هویت بصری و کلامی، تجربه برند و…تشکیل شدهاند که میتوان درمورد هر یک از آنها، به طور مفصل نوشت.
برندینگ یا برندسازی
در بازار رقابتی امروز، برندینگ از اهمیت و ارزش ویژهای برخوردار است و دلیل آن هم این است که تأثیر بسیار زیادی روی کسب و کارهای افراد میگذارد. بدین معنی که میتواند نگاه مخاطب را به برندهای موجود مشخص کرده و آنها را به طیف بسیار گستردهای از افراد معرفی کند و باعث اشتغالزایی افراد و همچنین تقاضای بیشتر مشتریان شود.
به طور مثال؛ برندهای معروف و موفق در سراسر جهان، به دلیل برندینگ و استراتژیهای قویای که دارند، توانستهاند از رقبایشان پیشی بگیرند و خود را در دل مشتریانشان جا کنند. از این رو، در این مقاله، سعی کردهایم به طور خلاصه، صرفا به چند مرحله برندینگ اشاره کنیم:
شناسایی کردن جامعه هدف خود
اگر قصد دارید که در زمینه موردنظرتان، برند خود را داشته باشید اول به جامعه هدفتان از لحاظ جنس، سن، نوع رفتار و…فکر کرده تا براحتی بتوانید آنها را شناسایی و محصولات موردنظر را تولید کنید و در راستای رفع نیازهای آنها قدم بردارید که داشتن سناریو و تیم موفق در کنار شناسایی کردن جامعه هدف، میتواند بسیار مهم باشد.
مشخص کردن هدف برند
نکته مهمیکه هنگام ایجاد برند خود باید آن را مدنظر قرار دهید هدف برندتان است. زیرا هر کاری بدون داشتن هدف، قطعا با شکست روبهرو خواهد شد. از اینرو، وقتی که هدف برندتان را تعیین کردید حتما عناصر مهم برند و برندینگ را در دستور کار خود قرار دهید و آنها را با مخاطب به اشتراک بگذارید. به طور مثال؛ هر شعاری که برای برند خود درنظر گرفتید، باید در عمل نشان دهید و این وظیفهای است که باید به آن توجه کنید.
غافل نشدن از رقبای کاری
در بازار رقابتی امروز که هر یک از افراد تلاش میکنند که برند و محصولات خود را از طریق روشهای مختلفی به مخاطب معرفی کنند شناسایی رقبا و این که آنها چگونه نبض بازار را در دست گرفته اند، میتواند قدم محکمیبرای موفقیت شما باشد. بدین معنی که باید بدانید آنها چگونه جذب مشتری میکنند، چه خدماتی را ارائه میدهند، کسب و کار آنها چه تفاوتی با شما دارد و برای پیشرفت کاری خود چه برنامههایی دارند؟ که همه این موارد باعث میشود کسب و کار شما هم حرفی برای گفتن داشته باشد.
متفاوت بودن
شاید این جمله انگلیسی “Be Different” به معنی “متفاوت باش” را شنیدهاید که دقیقا روی تفاوتها و منحصربفرد بودنهای ناشی از آن تمرکز میکند. به طور مثال؛ وقتی شما محصولی را میبینید که از ویژگیهای متمایزی برخوردار است ناخودآگاه به سمت آن جذب میشوید و حتی اگر هدفتان خرید آن محصول نباشد اما با کمیدو دو تا چهار تا کردن، آن را میخرید. بنابراین، شما هم این اصل را در برند خود درنظر بگیرید و تلاش کنید که یا محصول متفاوتی را در حیطه موردنظر خود ارائه دهید یا محصول خود را به طور متفاوت در بازار عرضه کنید.
تبلیغات؛ حیاتِ کسب و کار امروز
اگر شما بهترین برند را داشته باشید و زحمات زیادی هم برای آن متحمل شوید اما استراتژیهای برندینگ را رعایت نکنید و تبلیغات صحیحِ برند خود را پشت گوش بیندازید همه زحماتتان هدر میرود. بنابراین، از تبلیغ کردن به روشهای صحیح امروزی غفلت نکنید چراکه در معرفی و شناسایی هرچه بیشتر برند شما بسیار موثر است.