صنعت مد با رهبری Fast Fashion دومین صنعت آلاینده محیط زیست است. امروزه، بیشتر منسوجات و پوشاک یکبار مصرف در نظر گرفته میشوند و فشار اقتصادی زیادی بر طراحان و تولیدکنندگان برای تولید سریعتر و ارزانتر پوشاک وجود دارد. به عبارت دیگر، البسه ارزش طولانی مدتی ندارند. در نتیجه این رفتارها، گرمایش زمین به واقعیتی وحشتناک در زندگی ما تبدیل شده است.
بر کسی پوشیده نیست که روشی که ما برای خرید انتخاب میکنیم، سیاره ما را میکشد. ما میخواهیم عالی به نظر برسیم، بدون اینکه هزینهای برای زمین داشته باشیم یا موجودی حساب بانکیمان تغییر زیادی کند. برندها باید شیوه تولید لباس را تغییر دهند تا بادوامتر یا قابل بازیافت باشند؛ اما ما مصرفکنندگان نیز نقش مهمی داریم.
بلایی که کمد لباس ما بر سر سیارهمان آورده است
بسیاری از خانههای بزرگ مد از منابع طبیعی که برای سیاره ما و بقای بشریت ضروری هستند، سوء استفاده میکنند. به عنوان مثال، برای تولید یک کیلوگرم پنبه به 20000 لیتر آب نیاز است که معادل یک تی شرت و شلوار جین است. همچنین ضایعات صنعت نساجی، گازهای مضر را در جو آزاد میکنند، اقیانوسها را آلوده میکنند و اکوسیستمهای ما را از بین میبرند و تأثیر فاجعهباری بر سلامت کارگران و جوامع دارند.
خرید اخلاقی
گفته میشود خرید لباس دست دوم، بخش بزرگی از جنبش نجات زمین و عاملی کلیدی در ایجاد یک کمد لباس پایدار است.
اصطلاح تاناکورا در ایران
پوشاک دست دوم از تاریخچهای برخوردار است که به قرن ۱۴ میلادی میرسد. حد فاصل میان قرون وسطی و رنسانس فقر شیوع پیدا کرده بود. در این میان مردم برای تأمین لباس و پوشاک مورد نیازشان درمانده بودند به طوری که فقط طبقه اشراف میتوانستند لباسهای فاخر و زیبا بر تن کنند؛ بنابراین اروپائیان به فکر ورود و عرضه لباسهای استفاده شده افتادند.
پس از جنگ ایران و عراق و در وضعیت بد اقتصادی، فروشگاههای البسه دست دوم در کشور ما رواج پیدا کردند و اسمشان از روی اوشین تاناکورا، شخصیت سریال سالهای دور از خانه، که صاحب فروشگاههای لباس بود انتخاب شد. فقر خانواده اوشین، شبیه به شرایط همان سالهای مردم ایران بود.
بهداشت و کیفیت پوشاک دست دوم
نگرانی در مورد بهداشت، مردم را از خرید لباس دست دوم بازمیدارد؛ اما مکانهایی که این لباسها را جمع آوری میکنند، سیاستهایی برای اطمینان از تمیزی آنها در نظر گرفتهاند. بویی که از این فروشگاهها استشمام میکنید، در واقع موادی مانند رزین اوره فرمالدئید است. هدف از استفاده از این مواد، جلوگیری از کپک زدن و چروک شدن لباسها حین حمل و نقل است. در حالی که لباسهای نو، حاوی سطوح بالاتری از مواد شیمیایی هستند. لباسهای استفاده شده، توانستهاند از شر مواد شیمیایی با بارها پوشیدن خلاص شوند.
همچنین برخلاف تصور رایج، لباسهای استفاده شده با شستن و خشککردنهای مکرر، آزمون زمان را پس دادهاند. فروشگاههایی که لباسهای قدیمی را میپذیرند، فقط در صورتی آنها را تحویل میگیرند که پاره نباشند و یا قطعهای از آنها گم نشده باشد.
فواید خرید پوشاک دست دوم
برای وارد شدن به گروه طرفداران مد پایدار، ابتدا باید از خود بپرسید چرا مالک چیزهایی هستید که دارید؟ خرید نوعی سرمایهگذاری و اقلام کمد شما، سرمایه هستند که باید در انتخاب و نگهداریشان دقت کنید.
ماندگاری بیشتری دارند
مردم تصور میکنند که رفتن به یک فروشگاه تاناکورا، به این معناست که باید ساعتهای زیادی را صرف کنند و لباسهای دور ریختهشده را به امید یافتن یک آیتم خوب که اندازهی مناسبی داشته باشد، زیر و رو کنند؛ اما همه چیز تغییر کرده است. خرید دست دوم آسانتر و در دسترستر از همیشه شده است و در نتیجه بازار فروش مجدد رونق گرفته است. البته هنوز باید بدانید که چگونه از لباسهای خود مراقبت کنید تا از ماندگاری آنها اطمینان حاصل کنید، اما به دلیل اینکه لباسها بسیار خوب ساخته شدهاند، نگهداری از آنها آسان است.
باعث صرفهجویی در منابع طبیعی میشوند
با خرید لباسهای دست دوم، باعث کاهش مصرف منابع میشوید و از ورود لباسهای قدیمی به محلهای دفن زباله یا زبالهسوز جلوگیری میکنید.
منحصر بهفرد هستند
خرید لباس استفاده شده، زندگی آن لباس را ادامه میدهد. اکثر لباسهای استفاده شدهای که خریداری میکنید، کاملاً منحصربهفرد هستند و به احتمال زیاد نمیتوانید آن را در فروشگاه دیگری پیدا کنید؛ زیرا دیگر ساخته نمیشوند؛ این لباسها متعلق به چند فصل قبل هستند؛ اما ترندها یک چرخه را دنبال میکنند و اکثرا بازخواهند گشت. در نتیجه با تغییر در نوع نگاه ما به روند مد، لباسهایی که میپوشیم میتوانند ماندگار باشند.
این رویکرد را با لباسهایی در کمد لباس خود دارید اما به هر دلیلی آنها را نمیپوشید نیز تکرار کنید. آنها برای فروش به فروشگاهها یا اپلیکیشنهای دست دوم فروشی بسپارید تا توسط فرد دیگری استفاده شوند.
برای افزایش اطلاعات در مورد نحوه خرید و استایل این البسه، مطلب وینتیج استور یا تاناکورا؟ را مطالعه کنید.
تقاضا برای Fast Fashion را کاهش میدهند
اگر همه شروع به خرید لباسهای دست دوم کنند یا از Slow Fashion خرید کنند، برندهای Fast Fashion یا وجود ندارند، یا باید با هنجارهای جدید مطابقت داشته باشند؛ در نتیجه، تقاضا برای کارگران کمدستمزد در زنجیره تامین کم میشود. کاهش تولید لباسهای جدید، پایداری را در کل صنعت مد پیش میبرد و اقتصاد نساجی احیاکنندهای ایجاد میکند.
باعث صرفهجویی در هزینه میشوند
شما هرگز به قیمت تمام شده پرداخت نخواهید کرد؛ این برای خرید لباسهای باکیفیت از برندهایی که میشناسید و به آنها اعتماد دارید، عالی است.
ضررهای خرید پوشاک دست دوم
در این مقاله تا به اینجا اشاره شد که خرید و فروش لباس استفاده شده، فواید زیادی دارد و خریدی اخلاقی است؛ اما در ادامه به این مهم میپردازیم که اگر قصد خرید این پوشاک را دارید، به چه نکاتی باید توجه کنید؟
این نوع از خرید، پشتوانه محکمی ندارد!
تنها درصد کمی از لباسهای اهدایی کیفیت کافی برای فروش مجدد دارند؛ به طوری که کمتر از فرآیند مرتبسازی جان سالم به در میبرند و حتی زمانی که این اقلام تست مرتبسازی را پشت سر میگذارند، کیفیت پایین آنها به این معنی است که دوام کمتری دارند. در نتیجه با اینکه قبلا در این مقاله اشاره شد که در فرآیند مرتبسازی این پوشاک دقت زیادی میشود، باز باید در خرید این لباسها، دقت کنید و این نکته را در نظر بگیرید که این نوع از خرید، شامل گارانتی خاصی نمیشود.
زیاد شدن فروشگاههای اقلام وارداتی، صنعت پوشاک محلی را از بین میبرد
درصد زیادی از لباسهای اهدایی در کشورهای جهان اول، به کشورهای در حال توسعه فرستاده میشوند؛ به طوری که این کشورها در لباسهای ناخواسته غرق شدهاند. برخی از کشورها مانند رواندا، تانزانیا و اوگاندا ورود این لباسها را ممنوع کرده و یا در حال بررسی ممنوعیت آن هستند. این پوشاک اضافی اغلب میتواند صنعت پوشاک محلی را از بین ببرد. بنابراین، بهتر است خرید اقلام دست دومی که در کشور خودمان تولید شدهاند یا حمایت از برندهای پایدار ایرانی در اولویت خود قرار دهید.
قیمت این البسه، گاها بالاتر از ارزش واقعی آنهاست!
افزایش محبوبیت پوشاک دست دوم منجر به ترند شدن خرید این لباسها شده است. پلتفرمهای آنلاین به قطبهایی برای خرید آیتمهای استفاده شده کمیاب تبدیل شدهاند. به خاطر این تقاضای بالا، قیمتها سر به فلک کشیدهاند. در این شرایط، افرادی که به دلایل مالی نیاز به خرید پوشاک دست دوم دارند، دیگر توان خرید آن را ندارند و به برندهای Fast Fashion روی میآورند. توصیه میشود که از پلتفرمهای آنلاین یا فروشگاههایی که به این کار دامن میزنند، حمایت نکنید.
خرید افراطی دست دوم، از شکوفا شدن برندهای پایدار جلوگیری میکند
اقلام مد پایدار کاملاً جدید هستند؛ اما با استفاده از موادی تولید میشوند که اثرات مخرب محیطی کمتری دارند. برای اقلام خاص مانند لباس زیر، این برندها ترجیح داده میشوند.
برندهای پایدار استفاده از مواد اولیه با کیفیت بالا و ماندگار را در اولویت قرار میدهند؛ در نتیجه چرخه عمر اقلام را افزایش داده و تیراژ تولید خود را کاهش میدهند.
مشکلات پیش روی پایداری در برندهای بزرگ
Greenwashing
Greenwashing یک اصطلاح بازاریابی است که برای شناسایی برندهایی استفاده میشود که ادعا میکنند پایداری را در اولویت قرار میدهند؛ اما در واقعیت، تلاش آنها چیزی بیش از یک ترفند بازاریابی نیست و فرآیند تولیدشان، هیچ نشانی از پایداری در خود ندارد. هنگام خرید از برندهای پایدار، مطمئن شوید که فرآیندهای تولید آنها را بررسی کردهاید تا ببینید آیا واقعاً پایدار هستند یا خیر! شما به عنوان مصرفکننده، باید شفافیت را از برندها و خردهفروشان مد بخواهید تا تصمیمات خرید آگاهانهتری اتخاذ کنند.
برای آشنایی بهتر با این اصلاح و تشخیص پایداری از فریب در برندها، به شما توصیه میکنیم که مطلب ادعای کمپانی ها در مورد پایبندی به مد پایدار و سازگاری با محیط زیست را مطالعه کنید.
نتیجهگیری: کمتر خرید کنید
خرید پوشاک دست دوم نیز در صورتی که بیرویه باشد، شکل دیگری از اسراف است. آیا واقعاً باید کمدهایمان را پر کنیم؟
خیر! بهترین کاری که میتوانید برای محیط زیست خود انجام دهید کاهش مصرف لباس است. با خرید آنچه واقعا نیاز دارید و مراقبت از لباسهای خود به گونهای که دوام بیشتری داشته باشند، گام بزرگی در زمینه مد پایدار برداشتهاید.
در نهایت، این واقعبینانه نیست که فکر کنیم جامعه ما به طور کامل از مصرفگرایی دور میشود؛ اما سیاستهای جدید در راستای مد پایدار، قدرت کاهش تاثیر مخرب صنعت مد بر محیط زیست را دارند.