مُد و فشن پایدار

شما هم احتمالاً در بعضی موارد اصطلاح مد پایدار را شنیده اید یا از آن استفاده کرده اید، اما معنی آن چیست؟ مد پایدار به لباسی گفته می شود که به طریقی سازگار با محیط زیست طراحی ، تولید ، توزیع و استفاده شود.

مد اخلاقی، اصطلاحی مربوط به آن که در جهان مصرف گرایی آگاهانه نیز رواج دارد، به پوشاکی گفته می شود که از راه هایی برای رفاه اجتماعی و حقوق کارگران ارزش قائل می شوند. برای افراد وگان، مد اخلاقی همچنین ممکن است به جلوگیری از استفاده از چرم و الیاف حیوانی در لباس اشاره داشته باشد  به هر حال، مد اخلاقی و پایدار به هم پیوند خورده است.

در این مقاله، ابتدا به بررسی این موضوع می پردازم که چرا امروزه بیشتر مدها پایدار نیستند و سپس نکاتی را ارائه می دهم که می توانید برای حمایت از یک صنعت مد سازگار با محیط زیست در ذهن داشته باشید.

چرا اکثر مدها امروزه پایدار نیستند؟

کلمه پایدار بر پایه “توانایی پایداری” تعریف شده است. بنابراین، صنعت مد پایدار صنعتی است که باید به طرقی فعالیت کند که بتواند سالها و دهه های آینده به کار خود ادامه دهد. متاسفانه، این در مورد “مد سریعِ” غالب امروز صادق نیست، که به پوشاکی اطلاق می شود که عمداً طراحی شده است تا با قیمت ارزان و سریع مصرف شود و باعث می شود خریداران لباس، آن ها را یکبار مصرف ببینند.

چرخه مد سریع از ماندگاری دور است، زیرا منابع طبیعی زمین را با سرعت زیادی تخلیه می کند، از کارگران در سراسر جهان بهره برداری می کند و منجر به تولید مقدار زیادی زباله می شود.

 بر خلاف خانه های مد سنتی که سالانه فقط چند مجموعه فصلی دارند، مارک های مد سریع ممکن است در هفته تلاش کنند تا یک مجموعه جدید (یا بیشتر) را به دنبال داشته باشند که این نشان دهنده‌ی  مصرف مداوم و بی فکر است.

فاجعه رانا پلازا باعث آگاهی جهانی شد!

امروزه، جنبش مد  پایدار و آهسته  به خاطر رخداد بزرگترین فاجعه صنعت پوشاک جهان(فروریختن کارخانه Rana Plaza بنگلادش) در سال ۲۰۱۳ که تاکنون دیده شده بود در حال افزایش است. 

این فاجعه شناخته شده در سراسر جهان منجر به بیش از ۱۱۰۰ کشته شد، که به غربی ها نشان داد چقدر لباس های ارزان آنها برایشان گران تمام شد.

 همانطور که مشخص شد، هزینه های اجتماعی و زیست محیطی بسیاری از طریق مد سریع وجود دارد که در پشتِ نمای پر زرق و برق فروشگاه ها پنهان شده است.

“هزینه واقعی” مد:

اندکی پس از فروپاشی کارخانه، یک فیلم مستند به نام «هزینه واقعی» (The True Cost) منتشر شد که حتی اطلاعات بیشتری را در مورد ویرانی های ناشی از صنعت مد به نمایش می گذارد.

به دنبال این حوادث ناگوار و درک عمیق از هزینه های واقعی این صنعت، بسیاری از فعالان و سازمان ها مردم را به توجه به مشکلات ناشی از مد سریع ترغیب می کنند.

این سازمان ها مصرف کنندگان و مارک های تجاری را تشویق می کنند که روش خود را تغییر دهند و نسبت به تأثیرات اجتماعی و زیست محیطی انتخاب های خودشان پاسخگو باشند.

امید به آینده ای پایدارتر در مد

با تمام موارد گفته شده ، مد را می توان به روشهای مختلف پایدارتر کرد از استفاده از مواد آلی و رنگهای قابل تجزیه‌ی زیستی گرفته تا الگوهای مهندسی که  هیچ ضایعاتی ایجاد نمی کنند.

با این حال تعداد زیاد راه های مختلف برای بهبود صنعت مد، به این معنی است که خرید “با پایداری بیشتر” در ابتدا می تواند طاقت فرسا باشد و عوامل زیادی را باید در نظر گرفت.

این صنعت هنوز می آموزد که چگونه استانداردهای اجتماعی و زیست محیطی خود را به بهترین وجه ارتقا دهد و از آنجا که این جنبش هنوز در حال تکامل است، قطعاً به ما کمک می کند تا به جای تلاش و انتظار برای رسیدن به کمال یک شبه، به کار مداوم بهتر بپردازیم.

با توجه به این موارد، در زیر موارد ساده ای وجود دارد که می توانید به دنبال آنها باشید تا کمد لباس خود را سبز کنید:

برای حمایت از مد پایدار به دنبال چه باشیم؟

• استفاده از الیاف طبیعی و یا آلی با مضرات کم:

الیاف طبیعی مانند کنف، پارچه کتان، پنبه، ابریشم، پشم، چرم و سلولز (به عنوان مثال الیاف مصنوعی ساخته شده از منابع گیاهی، از جمله ویسکوز، ریون، لیوسل و غیره) به طور کلی بر مصنوعات مشتق شده از نفت  مانند پلی استر، اکریلیک و نایلون ترجیح داده می شوند.

این به این دلیل است که الیاف طبیعی قابل تجزیه هستند و می توانند مجدداً به طور خاک کمپوست شوند (با فرض اینکه پس مانده شیمیایی مضر در پارچه باقی نمانده باشد)، بر خلاف الیاف مصنوعی که تجزیه ناپذیرند.

گفته می شود ، برخی از مواد طبیعی نسبت به بقیه پایدارتر هستند، به طور کلی کنف، پارچه و پنبه ارگانیک از جمله سازگارترین ها با محیط زیست هستند. بعضی از پشم ها و الیاف گیاهی حتی می توانند به روش هایی احیا شوند که به  بازسازی خاک سالم و جداسازی کربن کمک کنند (که به مبارزه با تغییرات آب و هوا کمک می کند).

• کالاهای بازیافتی و غیرقابل مصرف:

استفاده از مواد قبلی برای ایجاد لباس جدید همیشه یک انتخاب عالی است زیرا نیازی به استخراج منابع جدید از زمین ندارد بلکه بیشترین استفاده را از موادی می کند که در غیر این صورت ممکن است هدر برود.

به دنبال پارچه های ساخته شده از الیاف بازیافت شده (به عنوان مثال، نایلون بازیافتی، پلی استر بازیافتی، پنبه بازیافتی)، لباس های ساخته شده از مواد چرخشی بالا (پارچه مجدد)، یا لباس های ساخته شده از پارچه های به دردنخور (پارچه هایی که هرگز فروخته و استفاده نشده و در غیر این صورت دور انداخته خواهد شد) باشید. 

• رنگ های سازگار با محیط زیست و گواهی Bluesign یا OEKO-TEX:

چه به دنبال الیاف طبیعی و چه الیاف مصنوعی باشید، در نظر گرفتن تاثیرات زیست محیطی رنگها و فرآیندهای تصفیه پارچه نیز مهم است. بسیاری از فرآیندهای رنگ و تکمیل، شامل مقادیر زیادی آب و استفاده از مواد شیمیایی سمی است.

رنگهای سازگار با محیط زیست شامل رنگهایی است که با مصرف آب کمتر، رنگهای طبیعی و گیاهی و رنگهای غیر سمیِ مجاز تهیه شده اند. شما همچنین می توانید به دنبال گواهینامه های Bluesign یا OEKO-TEX 100 روی لباس هم باشید.

• طراحی بدون زباله یا با زباله ی کم:

بسیاری از زباله ها در صنعت مد از طریق برش الگوها حاصل می شود، بنابراین برخی از مارک های مد پایدار در حال طراحی الگوهایی هستند که در عوض منجر به صفر رسیدن مقدار ماده ی هدر رفته رفته می شود. علاوه بر این، ممکن است مارک ها تلاش کنند تا مقدار آب و انرژی حاصل از فرآیند تولید را به حداقل برسانند. 

با از بین بردن بسته بندی پلاستیکی بیش از حد هنگام حمل و نقل از تولید کننده و انبار به مشتری، می توان ضایعات را تا حد زیادی کاهش داد و یا حمل و نقل به صورت عمده و با استفاده از مواد حمل و نقل قابل بازیافت یا زیست تخریب پذیر باشد.

به دنبال مارک هایی باشید که به حداقل رساندن ضایعات محصولات جانبی در فرآیند تولید و مواد بسته بندی بیش از حد در هنگام حمل و نقل هستند.

• استفاده از لباس های محلی

در فرآیند رنگرزی، خیاطی و حمل و نقل و صنعت مد ردپای کربن بالایی است. برخی از مارک ها به جای حمل و نقل لباس از خارج از کشور، با نزدیک کردن محل تهیه لباس لباس به مکان نهایی فروش آن، با این مشکل مقابله می کنند. 

برخی دیگر با نصب صفحات خورشیدی و توربین های بادی، رد پای کربن خود را کاهش می دهند تا انرژی تجدیدپذیر را به دفاتر و کارخانه های خود برسانند.

از سازندگان محلی که الیاف خود را از منطقه ی خود تهیه می کنند و آنهایی که لباس خود را در تأسیسات انرژی تجدیدپذیر تولید می کنند، حمایت کنید.

• استفاده از لباس دست دوم یا با دوام

شما می توانید به جای انتخاب مد سریع که ارزان است و به سرعت دور ریخته می شود با مراقبت مسئولانه از لباس های خود برای طولانی شدن عمر آنها و یا با خرید لباس دست دوم، آن را برای مدت طولانی تری از دفع زباله دور نگه دارید و یک مشتری مد پایدارتر باشید.

خرید لباس با کیفیت بالاتر و با دوام تر که می توانید در طول سالها بارها و بارها آن را بپوشید (حتی اگر کمی گران باشد) نیز کمک می کند، زیرا این بدان معنی است که ممکن است برای مدت بیشتری در کمد لباس شما دوام داشته باشد.

سرانجام، مراقبت خوب از لباس های شما نیز می تواند یک تغییر بزرگ و مثبت ایجاد کند زیرا بسیاری از تأثیرات محیطی (به عنوان مثال، استفاده از آب و انرژی) از چرخه زندگی لباس ما ممکن است جزئی از  این مرحله ی مراقبت باشد.

ابتدا لباس های دست دوم را انتخاب کنید ، لباس های با دوام و با کیفیتی را که می دانید در طول سال ها می پوشید در اولویت قرار دهید، لباس ها را در آب سرد بشویید و آویزان کنید تا خشک شود. 

با اصلاح سوراخ ها، تمیز کردن لکه ها و ایجاد تغییرات ساده و یا روش های دیگر می توانید لباس خود را برای مدت طولانی تری از محل دفن زباله دور نگه دارید.

به طور خلاصه

مد پایدار بر لباسهایی متمرکز است که به روشهای سازگار با محیط زیست طراحی، تولید، توزیع و استفاده می شود. برای سبز کردن کمد لباس خود، علاوه بر عبور از خواسته های هیجانی، می توانید اولویت بندی کنید.

خرید لباس های ساخته شده به صورت محلی یا تاسیساتی که با انرژی تجدید پذیر کار می کنند پ یا لباسهایی که دارای مواد طبیعی و ارگانیک، مواد بازیافتی یا عاری از مواد مضر هستند و خرید لباس های دست دوم.

طولانی کردن طول عمر لباس ها با مراقبت خوب از آنها، اصلاح و خیاطی در صورت لزوم و ایجاد تغییراتی برای مدرن جلوه دادن لباس های قدیمی و متناسب با سلیقه های امروزی.